We kunnen de bijen (niet enkel honingbijen, maar ook solitaire bijen en hommels) helpen door:
1.Bloemen zaaien! Heb je geen tuin, dan kan je nog steeds bijvriendelijke panten zaaien in potten op je vensterbank of balkon. Heb je zelfs geen beschikbare vensterbanken, dan kan je aan Guerilla Gardening doen, en zaadbommen gooien op braakliggende stukken grond.
Zorg ervoor dat er in elk seizoen bijvriendelijke planten zijn:
-in het voorjaar: krokus, sneeuwklokje, toverhazelaar, wilg, ...
-in het najaar: asters
-hou je van kruiden, dan kan je de bijenfavorieten tijm, citroenmelisse en oregano zaaien.
Er bestaan uitgebreide lijsten van bijenplanten op het internet...
2.Steun je lokale, bijvriendelijke imker of koop bio en fairtrade honing! Als je geen imkers in je omgeving kent, kan je op de site van de konvib een oproep doen. Let op met het kopen van honing uit de supermarkt. Grote merken verkopen vaak honing van verschillende bronnen. Het is mogelijk dat hier Amerikaanse honing bijzit, die restanten van antibiotica kan bevatten. Ook is het bij grote merken vaak zo dat de honing afkomstig is van industriële bijenteelt (bijzonder bij-onvriendelijk) en dat de honing verhit is geweest (waardoor alle goede werkende stoffen die honing bevat dood zijn). Koop liefst biohoning en fairtrade honing. Een eerlijke prijs garandeert een eerlijke honing...
3.Eet biologisch!!! Pesticiden en insecticiden zijn echt superslecht voor de bijen! Jij maakt het verschil, het is JOUW geld: jij kiest wat je ermee koopt, en wie je ermee steunt!
4.Eet minder vlees. Dit lijkt misschien raar, maar de varkens, runderen en kippen die jij misschien eet, worden vetgemest met maïs en soja. Die maïs en soja zijn echt niet afkomstig van een bioboer, maar van een groot, intensief met pesticiden besproeid landbouwveld, waar onze arme bijen op af komen vliegen... Hoe minder vlees je eet en hoe meer biologische groenten je in de plaats verorbert, hoe minder pesticiden voor onze bijtjes en hoe meer gezonde bloempjes om te bestuiven!
5.Je kan zelf imker worden! Volg zeker een cursus: het is echt belangrijk om achtergrondinformatie te kennen. Als je het zelf niet ziet zitten om imker te worden, heb je misschien wel de plaats om een bijenkast te zetten? En misschien wil je die plaats wel delen met een imker? Misschien ben je bij een plukboerderij en kan je de boer vragen of die het ziet zitten om een kast te plaatsen?
6.Boycot Bayer en Monsanto! Deze bedrijven maken er een sport van om vergiffen uit te vinden die schadelijk zijn voor de bijen. Gebruik geen enkele pesticide of insecticide in je tuin, of ze nu van deze twee bedrijven zijn of niet. Er zijn volop biomiddeltjes te vinden om plagen te bestrijden. Uitleg over zulke middeltjes kan je vinden op de site van bv Velt.
7.Koop enkel biologische zaden en biocompost als je tuiniert! Zaden van "gewone" groenten zijn vaak met een pesticidebad bewerkt. De bijen ondervinden hier last van, eens de plant volgroeid is, zelfs wanneer enkel het zaadje bewerkt werd. Compost bevat soms ook insectenwerende middelen, die het de bijen moeilijk maken. Bij bio-compost ben je zeker van een bijvriendelijk product!
8.Je kan hoteleigenaar worden! Plaats een bijenhotel in je tuin: ook wilde bijen zijn bedreigd, en ook zij zijn belangrijk. Een bijenhotel kan je vinden in de handel, maar je kan het ook makkelijk zelf maken met enkele plankjes en houten stengels.
9.Go wild! Om honingbijen en wilde bijen te plezieren, kan je een stukje van je tuin - of de hele tuin - laten verwilderen! Schiet niet in een paniek als er een nest hommels of zelfs wespen zich in je tuin nestelt. Vorig jaar hadden wij twee wespennesten in de tuin (waarvan één in de kruidenspiraal!) en een hommelnest, en we liepen in totaal 1 steek op.
10.Leesplezier! Lees over de bijen, of bekijk er een documentaire over. De wereld van bijen is superinteressant, en hoe meer je over hen weet, hoe meer je anderen over deze fantastische wezentjes kan vertellen!
maandag 29 april 2013
Hoe kunnen we de bijen helpen?
We kunnen de bijen (niet enkel honingbijen, maar ook solitaire bijen en hommels) helpen door:
1.Bloemen zaaien! Heb je geen tuin, dan kan je nog steeds bijvriendelijke panten zaaien in potten op je vensterbank of balkon. Heb je zelfs geen beschikbare vensterbanken, dan kan je aan Guerilla Gardening doen, en zaadbommen gooien op braakliggende stukken grond.
Zorg ervoor dat er in elk seizoen bijvriendelijke planten zijn:
-in het voorjaar: krokus, sneeuwklokje, toverhazelaar, wilg, ...
-in het najaar: asters
-hou je van kruiden, dan kan je de bijenfavorieten tijm, citroenmelisse en oregano zaaien.
Er bestaan uitgebreide lijsten van bijenplanten op het internet...
2.Steun je lokale, bijvriendelijke imker of koop bio en fairtrade honing! Als je geen imkers in je omgeving kent, kan je op de site van de konvib een oproep doen. Let op met het kopen van honing uit de supermarkt. Grote merken verkopen vaak honing van verschillende bronnen. Het is mogelijk dat hier Amerikaanse honing bijzit, die restanten van antibiotica kan bevatten. Ook is het bij grote merken vaak zo dat de honing afkomstig is van industriële bijenteelt (bijzonder bij-onvriendelijk) en dat de honing verhit is geweest (waardoor alle goede werkende stoffen die honing bevat dood zijn). Koop liefst biohoning en fairtrade honing. Een eerlijke prijs garandeert een eerlijke honing...
3.Eet biologisch!!! Pesticiden en insecticiden zijn echt superslecht voor de bijen! Jij maakt het verschil, het is JOUW geld: jij kiest wat je ermee koopt, en wie je ermee steunt!
4.Eet minder vlees. Dit lijkt misschien raar, maar de varkens, runderen en kippen die jij misschien eet, worden vetgemest met maïs en soja. Die maïs en soja zijn echt niet afkomstig van een bioboer, maar van een groot, intensief met pesticiden besproeid landbouwveld, waar onze arme bijen op af komen vliegen... Hoe minder vlees je eet en hoe meer biologische groenten je in de plaats verorbert, hoe minder pesticiden voor onze bijtjes en hoe meer gezonde bloempjes om te bestuiven!
5.Je kan zelf imker worden! Volg zeker een cursus: het is echt belangrijk om achtergrondinformatie te kennen. Als je het zelf niet ziet zitten om imker te worden, heb je misschien wel de plaats om een bijenkast te zetten? En misschien wil je die plaats wel delen met een imker? Misschien ben je bij een plukboerderij en kan je de boer vragen of die het ziet zitten om een kast te plaatsen?
6.Boycot Bayer en Monsanto! Deze bedrijven maken er een sport van om vergiffen uit te vinden die schadelijk zijn voor de bijen. Gebruik geen enkele pesticide of insecticide in je tuin, of ze nu van deze twee bedrijven zijn of niet. Er zijn volop biomiddeltjes te vinden om plagen te bestrijden. Uitleg over zulke middeltjes kan je vinden op de site van bv Velt.
7.Koop enkel biologische zaden en biocompost als je tuiniert! Zaden van "gewone" groenten zijn vaak met een pesticidebad bewerkt. De bijen ondervinden hier last van, eens de plant volgroeid is, zelfs wanneer enkel het zaadje bewerkt werd. Compost bevat soms ook insectenwerende middelen, die het de bijen moeilijk maken. Bij bio-compost ben je zeker van een bijvriendelijk product!
8.Je kan hoteleigenaar worden! Plaats een bijenhotel in je tuin: ook wilde bijen zijn bedreigd, en ook zij zijn belangrijk. Een bijenhotel kan je vinden in de handel, maar je kan het ook makkelijk zelf maken met enkele plankjes en houten stengels.
9.Go wild! Om honingbijen en wilde bijen te plezieren, kan je een stukje van je tuin - of de hele tuin - laten verwilderen! Schiet niet in een paniek als er een nest hommels of zelfs wespen zich in je tuin nestelt. Vorig jaar hadden wij twee wespennesten in de tuin (waarvan één in de kruidenspiraal!) en een hommelnest, en we liepen in totaal 1 steek op.
10.Leesplezier! Lees over de bijen, of bekijk er een documentaire over. De wereld van bijen is superinteressant, en hoe meer je over hen weet, hoe meer je anderen over deze fantastische wezentjes kan vertellen!
1.Bloemen zaaien! Heb je geen tuin, dan kan je nog steeds bijvriendelijke panten zaaien in potten op je vensterbank of balkon. Heb je zelfs geen beschikbare vensterbanken, dan kan je aan Guerilla Gardening doen, en zaadbommen gooien op braakliggende stukken grond.
Zorg ervoor dat er in elk seizoen bijvriendelijke planten zijn:
-in het voorjaar: krokus, sneeuwklokje, toverhazelaar, wilg, ...
-in het najaar: asters
-hou je van kruiden, dan kan je de bijenfavorieten tijm, citroenmelisse en oregano zaaien.
Er bestaan uitgebreide lijsten van bijenplanten op het internet...
2.Steun je lokale, bijvriendelijke imker of koop bio en fairtrade honing! Als je geen imkers in je omgeving kent, kan je op de site van de konvib een oproep doen. Let op met het kopen van honing uit de supermarkt. Grote merken verkopen vaak honing van verschillende bronnen. Het is mogelijk dat hier Amerikaanse honing bijzit, die restanten van antibiotica kan bevatten. Ook is het bij grote merken vaak zo dat de honing afkomstig is van industriële bijenteelt (bijzonder bij-onvriendelijk) en dat de honing verhit is geweest (waardoor alle goede werkende stoffen die honing bevat dood zijn). Koop liefst biohoning en fairtrade honing. Een eerlijke prijs garandeert een eerlijke honing...
3.Eet biologisch!!! Pesticiden en insecticiden zijn echt superslecht voor de bijen! Jij maakt het verschil, het is JOUW geld: jij kiest wat je ermee koopt, en wie je ermee steunt!
4.Eet minder vlees. Dit lijkt misschien raar, maar de varkens, runderen en kippen die jij misschien eet, worden vetgemest met maïs en soja. Die maïs en soja zijn echt niet afkomstig van een bioboer, maar van een groot, intensief met pesticiden besproeid landbouwveld, waar onze arme bijen op af komen vliegen... Hoe minder vlees je eet en hoe meer biologische groenten je in de plaats verorbert, hoe minder pesticiden voor onze bijtjes en hoe meer gezonde bloempjes om te bestuiven!
5.Je kan zelf imker worden! Volg zeker een cursus: het is echt belangrijk om achtergrondinformatie te kennen. Als je het zelf niet ziet zitten om imker te worden, heb je misschien wel de plaats om een bijenkast te zetten? En misschien wil je die plaats wel delen met een imker? Misschien ben je bij een plukboerderij en kan je de boer vragen of die het ziet zitten om een kast te plaatsen?
6.Boycot Bayer en Monsanto! Deze bedrijven maken er een sport van om vergiffen uit te vinden die schadelijk zijn voor de bijen. Gebruik geen enkele pesticide of insecticide in je tuin, of ze nu van deze twee bedrijven zijn of niet. Er zijn volop biomiddeltjes te vinden om plagen te bestrijden. Uitleg over zulke middeltjes kan je vinden op de site van bv Velt.
7.Koop enkel biologische zaden en biocompost als je tuiniert! Zaden van "gewone" groenten zijn vaak met een pesticidebad bewerkt. De bijen ondervinden hier last van, eens de plant volgroeid is, zelfs wanneer enkel het zaadje bewerkt werd. Compost bevat soms ook insectenwerende middelen, die het de bijen moeilijk maken. Bij bio-compost ben je zeker van een bijvriendelijk product!
8.Je kan hoteleigenaar worden! Plaats een bijenhotel in je tuin: ook wilde bijen zijn bedreigd, en ook zij zijn belangrijk. Een bijenhotel kan je vinden in de handel, maar je kan het ook makkelijk zelf maken met enkele plankjes en houten stengels.
9.Go wild! Om honingbijen en wilde bijen te plezieren, kan je een stukje van je tuin - of de hele tuin - laten verwilderen! Schiet niet in een paniek als er een nest hommels of zelfs wespen zich in je tuin nestelt. Vorig jaar hadden wij twee wespennesten in de tuin (waarvan één in de kruidenspiraal!) en een hommelnest, en we liepen in totaal 1 steek op.
10.Leesplezier! Lees over de bijen, of bekijk er een documentaire over. De wereld van bijen is superinteressant, en hoe meer je over hen weet, hoe meer je anderen over deze fantastische wezentjes kan vertellen!
Bespreking: More than honey
In de verbluffend mooi gefilmde documentaire More than Honey gaat Marcus Imhoof op zoek naar het antwoord op de vraag: waarom gaat het zo slecht met de hedendaagse bijen?
Marcus groeide op in een bijengezinde, Zwitserse familie. Zijn grootvader leerde hem als kind over de wondere wereld van de bloemetjes en de bijtjes: over hoe de bijen de belangrijke link zijn tussen de bloemen en hun vruchten.
Maar niet alles in de bergen is idyllisch: ook de traditioneel imkerende grootvader krijgt met problemen te kampen. Ook hij grijpt als mens sterk in het leven van de bijen in: hij schrikt er niet voor terug om een koningin te doden wanneer die ras-onzuivere nakomelingen ter wereld brengt. Bovendien moeten verschillende van zijn volkeren worden uitgerookt (vernietigd) omdat ze door besmettelijke ziektes getroffen worden.
Nog veel minder idyllisch is het verhaal van de kapitalistische imker in Amerika. Deze man, van Miller Honey Farms, is een verpersoonlijking van de uitwassen van het kapitalistische systeem. Hij behandelt zijn bijen niet als levende wezens, maar als geldmakende machientjes. Het gezoem van hun vleugels klinkt voor hem als het geluid van bankbriefjes.
Het meest verpletterende aan deze grootkapitalist vond ik zijn inzicht in alles wat hij fout doet. Hij WEET en erkent dat hij hebzuchtig, egoïstisch, koud en niet-medelijdend is. Hij zegt zelfs letterlijk dat hij, als industriële imker, een soort van faustiaanse deal heeft gesloten: hij heeft zijn ziel verkocht. Hij beseft dat zijn manier van werken de bijen mogelijks schaadt, dat het bijzonder veel van hen vergt.
Wat er precies fout is aan zijn methode, wordt glashelder duidelijk door de camerabeelden:
Hij laat zijn bijen gedurende het seizoen vliegen op de hectares en hectares aan amandelbomen in Californië. Gigantische oppervlaktes aan prachtig roze bloeiende bloesems worden vertoond op het scherm. Maar onder en naast de bomen is het akelig kaal. Niets anders dan amandelbloesem wordt op deze plek geduld: elk ander plantje wordt genadeloos neergespoten met pesticiden. En dat bespuiten gebeurt overdag, 'omdat de arbeiders nu eenmaal 's nachts niets zien,' waardoor ook de bijen de volle laag krijgen.
Als slaven worden de bijen, na de bloei van de amandelbomen, op een hoop gestapeld en per truck naar het volgende monocultuurgewas versast. Zonder enige vorm van respect voor dit magniefieke wezen, de bij, worden kasten op elkaar gezet, ingepakt in een doek, en twee dagen lang per truck vervoerd. Voor een bij moet dit de hel zijn: niet kunnen uitvliegen, geen water, de stress van het lawaai, het bewegen, de hitte. Deze manier van werken is wat mij betreft misdadig - los van het feit dat een mens niet op een dergelijke manier met dieren zou mogen omgaan, kan het niet anders of deze vorm van werken lokt ziektes uit. Klinkt de beschrijving trouwens niet bekend? De trucks met de stapels en stapels aan bijenkasten deden mij denken aan de beestenwagens die je hier soms ziet: trucks met spijlen, en binnenin, opeengepropte varkens, koeien of kippen - die van angst en stress niet weten wat te doen.
Ook de manier waarop honing geoogst wordt, is schokkend. Zonder enig respect voor het leven worden raten machinaal uit de kasten gerukt, terwijl volkeren door mekaar gesmeten worden.
De grootkapitalistische imker vertelt daar, alweer met een verbluffend inzich in het onethische van zijn gedrag bij, hoe zijn grootvader zich waarschijnlijk de haren uit het hoofd zou rukken als hij moest zien hoe de bijen op dit bedrijf worden behandeld.
Ik moest hierbij denken aan de kuikentjes in de docu "We feed the world." In die film zie je de gele, donzige en angstig piepende beestjes met een belachelijke snelheid van de automatische band rollen. Haantjes rollen naar rechts, recht de vermaalmachine in (omdat ze geen eieren leggen en dus waardeloos zijn) en hennetjes rollen naar links, waar hun bek wordt afgeknipt, opdat ze elkaar niet zouden kunnen verwonden in hun gekmakende gevangenissen.
De bijen werden bijgevoed met suikerwater, waaraan standaard antibiotica worden toegevoegd. In een dergeljike respectloze monocultuur kan het niet anders dan dat er ziektes losbarsten. Uiteraard bevat ook de honing antibiotica.
Boven de inkom van Miller's Honey Farms stond in plechtige letters "Labor Nobilitat" - Arbeid adelt - geschreven. Ik weet het, vergelijkingen met de holocaust zijn not done, maar het deed mij onvermijdelijk aan "Arbeit macht frei" denken, boven die andere poort.
De grootkapitalist heeft één verklaring voor zijn egoïsme en zijn hebzucht en zijn respectloze, koude manier van werken: hij zou niet zonder een bepaalde luxe kunnen leven. In zijn leven is geld belangrijk - al het andere is daaraan ondergeschikt. Daar voegde hij trots glimlachend nog iets aan toe in de stijl van: het kapitalisme verovert de wereld!
Conclusie: de industriële bijenteelt is net hetzelfde als de industriële veeteelt - verwerpelijk.
Imhoof vertoont ook de gevolgen van een wereld zonder bijen: in China moet men reeds mensen met de hand de fruitbomen laten bestuiven. Dat de Chinezen in bepaalde regio's zonder bijen zitten, is uiteindelijk de schuld van Mao. Toen de graanoogst ten tijde van de grote dictator slecht uitviel, weet Mao dat aan de hebzuchtige mussen, die het graan opaten. Het volk moest van hem de mus doden. En het volk gehoorzaamde: het slachtte massaal mussen af. Omdat er veel minder vogels waren, krioelde het de zomer daarop van de insecten. De graanoogst was nu helemaal verwoest, en hongersnood volgde. Miljoenen mensen stierven de hongersdood. Om de insecten te bestrijden, creëerde men een veel dodelijker soort musvervanger: insecticides. Dankzij het veelvuldige gebruik van insecticides moest ook de bij eraan geloven. Zodat er vandaag in China mensen van bloesem naar bloesem gaan met een penseeltje.
Marcus stelt zich de vraag: hoe komt het dat het vandaag zo slecht gaat met de bijen. Zijn uiteindelijke antwoord is verpletterend: bijen stellen het zo slecht omwille van de mens. De mens grijpt teveel in, niet alleen in het leven van de bij zelf (zwermverhindering, bijenrasselectie, honingafname, ...) maar ook in het landschap (pesticides, insecticides, weinig bloemen, veel beton, veel vervuiling).
Om dit standpunt kracht bij te zetten vermeldt hij daarbovenop terloops dat hij en zijn crew voor het draaien van deze ophefmakende film drie keer de aarde rond zijn gevlogen. Als kijker krijg je daardoor een gevoel van machteloosheid: wij mensen zijn de schuldigen, en heel onze manier van leven verwoest de natuur en de bijen. Wat kan je als individu nog doen, als zelfs de filmmaker toegeeft dat hij voor deze film enorme vervuiling heeft veroorzaakt?
Dat is mijn kritiek op de film: je krijgt als kijker het gevoel dat jij zelf, als individu, niks aan de situatie kan veranderen. En dat terwijl we zo veel kunnen doen!
Daarom wil ik onmiddellijk hierna een tweede stukje posten: hoe kunnen we de bijen helpen?
Marcus groeide op in een bijengezinde, Zwitserse familie. Zijn grootvader leerde hem als kind over de wondere wereld van de bloemetjes en de bijtjes: over hoe de bijen de belangrijke link zijn tussen de bloemen en hun vruchten.
Maar niet alles in de bergen is idyllisch: ook de traditioneel imkerende grootvader krijgt met problemen te kampen. Ook hij grijpt als mens sterk in het leven van de bijen in: hij schrikt er niet voor terug om een koningin te doden wanneer die ras-onzuivere nakomelingen ter wereld brengt. Bovendien moeten verschillende van zijn volkeren worden uitgerookt (vernietigd) omdat ze door besmettelijke ziektes getroffen worden.
Nog veel minder idyllisch is het verhaal van de kapitalistische imker in Amerika. Deze man, van Miller Honey Farms, is een verpersoonlijking van de uitwassen van het kapitalistische systeem. Hij behandelt zijn bijen niet als levende wezens, maar als geldmakende machientjes. Het gezoem van hun vleugels klinkt voor hem als het geluid van bankbriefjes.
Het meest verpletterende aan deze grootkapitalist vond ik zijn inzicht in alles wat hij fout doet. Hij WEET en erkent dat hij hebzuchtig, egoïstisch, koud en niet-medelijdend is. Hij zegt zelfs letterlijk dat hij, als industriële imker, een soort van faustiaanse deal heeft gesloten: hij heeft zijn ziel verkocht. Hij beseft dat zijn manier van werken de bijen mogelijks schaadt, dat het bijzonder veel van hen vergt.
Wat er precies fout is aan zijn methode, wordt glashelder duidelijk door de camerabeelden:
Hij laat zijn bijen gedurende het seizoen vliegen op de hectares en hectares aan amandelbomen in Californië. Gigantische oppervlaktes aan prachtig roze bloeiende bloesems worden vertoond op het scherm. Maar onder en naast de bomen is het akelig kaal. Niets anders dan amandelbloesem wordt op deze plek geduld: elk ander plantje wordt genadeloos neergespoten met pesticiden. En dat bespuiten gebeurt overdag, 'omdat de arbeiders nu eenmaal 's nachts niets zien,' waardoor ook de bijen de volle laag krijgen.
Als slaven worden de bijen, na de bloei van de amandelbomen, op een hoop gestapeld en per truck naar het volgende monocultuurgewas versast. Zonder enige vorm van respect voor dit magniefieke wezen, de bij, worden kasten op elkaar gezet, ingepakt in een doek, en twee dagen lang per truck vervoerd. Voor een bij moet dit de hel zijn: niet kunnen uitvliegen, geen water, de stress van het lawaai, het bewegen, de hitte. Deze manier van werken is wat mij betreft misdadig - los van het feit dat een mens niet op een dergelijke manier met dieren zou mogen omgaan, kan het niet anders of deze vorm van werken lokt ziektes uit. Klinkt de beschrijving trouwens niet bekend? De trucks met de stapels en stapels aan bijenkasten deden mij denken aan de beestenwagens die je hier soms ziet: trucks met spijlen, en binnenin, opeengepropte varkens, koeien of kippen - die van angst en stress niet weten wat te doen.
Ook de manier waarop honing geoogst wordt, is schokkend. Zonder enig respect voor het leven worden raten machinaal uit de kasten gerukt, terwijl volkeren door mekaar gesmeten worden.
De grootkapitalistische imker vertelt daar, alweer met een verbluffend inzich in het onethische van zijn gedrag bij, hoe zijn grootvader zich waarschijnlijk de haren uit het hoofd zou rukken als hij moest zien hoe de bijen op dit bedrijf worden behandeld.
Ik moest hierbij denken aan de kuikentjes in de docu "We feed the world." In die film zie je de gele, donzige en angstig piepende beestjes met een belachelijke snelheid van de automatische band rollen. Haantjes rollen naar rechts, recht de vermaalmachine in (omdat ze geen eieren leggen en dus waardeloos zijn) en hennetjes rollen naar links, waar hun bek wordt afgeknipt, opdat ze elkaar niet zouden kunnen verwonden in hun gekmakende gevangenissen.
De bijen werden bijgevoed met suikerwater, waaraan standaard antibiotica worden toegevoegd. In een dergeljike respectloze monocultuur kan het niet anders dan dat er ziektes losbarsten. Uiteraard bevat ook de honing antibiotica.
Boven de inkom van Miller's Honey Farms stond in plechtige letters "Labor Nobilitat" - Arbeid adelt - geschreven. Ik weet het, vergelijkingen met de holocaust zijn not done, maar het deed mij onvermijdelijk aan "Arbeit macht frei" denken, boven die andere poort.
De grootkapitalist heeft één verklaring voor zijn egoïsme en zijn hebzucht en zijn respectloze, koude manier van werken: hij zou niet zonder een bepaalde luxe kunnen leven. In zijn leven is geld belangrijk - al het andere is daaraan ondergeschikt. Daar voegde hij trots glimlachend nog iets aan toe in de stijl van: het kapitalisme verovert de wereld!
Conclusie: de industriële bijenteelt is net hetzelfde als de industriële veeteelt - verwerpelijk.
Imhoof vertoont ook de gevolgen van een wereld zonder bijen: in China moet men reeds mensen met de hand de fruitbomen laten bestuiven. Dat de Chinezen in bepaalde regio's zonder bijen zitten, is uiteindelijk de schuld van Mao. Toen de graanoogst ten tijde van de grote dictator slecht uitviel, weet Mao dat aan de hebzuchtige mussen, die het graan opaten. Het volk moest van hem de mus doden. En het volk gehoorzaamde: het slachtte massaal mussen af. Omdat er veel minder vogels waren, krioelde het de zomer daarop van de insecten. De graanoogst was nu helemaal verwoest, en hongersnood volgde. Miljoenen mensen stierven de hongersdood. Om de insecten te bestrijden, creëerde men een veel dodelijker soort musvervanger: insecticides. Dankzij het veelvuldige gebruik van insecticides moest ook de bij eraan geloven. Zodat er vandaag in China mensen van bloesem naar bloesem gaan met een penseeltje.
Marcus stelt zich de vraag: hoe komt het dat het vandaag zo slecht gaat met de bijen. Zijn uiteindelijke antwoord is verpletterend: bijen stellen het zo slecht omwille van de mens. De mens grijpt teveel in, niet alleen in het leven van de bij zelf (zwermverhindering, bijenrasselectie, honingafname, ...) maar ook in het landschap (pesticides, insecticides, weinig bloemen, veel beton, veel vervuiling).
Om dit standpunt kracht bij te zetten vermeldt hij daarbovenop terloops dat hij en zijn crew voor het draaien van deze ophefmakende film drie keer de aarde rond zijn gevlogen. Als kijker krijg je daardoor een gevoel van machteloosheid: wij mensen zijn de schuldigen, en heel onze manier van leven verwoest de natuur en de bijen. Wat kan je als individu nog doen, als zelfs de filmmaker toegeeft dat hij voor deze film enorme vervuiling heeft veroorzaakt?
Dat is mijn kritiek op de film: je krijgt als kijker het gevoel dat jij zelf, als individu, niks aan de situatie kan veranderen. En dat terwijl we zo veel kunnen doen!
Daarom wil ik onmiddellijk hierna een tweede stukje posten: hoe kunnen we de bijen helpen?
Bespreking: More than honey
In de verbluffend mooi gefilmde documentaire More than Honey gaat Marcus Imhoof op zoek naar het antwoord op de vraag: waarom gaat het zo slecht met de hedendaagse bijen?
Marcus groeide op in een bijengezinde, Zwitserse familie. Zijn grootvader leerde hem als kind over de wondere wereld van de bloemetjes en de bijtjes: over hoe de bijen de belangrijke link zijn tussen de bloemen en hun vruchten.
Maar niet alles in de bergen is idyllisch: ook de traditioneel imkerende grootvader krijgt met problemen te kampen. Ook hij grijpt als mens sterk in het leven van de bijen in: hij schrikt er niet voor terug om een koningin te doden wanneer die ras-onzuivere nakomelingen ter wereld brengt. Bovendien moeten verschillende van zijn volkeren worden uitgerookt (vernietigd) omdat ze door besmettelijke ziektes getroffen worden.
Nog veel minder idyllisch is het verhaal van de kapitalistische imker in Amerika. Deze man, van Miller Honey Farms, is een verpersoonlijking van de uitwassen van het kapitalistische systeem. Hij behandelt zijn bijen niet als levende wezens, maar als geldmakende machientjes. Het gezoem van hun vleugels klinkt voor hem als het geluid van bankbriefjes.
Het meest verpletterende aan deze grootkapitalist vond ik zijn inzicht in alles wat hij fout doet. Hij WEET en erkent dat hij hebzuchtig, egoïstisch, koud en niet-medelijdend is. Hij zegt zelfs letterlijk dat hij, als industriële imker, een soort van faustiaanse deal heeft gesloten: hij heeft zijn ziel verkocht. Hij beseft dat zijn manier van werken de bijen mogelijks schaadt, dat het bijzonder veel van hen vergt.
Wat er precies fout is aan zijn methode, wordt glashelder duidelijk door de camerabeelden:
Hij laat zijn bijen gedurende het seizoen vliegen op de hectares en hectares aan amandelbomen in Californië. Gigantische oppervlaktes aan prachtig roze bloeiende bloesems worden vertoond op het scherm. Maar onder en naast de bomen is het akelig kaal. Niets anders dan amandelbloesem wordt op deze plek geduld: elk ander plantje wordt genadeloos neergespoten met pesticiden. En dat bespuiten gebeurt overdag, 'omdat de arbeiders nu eenmaal 's nachts niets zien,' waardoor ook de bijen de volle laag krijgen.
Als slaven worden de bijen, na de bloei van de amandelbomen, op een hoop gestapeld en per truck naar het volgende monocultuurgewas versast. Zonder enige vorm van respect voor dit magniefieke wezen, de bij, worden kasten op elkaar gezet, ingepakt in een doek, en twee dagen lang per truck vervoerd. Voor een bij moet dit de hel zijn: niet kunnen uitvliegen, geen water, de stress van het lawaai, het bewegen, de hitte. Deze manier van werken is wat mij betreft misdadig - los van het feit dat een mens niet op een dergelijke manier met dieren zou mogen omgaan, kan het niet anders of deze vorm van werken lokt ziektes uit. Klinkt de beschrijving trouwens niet bekend? De trucks met de stapels en stapels aan bijenkasten deden mij denken aan de beestenwagens die je hier soms ziet: trucks met spijlen, en binnenin, opeengepropte varkens, koeien of kippen - die van angst en stress niet weten wat te doen.
Ook de manier waarop honing geoogst wordt, is schokkend. Zonder enig respect voor het leven worden raten machinaal uit de kasten gerukt, terwijl volkeren door mekaar gesmeten worden.
De grootkapitalistische imker vertelt daar, alweer met een verbluffend inzich in het onethische van zijn gedrag bij, hoe zijn grootvader zich waarschijnlijk de haren uit het hoofd zou rukken als hij moest zien hoe de bijen op dit bedrijf worden behandeld.
Ik moest hierbij denken aan de kuikentjes in de docu "We feed the world." In die film zie je de gele, donzige en angstig piepende beestjes met een belachelijke snelheid van de automatische band rollen. Haantjes rollen naar rechts, recht de vermaalmachine in (omdat ze geen eieren leggen en dus waardeloos zijn) en hennetjes rollen naar links, waar hun bek wordt afgeknipt, opdat ze elkaar niet zouden kunnen verwonden in hun gekmakende gevangenissen.
De bijen werden bijgevoed met suikerwater, waaraan standaard antibiotica worden toegevoegd. In een dergeljike respectloze monocultuur kan het niet anders dan dat er ziektes losbarsten. Uiteraard bevat ook de honing antibiotica.
Boven de inkom van Miller's Honey Farms stond in plechtige letters "Labor Nobilitat" - Arbeid adelt - geschreven. Ik weet het, vergelijkingen met de holocaust zijn not done, maar het deed mij onvermijdelijk aan "Arbeit macht frei" denken, boven die andere poort.
De grootkapitalist heeft één verklaring voor zijn egoïsme en zijn hebzucht en zijn respectloze, koude manier van werken: hij zou niet zonder een bepaalde luxe kunnen leven. In zijn leven is geld belangrijk - al het andere is daaraan ondergeschikt. Daar voegde hij trots glimlachend nog iets aan toe in de stijl van: het kapitalisme verovert de wereld!
Conclusie: de industriële bijenteelt is net hetzelfde als de industriële veeteelt - verwerpelijk.
Imhoof vertoont ook de gevolgen van een wereld zonder bijen: in China moet men reeds mensen met de hand de fruitbomen laten bestuiven. Dat de Chinezen in bepaalde regio's zonder bijen zitten, is uiteindelijk de schuld van Mao. Toen de graanoogst ten tijde van de grote dictator slecht uitviel, weet Mao dat aan de hebzuchtige mussen, die het graan opaten. Het volk moest van hem de mus doden. En het volk gehoorzaamde: het slachtte massaal mussen af. Omdat er veel minder vogels waren, krioelde het de zomer daarop van de insecten. De graanoogst was nu helemaal verwoest, en hongersnood volgde. Miljoenen mensen stierven de hongersdood. Om de insecten te bestrijden, creëerde men een veel dodelijker soort musvervanger: insecticides. Dankzij het veelvuldige gebruik van insecticides moest ook de bij eraan geloven. Zodat er vandaag in China mensen van bloesem naar bloesem gaan met een penseeltje.
Marcus stelt zich de vraag: hoe komt het dat het vandaag zo slecht gaat met de bijen. Zijn uiteindelijke antwoord is verpletterend: bijen stellen het zo slecht omwille van de mens. De mens grijpt teveel in, niet alleen in het leven van de bij zelf (zwermverhindering, bijenrasselectie, honingafname, ...) maar ook in het landschap (pesticides, insecticides, weinig bloemen, veel beton, veel vervuiling).
Om dit standpunt kracht bij te zetten vermeldt hij daarbovenop terloops dat hij en zijn crew voor het draaien van deze ophefmakende film drie keer de aarde rond zijn gevlogen. Als kijker krijg je daardoor een gevoel van machteloosheid: wij mensen zijn de schuldigen, en heel onze manier van leven verwoest de natuur en de bijen. Wat kan je als individu nog doen, als zelfs de filmmaker toegeeft dat hij voor deze film enorme vervuiling heeft veroorzaakt?
Dat is mijn kritiek op de film: je krijgt als kijker het gevoel dat jij zelf, als individu, niks aan de situatie kan veranderen. En dat terwijl we zo veel kunnen doen!
Daarom wil ik onmiddellijk hierna een tweede stukje posten: hoe kunnen we de bijen helpen?
Marcus groeide op in een bijengezinde, Zwitserse familie. Zijn grootvader leerde hem als kind over de wondere wereld van de bloemetjes en de bijtjes: over hoe de bijen de belangrijke link zijn tussen de bloemen en hun vruchten.
Maar niet alles in de bergen is idyllisch: ook de traditioneel imkerende grootvader krijgt met problemen te kampen. Ook hij grijpt als mens sterk in het leven van de bijen in: hij schrikt er niet voor terug om een koningin te doden wanneer die ras-onzuivere nakomelingen ter wereld brengt. Bovendien moeten verschillende van zijn volkeren worden uitgerookt (vernietigd) omdat ze door besmettelijke ziektes getroffen worden.
Nog veel minder idyllisch is het verhaal van de kapitalistische imker in Amerika. Deze man, van Miller Honey Farms, is een verpersoonlijking van de uitwassen van het kapitalistische systeem. Hij behandelt zijn bijen niet als levende wezens, maar als geldmakende machientjes. Het gezoem van hun vleugels klinkt voor hem als het geluid van bankbriefjes.
Het meest verpletterende aan deze grootkapitalist vond ik zijn inzicht in alles wat hij fout doet. Hij WEET en erkent dat hij hebzuchtig, egoïstisch, koud en niet-medelijdend is. Hij zegt zelfs letterlijk dat hij, als industriële imker, een soort van faustiaanse deal heeft gesloten: hij heeft zijn ziel verkocht. Hij beseft dat zijn manier van werken de bijen mogelijks schaadt, dat het bijzonder veel van hen vergt.
Wat er precies fout is aan zijn methode, wordt glashelder duidelijk door de camerabeelden:
Hij laat zijn bijen gedurende het seizoen vliegen op de hectares en hectares aan amandelbomen in Californië. Gigantische oppervlaktes aan prachtig roze bloeiende bloesems worden vertoond op het scherm. Maar onder en naast de bomen is het akelig kaal. Niets anders dan amandelbloesem wordt op deze plek geduld: elk ander plantje wordt genadeloos neergespoten met pesticiden. En dat bespuiten gebeurt overdag, 'omdat de arbeiders nu eenmaal 's nachts niets zien,' waardoor ook de bijen de volle laag krijgen.
Als slaven worden de bijen, na de bloei van de amandelbomen, op een hoop gestapeld en per truck naar het volgende monocultuurgewas versast. Zonder enige vorm van respect voor dit magniefieke wezen, de bij, worden kasten op elkaar gezet, ingepakt in een doek, en twee dagen lang per truck vervoerd. Voor een bij moet dit de hel zijn: niet kunnen uitvliegen, geen water, de stress van het lawaai, het bewegen, de hitte. Deze manier van werken is wat mij betreft misdadig - los van het feit dat een mens niet op een dergelijke manier met dieren zou mogen omgaan, kan het niet anders of deze vorm van werken lokt ziektes uit. Klinkt de beschrijving trouwens niet bekend? De trucks met de stapels en stapels aan bijenkasten deden mij denken aan de beestenwagens die je hier soms ziet: trucks met spijlen, en binnenin, opeengepropte varkens, koeien of kippen - die van angst en stress niet weten wat te doen.
Ook de manier waarop honing geoogst wordt, is schokkend. Zonder enig respect voor het leven worden raten machinaal uit de kasten gerukt, terwijl volkeren door mekaar gesmeten worden.
De grootkapitalistische imker vertelt daar, alweer met een verbluffend inzich in het onethische van zijn gedrag bij, hoe zijn grootvader zich waarschijnlijk de haren uit het hoofd zou rukken als hij moest zien hoe de bijen op dit bedrijf worden behandeld.
Ik moest hierbij denken aan de kuikentjes in de docu "We feed the world." In die film zie je de gele, donzige en angstig piepende beestjes met een belachelijke snelheid van de automatische band rollen. Haantjes rollen naar rechts, recht de vermaalmachine in (omdat ze geen eieren leggen en dus waardeloos zijn) en hennetjes rollen naar links, waar hun bek wordt afgeknipt, opdat ze elkaar niet zouden kunnen verwonden in hun gekmakende gevangenissen.
De bijen werden bijgevoed met suikerwater, waaraan standaard antibiotica worden toegevoegd. In een dergeljike respectloze monocultuur kan het niet anders dan dat er ziektes losbarsten. Uiteraard bevat ook de honing antibiotica.
Boven de inkom van Miller's Honey Farms stond in plechtige letters "Labor Nobilitat" - Arbeid adelt - geschreven. Ik weet het, vergelijkingen met de holocaust zijn not done, maar het deed mij onvermijdelijk aan "Arbeit macht frei" denken, boven die andere poort.
De grootkapitalist heeft één verklaring voor zijn egoïsme en zijn hebzucht en zijn respectloze, koude manier van werken: hij zou niet zonder een bepaalde luxe kunnen leven. In zijn leven is geld belangrijk - al het andere is daaraan ondergeschikt. Daar voegde hij trots glimlachend nog iets aan toe in de stijl van: het kapitalisme verovert de wereld!
Conclusie: de industriële bijenteelt is net hetzelfde als de industriële veeteelt - verwerpelijk.
Imhoof vertoont ook de gevolgen van een wereld zonder bijen: in China moet men reeds mensen met de hand de fruitbomen laten bestuiven. Dat de Chinezen in bepaalde regio's zonder bijen zitten, is uiteindelijk de schuld van Mao. Toen de graanoogst ten tijde van de grote dictator slecht uitviel, weet Mao dat aan de hebzuchtige mussen, die het graan opaten. Het volk moest van hem de mus doden. En het volk gehoorzaamde: het slachtte massaal mussen af. Omdat er veel minder vogels waren, krioelde het de zomer daarop van de insecten. De graanoogst was nu helemaal verwoest, en hongersnood volgde. Miljoenen mensen stierven de hongersdood. Om de insecten te bestrijden, creëerde men een veel dodelijker soort musvervanger: insecticides. Dankzij het veelvuldige gebruik van insecticides moest ook de bij eraan geloven. Zodat er vandaag in China mensen van bloesem naar bloesem gaan met een penseeltje.
Marcus stelt zich de vraag: hoe komt het dat het vandaag zo slecht gaat met de bijen. Zijn uiteindelijke antwoord is verpletterend: bijen stellen het zo slecht omwille van de mens. De mens grijpt teveel in, niet alleen in het leven van de bij zelf (zwermverhindering, bijenrasselectie, honingafname, ...) maar ook in het landschap (pesticides, insecticides, weinig bloemen, veel beton, veel vervuiling).
Om dit standpunt kracht bij te zetten vermeldt hij daarbovenop terloops dat hij en zijn crew voor het draaien van deze ophefmakende film drie keer de aarde rond zijn gevlogen. Als kijker krijg je daardoor een gevoel van machteloosheid: wij mensen zijn de schuldigen, en heel onze manier van leven verwoest de natuur en de bijen. Wat kan je als individu nog doen, als zelfs de filmmaker toegeeft dat hij voor deze film enorme vervuiling heeft veroorzaakt?
Dat is mijn kritiek op de film: je krijgt als kijker het gevoel dat jij zelf, als individu, niks aan de situatie kan veranderen. En dat terwijl we zo veel kunnen doen!
Daarom wil ik onmiddellijk hierna een tweede stukje posten: hoe kunnen we de bijen helpen?
zaterdag 20 april 2013
Tuinieren met de maan
Nee, dit wordt geen zweverig stukje. Ik sta met beide voeten stevig in mijn tuinaarde, en toch kies ik ervoor om te tuinieren volgens de maancyclus - in de mate van het mogelijke.
Waarom?
Om te beginnen is het gewoon superpraktisch om een duidelijke volgorde aan te houden in het tuinwerk. Er is vaak zo gigantisch veel verschillend werk te doen in de tuin (verplanten, zaaien, stekken, onkruid wieden, ....) dat het erg handig is als je via een kalender weet: deze twee weken is het tijd om te snoeien, onkruid te wieden en knolgewassen te planten, en volgende twee weken zal ik kruiden planten, stekjes nemen en water geven.
Ten tweede is tuinieren met de maan niet zo vergezocht als het misschien op het eerste zicht lijkt. De maan heeft wel degelijk een bijzonder grote invloed op aarde, via water: ze regelt het getij. Eb en vloed, en springtij - met volle maan - zijn rechtstreekse gevolgen van de aantrekkingskracht van de maan.
In de tuin speelt water een levensgrote rol. Als de maan eb en vloed kan regelen, dan bestaat de kans dat ze ook een invloed heeft op het water in je tuin en dus bij uitbreiding op de groeikracht van je gewassen. Misschien heeft de maan zelfs invloed op jezelf: ook een mens bestaat voor het grootste deel uit water.
Ten derde is de maankalender gebaseerd op eeuwenlange ervaring van boeren. Kennis wordt opgedaan aan de hand van ervaring, en zo doorgegeven aan volgende generaties.
Als kritiek op het tuinieren volgens de maancyclus zou ik kunnen zeggen dat ik in mijn zoektocht naar informatie omtrent maantuinieren soms tegenstrijdige zaken tegenkom. Sommige bronnen vermelden dat je sla bij wassende maan moet zaaien, andere zeggen dan weer dat sla net bij afnemende maan hoort gezaaid te worden. Ook zit ik een beetje in de knoop met snoeien en stekken: snoeien mag enkel bij afnemende maan, stekken dan weer bij wassende. Maar als je een stekje neemt snoei je in feite toch ook?
Dan is er nog een verdere opdeling van de maantuinierkalender in bladdagen, aardedagen, enzovoort die ik persoonlijk veel te ingewikkeld en te rigide vind.
Maar al bij al vind ik de maankalender in grote lijnen dus een superhandig hulpmiddel bij het tuinieren.
Hoe werkt het?
Bij wassende maan (de maan wordt groter en komt tot wasdom, hoogtepunt is volle maan) is er volgens de maantheorie veel water in de tuin, en ontkiemen planten sneller. Door het maanlicht 's nachts groeien bovengrondse gewassen beter.
Bij wassende Maan doe ik volgende dingen in de tuin:
1.Verpotten en verplanten van plantjes (ook kamerplanten)
2.Planten stekken (stekjes zouden nu beter wortelen omwille van de hogere concentratie aan vocht in de grond)
3.Alle bovengronds groeiende gewassen zaaien (zoals sla, spinazie, boontjes, bessen, bloemen, eenjarigen, kool, selder, erwten, paprika's, pompoen, aubergine, komkommer, tomaat, meloen, granen...)
4.Kruiden verzamelen (ze zouden meer etherische olie bevatten bij wassende maan)
5.Bessen oogsten voor sap (meer vocht)
6.Composteren of bemesten
Bij afnemende maan (waarbij de maan steeds in grootte afneemt, het hoogtepunt is Nieuwe Maan, of Dode Maan, waarbij er geen maan te zien is) is het donkerder, en er is minder water in de grond.
Bij afnemende Maan voer ik volgende taken uit:
1.Onkruid wieden
2.Alle ondergronds groeiende gewassen planten of zaaien: uien, aardappelen, bieten, wortelen, pastinaken, maar ook tweejarigen, overblijvende doorlevende groenten, bomen, struiken...
3.Snoeien van bomen, planten en struiken
4.Doorlevenden scheuren
5.De compost keren.
6.Mulchen, het bedekken van de grond om onkruid tegen te gaan en uitdroging te voorkomen
7.Maaien
8.Oogsten om lang te bewaren (appels, aardappelen, kolen, bloemen om te drogen)
9.Het drogen van bv kruiden
10.Aanplanten van bomen
Waarom?
Om te beginnen is het gewoon superpraktisch om een duidelijke volgorde aan te houden in het tuinwerk. Er is vaak zo gigantisch veel verschillend werk te doen in de tuin (verplanten, zaaien, stekken, onkruid wieden, ....) dat het erg handig is als je via een kalender weet: deze twee weken is het tijd om te snoeien, onkruid te wieden en knolgewassen te planten, en volgende twee weken zal ik kruiden planten, stekjes nemen en water geven.
Ten tweede is tuinieren met de maan niet zo vergezocht als het misschien op het eerste zicht lijkt. De maan heeft wel degelijk een bijzonder grote invloed op aarde, via water: ze regelt het getij. Eb en vloed, en springtij - met volle maan - zijn rechtstreekse gevolgen van de aantrekkingskracht van de maan.
In de tuin speelt water een levensgrote rol. Als de maan eb en vloed kan regelen, dan bestaat de kans dat ze ook een invloed heeft op het water in je tuin en dus bij uitbreiding op de groeikracht van je gewassen. Misschien heeft de maan zelfs invloed op jezelf: ook een mens bestaat voor het grootste deel uit water.
Ten derde is de maankalender gebaseerd op eeuwenlange ervaring van boeren. Kennis wordt opgedaan aan de hand van ervaring, en zo doorgegeven aan volgende generaties.
Als kritiek op het tuinieren volgens de maancyclus zou ik kunnen zeggen dat ik in mijn zoektocht naar informatie omtrent maantuinieren soms tegenstrijdige zaken tegenkom. Sommige bronnen vermelden dat je sla bij wassende maan moet zaaien, andere zeggen dan weer dat sla net bij afnemende maan hoort gezaaid te worden. Ook zit ik een beetje in de knoop met snoeien en stekken: snoeien mag enkel bij afnemende maan, stekken dan weer bij wassende. Maar als je een stekje neemt snoei je in feite toch ook?
Dan is er nog een verdere opdeling van de maantuinierkalender in bladdagen, aardedagen, enzovoort die ik persoonlijk veel te ingewikkeld en te rigide vind.
Maar al bij al vind ik de maankalender in grote lijnen dus een superhandig hulpmiddel bij het tuinieren.
Hoe werkt het?
Bij wassende maan (de maan wordt groter en komt tot wasdom, hoogtepunt is volle maan) is er volgens de maantheorie veel water in de tuin, en ontkiemen planten sneller. Door het maanlicht 's nachts groeien bovengrondse gewassen beter.
Bij wassende Maan doe ik volgende dingen in de tuin:
1.Verpotten en verplanten van plantjes (ook kamerplanten)
2.Planten stekken (stekjes zouden nu beter wortelen omwille van de hogere concentratie aan vocht in de grond)
3.Alle bovengronds groeiende gewassen zaaien (zoals sla, spinazie, boontjes, bessen, bloemen, eenjarigen, kool, selder, erwten, paprika's, pompoen, aubergine, komkommer, tomaat, meloen, granen...)
4.Kruiden verzamelen (ze zouden meer etherische olie bevatten bij wassende maan)
5.Bessen oogsten voor sap (meer vocht)
6.Composteren of bemesten
Bij afnemende maan (waarbij de maan steeds in grootte afneemt, het hoogtepunt is Nieuwe Maan, of Dode Maan, waarbij er geen maan te zien is) is het donkerder, en er is minder water in de grond.
Bij afnemende Maan voer ik volgende taken uit:
1.Onkruid wieden
2.Alle ondergronds groeiende gewassen planten of zaaien: uien, aardappelen, bieten, wortelen, pastinaken, maar ook tweejarigen, overblijvende doorlevende groenten, bomen, struiken...
3.Snoeien van bomen, planten en struiken
4.Doorlevenden scheuren
5.De compost keren.
6.Mulchen, het bedekken van de grond om onkruid tegen te gaan en uitdroging te voorkomen
7.Maaien
8.Oogsten om lang te bewaren (appels, aardappelen, kolen, bloemen om te drogen)
9.Het drogen van bv kruiden
10.Aanplanten van bomen
Tuinieren met de maan
Nee, dit wordt geen zweverig stukje. Ik sta met beide voeten stevig in mijn tuinaarde, en toch kies ik ervoor om te tuinieren volgens de maancyclus - in de mate van het mogelijke.
Waarom?
Om te beginnen is het gewoon superpraktisch om een duidelijke volgorde aan te houden in het tuinwerk. Er is vaak zo gigantisch veel verschillend werk te doen in de tuin (verplanten, zaaien, stekken, onkruid wieden, ....) dat het erg handig is als je via een kalender weet: deze twee weken is het tijd om te snoeien, onkruid te wieden en knolgewassen te planten, en volgende twee weken zal ik kruiden planten, stekjes nemen en water geven.
Ten tweede is tuinieren met de maan niet zo vergezocht als het misschien op het eerste zicht lijkt. De maan heeft wel degelijk een bijzonder grote invloed op aarde, via water: ze regelt het getij. Eb en vloed, en springtij - met volle maan - zijn rechtstreekse gevolgen van de aantrekkingskracht van de maan.
In de tuin speelt water een levensgrote rol. Als de maan eb en vloed kan regelen, dan bestaat de kans dat ze ook een invloed heeft op het water in je tuin en dus bij uitbreiding op de groeikracht van je gewassen. Misschien heeft de maan zelfs invloed op jezelf: ook een mens bestaat voor het grootste deel uit water.
Ten derde is de maankalender gebaseerd op eeuwenlange ervaring van boeren. Kennis wordt opgedaan aan de hand van ervaring, en zo doorgegeven aan volgende generaties.
Als kritiek op het tuinieren volgens de maancyclus zou ik kunnen zeggen dat ik in mijn zoektocht naar informatie omtrent maantuinieren soms tegenstrijdige zaken tegenkom. Sommige bronnen vermelden dat je sla bij wassende maan moet zaaien, andere zeggen dan weer dat sla net bij afnemende maan hoort gezaaid te worden. Ook zit ik een beetje in de knoop met snoeien en stekken: snoeien mag enkel bij afnemende maan, stekken dan weer bij wassende. Maar als je een stekje neemt snoei je in feite toch ook?
Dan is er nog een verdere opdeling van de maantuinierkalender in bladdagen, aardedagen, enzovoort die ik persoonlijk veel te ingewikkeld en te rigide vind.
Maar al bij al vind ik de maankalender in grote lijnen dus een superhandig hulpmiddel bij het tuinieren.
Hoe werkt het?
Bij wassende maan (de maan wordt groter en komt tot wasdom, hoogtepunt is volle maan) is er volgens de maantheorie veel water in de tuin, en ontkiemen planten sneller. Door het maanlicht 's nachts groeien bovengrondse gewassen beter.
Bij wassende Maan doe ik volgende dingen in de tuin:
1.Verpotten en verplanten van plantjes (ook kamerplanten)
2.Planten stekken (stekjes zouden nu beter wortelen omwille van de hogere concentratie aan vocht in de grond)
3.Alle bovengronds groeiende gewassen zaaien (zoals sla, spinazie, boontjes, bessen, bloemen, eenjarigen, kool, selder, erwten, paprika's, pompoen, aubergine, komkommer, tomaat, meloen, granen...)
4.Kruiden verzamelen (ze zouden meer etherische olie bevatten bij wassende maan)
5.Bessen oogsten voor sap (meer vocht)
6.Composteren of bemesten
Bij afnemende maan (waarbij de maan steeds in grootte afneemt, het hoogtepunt is Nieuwe Maan, of Dode Maan, waarbij er geen maan te zien is) is het donkerder, en er is minder water in de grond.
Bij afnemende Maan voer ik volgende taken uit:
1.Onkruid wieden
2.Alle ondergronds groeiende gewassen planten of zaaien: uien, aardappelen, bieten, wortelen, pastinaken, maar ook tweejarigen, overblijvende doorlevende groenten, bomen, struiken...
3.Snoeien van bomen, planten en struiken
4.Doorlevenden scheuren
5.De compost keren.
6.Mulchen, het bedekken van de grond om onkruid tegen te gaan en uitdroging te voorkomen
7.Maaien
8.Oogsten om lang te bewaren (appels, aardappelen, kolen, bloemen om te drogen)
9.Het drogen van bv kruiden
10.Aanplanten van bomen
Waarom?
Om te beginnen is het gewoon superpraktisch om een duidelijke volgorde aan te houden in het tuinwerk. Er is vaak zo gigantisch veel verschillend werk te doen in de tuin (verplanten, zaaien, stekken, onkruid wieden, ....) dat het erg handig is als je via een kalender weet: deze twee weken is het tijd om te snoeien, onkruid te wieden en knolgewassen te planten, en volgende twee weken zal ik kruiden planten, stekjes nemen en water geven.
Ten tweede is tuinieren met de maan niet zo vergezocht als het misschien op het eerste zicht lijkt. De maan heeft wel degelijk een bijzonder grote invloed op aarde, via water: ze regelt het getij. Eb en vloed, en springtij - met volle maan - zijn rechtstreekse gevolgen van de aantrekkingskracht van de maan.
In de tuin speelt water een levensgrote rol. Als de maan eb en vloed kan regelen, dan bestaat de kans dat ze ook een invloed heeft op het water in je tuin en dus bij uitbreiding op de groeikracht van je gewassen. Misschien heeft de maan zelfs invloed op jezelf: ook een mens bestaat voor het grootste deel uit water.
Ten derde is de maankalender gebaseerd op eeuwenlange ervaring van boeren. Kennis wordt opgedaan aan de hand van ervaring, en zo doorgegeven aan volgende generaties.
Als kritiek op het tuinieren volgens de maancyclus zou ik kunnen zeggen dat ik in mijn zoektocht naar informatie omtrent maantuinieren soms tegenstrijdige zaken tegenkom. Sommige bronnen vermelden dat je sla bij wassende maan moet zaaien, andere zeggen dan weer dat sla net bij afnemende maan hoort gezaaid te worden. Ook zit ik een beetje in de knoop met snoeien en stekken: snoeien mag enkel bij afnemende maan, stekken dan weer bij wassende. Maar als je een stekje neemt snoei je in feite toch ook?
Dan is er nog een verdere opdeling van de maantuinierkalender in bladdagen, aardedagen, enzovoort die ik persoonlijk veel te ingewikkeld en te rigide vind.
Maar al bij al vind ik de maankalender in grote lijnen dus een superhandig hulpmiddel bij het tuinieren.
Hoe werkt het?
Bij wassende maan (de maan wordt groter en komt tot wasdom, hoogtepunt is volle maan) is er volgens de maantheorie veel water in de tuin, en ontkiemen planten sneller. Door het maanlicht 's nachts groeien bovengrondse gewassen beter.
Bij wassende Maan doe ik volgende dingen in de tuin:
1.Verpotten en verplanten van plantjes (ook kamerplanten)
2.Planten stekken (stekjes zouden nu beter wortelen omwille van de hogere concentratie aan vocht in de grond)
3.Alle bovengronds groeiende gewassen zaaien (zoals sla, spinazie, boontjes, bessen, bloemen, eenjarigen, kool, selder, erwten, paprika's, pompoen, aubergine, komkommer, tomaat, meloen, granen...)
4.Kruiden verzamelen (ze zouden meer etherische olie bevatten bij wassende maan)
5.Bessen oogsten voor sap (meer vocht)
6.Composteren of bemesten
Bij afnemende maan (waarbij de maan steeds in grootte afneemt, het hoogtepunt is Nieuwe Maan, of Dode Maan, waarbij er geen maan te zien is) is het donkerder, en er is minder water in de grond.
Bij afnemende Maan voer ik volgende taken uit:
1.Onkruid wieden
2.Alle ondergronds groeiende gewassen planten of zaaien: uien, aardappelen, bieten, wortelen, pastinaken, maar ook tweejarigen, overblijvende doorlevende groenten, bomen, struiken...
3.Snoeien van bomen, planten en struiken
4.Doorlevenden scheuren
5.De compost keren.
6.Mulchen, het bedekken van de grond om onkruid tegen te gaan en uitdroging te voorkomen
7.Maaien
8.Oogsten om lang te bewaren (appels, aardappelen, kolen, bloemen om te drogen)
9.Het drogen van bv kruiden
10.Aanplanten van bomen
zondag 14 april 2013
Broodbeleg van de Maand: Vegan Martino
Ok, ik weet niet of ik er effectief in zal slagen elke maand een nieuw broodbeleg te verzinnen, maar ik doe toch alvast een poging!
De aanleiding: gisteren kocht ik een tofusmeersel met tomaat dat echt slecht smaakte en dat onwaarschijnlijk veel zout bevatte. Het kostte veel, en het was verpakt in een plastiek doosje: wegwerpafval.
Door zelf broodbeleg te maken win je veel: je werkt aan je gezondheid, je vermindert de afvalberg (tenminste als je voor je broodbeleg onverpakte lokale en bio producten gebruikt), en je geeft minder geld uit. Akkoord: broodbeleg maken kost tijd, maar dat is het enige nadeel tegenover drie voordelen, aan de slag dus!
Vegan Martino
Nodig voor een cilinderpot vol:
-een vijftal wortelen
-2 el kappertjes - ik gebruikte paardebloemkappertjes uit eigen tuin, wil je weten hoe je deze kan maken, kijk op: http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2012/04/paardebloemkappertjes-geel-is-voor-mij.html
-1 el mosterd
-2 el veganaise
-een scheutje appelazijn
-peper
-zout naar smaak
-2 el in stukjes gesneden selder
-snuf (gerookte, en anders gewone) paprikapoeder
-snuf cayennepeper of chilipoeder
-mixer of pureestamper
-cilinderpot met deksel of hoge, afsluitbare pot
-kookpot
-water
Hoe maak je het?
1.Snij de wortelen in schijfjes.
2.Breng water aan de kook in een kookpot en kook de worteltjes gaar.
3.Pureer de wortelen of stamp ze tot pap.
4.Vermeng azijn, mosterd, veganaise, zout, peper, paprika, cayenne, kappertjes en selder in een hoge cilinderpot.
5.Voeg de wortelen toe en mix alles tot een egale massa.
6.Laat afkoelen en hou er rekening mee dat alle smaken nog moeten trekken - dit broodbeleg is na een nachtje staan op zijn best, en kan in 10 minuutjes 's avonds gemaakt worden!
7.Ik heb geen koelkast, ik bewaar het goedje gewoon in de keukenkast. Ik schat dat dit beleg 4 dagen houdbaar is buiten de koelkast. Maar waarschijnlijk is het daarvoor al opgepeuzeld...:)
Meer geveganiseerde recepten? Kijk op volgende links voor vegan feta, vegan foie gras, en vegan yoghurt maken:
http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2013/12/vegan-broodbeleg-van-de-maand-faux-gras.html
http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2013/09/broodbeleg-van-de-maand-vegan-feta.html
http://zelfvoorzieningsbijbel.jouwweb.nl/teksten1/zelf-yofu-maken
De aanleiding: gisteren kocht ik een tofusmeersel met tomaat dat echt slecht smaakte en dat onwaarschijnlijk veel zout bevatte. Het kostte veel, en het was verpakt in een plastiek doosje: wegwerpafval.
Door zelf broodbeleg te maken win je veel: je werkt aan je gezondheid, je vermindert de afvalberg (tenminste als je voor je broodbeleg onverpakte lokale en bio producten gebruikt), en je geeft minder geld uit. Akkoord: broodbeleg maken kost tijd, maar dat is het enige nadeel tegenover drie voordelen, aan de slag dus!
Vegan Martino
Nodig voor een cilinderpot vol:
-een vijftal wortelen
-2 el kappertjes - ik gebruikte paardebloemkappertjes uit eigen tuin, wil je weten hoe je deze kan maken, kijk op: http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2012/04/paardebloemkappertjes-geel-is-voor-mij.html
-1 el mosterd
-2 el veganaise
-een scheutje appelazijn
-peper
-zout naar smaak
-2 el in stukjes gesneden selder
-snuf (gerookte, en anders gewone) paprikapoeder
-snuf cayennepeper of chilipoeder
-mixer of pureestamper
-cilinderpot met deksel of hoge, afsluitbare pot
-kookpot
-water
Hoe maak je het?
1.Snij de wortelen in schijfjes.
2.Breng water aan de kook in een kookpot en kook de worteltjes gaar.
3.Pureer de wortelen of stamp ze tot pap.
4.Vermeng azijn, mosterd, veganaise, zout, peper, paprika, cayenne, kappertjes en selder in een hoge cilinderpot.
5.Voeg de wortelen toe en mix alles tot een egale massa.
6.Laat afkoelen en hou er rekening mee dat alle smaken nog moeten trekken - dit broodbeleg is na een nachtje staan op zijn best, en kan in 10 minuutjes 's avonds gemaakt worden!
7.Ik heb geen koelkast, ik bewaar het goedje gewoon in de keukenkast. Ik schat dat dit beleg 4 dagen houdbaar is buiten de koelkast. Maar waarschijnlijk is het daarvoor al opgepeuzeld...:)
Meer geveganiseerde recepten? Kijk op volgende links voor vegan feta, vegan foie gras, en vegan yoghurt maken:
http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2013/12/vegan-broodbeleg-van-de-maand-faux-gras.html
http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2013/09/broodbeleg-van-de-maand-vegan-feta.html
http://zelfvoorzieningsbijbel.jouwweb.nl/teksten1/zelf-yofu-maken
vrijdag 5 april 2013
Zelf seitan maken
De winter blijft maar duren... En dus kook ik wat meer binnen!
Seitan maak ik meestal zelf. Seitan is een waardevolle vleesvervanger (tenminste als je geen glutenallergie hebt) die qua textuur erg sappig is. Omdat er een beetje tijd in kruipt in het bereiden van seitan kook ik verschillende porties in een keer. Met onderstaand recept heb je makkelijk drie porties of meer voor twee personen. Wat teveel is vries ik in aparte bakjes in.
Seitan maken is echt gemakkelijk...tenminste als je vertrekt van glutenbloem. De echt artisanale manier van seitan maken (vertrekkende van gewone bloem) is veel omslachtiger.
Maar vandaag hou ik het simpel!
Je kan glutenbloem in de natuurwinkel vinden, maar daar is het redelijk duur. Seitan uit de winkel is echter nog duurder... Sommige molenaars en bakkers verkopen glutenbloem in bulk, en je kan het ook terugvinden op het internet. Even rondvragen in je omgeving!
Waar je ook mee moet rekening houden, is dat seitan enorm uitzet. Gebruik dus een groot genoege kookpot.
Het seitanrecept dat ik gebruik -- lees zeker ook Zelf seitan met zuurdsem maken :)
Nodig:
-250 g glutenbloem
-60 g bloem
-2 el sojasaus
-300 ml water, met of zonder bouillon
1.Meng de bloemsoorten.
2.Voeg water en sojasaus toe.
3.Kneed kort tot je een mooie, egale deegbal hebt.
4.Laat een tiental minuutjes rusten.
5.Trek de bal uiteen in kleinere stukjes, ter grootte van een walnoot.
Uiteraard kan je met deze ingrediënten veel improviseren! Je kan kiezen voor speltbloem, of een andere bloemsoort (zelf heb ik hier nog niet mee geëxperimenteerd). Je kan kruiden toevoegen, of look.
Hoe maak je het klaar en gaar?
Nodig:
-grote kookpot
-2 el olijfolie
-laurier, of andere kruiden
-peper en zout
-spatel
-450 ml vloeistof: ook hier kan je creatief zijn! Ik gebruik meestal rode of witte wijn, maar heb ook al goede resultaten geboekt met bier (zware bieren, zure kriek, ...lekker als "stoofvlees"). Als je avontuurlijk bent zou je seitan ook gaar kunnen laten koken in appelsap, ...maar een eenvoudig, lekker bouillonnetje behoort eveneens tot de mogelijkheden. Als je kwaliteits-sojasaus gebruikt, volstaat een kopje sojasaus op de rest van de hoeveelheden om een smakelijke seitan te verkrijgen. Of je kan bouillon trekken van groenten. De mogelijkheden zijn eindeloos!
-1 l water, met of zonder bouillon, naargelang hoe zout je het wilt hebben
Bereiden
1.Verhit de olie in de kookpot.
2.Voeg de stukjes seitan toe en roerbak - zorg dat ze een bruin korstje krijgen, zonder dat de bodem van de pot aanbrandt.
3.Voeg wat peper en zout toe, evenals laurier.
4.Blus alles met je gekozen vloeistof...
5.Voeg je andere gekozen kruiden toe
6.Giet het water, met of zonder bouillon, erbij
7.Breng aan de kook.
8.Laat het deksel een klein beetje open, zet het vuur lager, zodat de vloeistof suddert.
9.Laat ongeveer drie kwartier sudderen, roer af en toe.
10.De seitan is nu gaar! Je kan hem zo opdienen, of je kan ervoor kiezen om hem nog mee te laten garen in bv een stoofpotje, of een risotto, of een goulash...
HMMMMM!
Een origineel vegetarisch receptje met je zelfgemaakte (of gekochte seitan)? Lees Seitan "konijn" met pruimen!
Misschien ben je ook geïnteresseerd in Zelf Tofu Maken? Recent probeerde ik ook seitan met zuurdesem uit: heel lekker en verteert beter!
Seitan maak ik meestal zelf. Seitan is een waardevolle vleesvervanger (tenminste als je geen glutenallergie hebt) die qua textuur erg sappig is. Omdat er een beetje tijd in kruipt in het bereiden van seitan kook ik verschillende porties in een keer. Met onderstaand recept heb je makkelijk drie porties of meer voor twee personen. Wat teveel is vries ik in aparte bakjes in.
Seitan maken is echt gemakkelijk...tenminste als je vertrekt van glutenbloem. De echt artisanale manier van seitan maken (vertrekkende van gewone bloem) is veel omslachtiger.
Maar vandaag hou ik het simpel!
Je kan glutenbloem in de natuurwinkel vinden, maar daar is het redelijk duur. Seitan uit de winkel is echter nog duurder... Sommige molenaars en bakkers verkopen glutenbloem in bulk, en je kan het ook terugvinden op het internet. Even rondvragen in je omgeving!
Waar je ook mee moet rekening houden, is dat seitan enorm uitzet. Gebruik dus een groot genoege kookpot.
Het seitanrecept dat ik gebruik -- lees zeker ook Zelf seitan met zuurdsem maken :)
Nodig:
-250 g glutenbloem
-60 g bloem
-2 el sojasaus
-300 ml water, met of zonder bouillon
1.Meng de bloemsoorten.
2.Voeg water en sojasaus toe.
3.Kneed kort tot je een mooie, egale deegbal hebt.
4.Laat een tiental minuutjes rusten.
5.Trek de bal uiteen in kleinere stukjes, ter grootte van een walnoot.
Uiteraard kan je met deze ingrediënten veel improviseren! Je kan kiezen voor speltbloem, of een andere bloemsoort (zelf heb ik hier nog niet mee geëxperimenteerd). Je kan kruiden toevoegen, of look.
Hoe maak je het klaar en gaar?
Nodig:
-grote kookpot
-2 el olijfolie
-laurier, of andere kruiden
-peper en zout
-spatel
-450 ml vloeistof: ook hier kan je creatief zijn! Ik gebruik meestal rode of witte wijn, maar heb ook al goede resultaten geboekt met bier (zware bieren, zure kriek, ...lekker als "stoofvlees"). Als je avontuurlijk bent zou je seitan ook gaar kunnen laten koken in appelsap, ...maar een eenvoudig, lekker bouillonnetje behoort eveneens tot de mogelijkheden. Als je kwaliteits-sojasaus gebruikt, volstaat een kopje sojasaus op de rest van de hoeveelheden om een smakelijke seitan te verkrijgen. Of je kan bouillon trekken van groenten. De mogelijkheden zijn eindeloos!
-1 l water, met of zonder bouillon, naargelang hoe zout je het wilt hebben
Bereiden
1.Verhit de olie in de kookpot.
2.Voeg de stukjes seitan toe en roerbak - zorg dat ze een bruin korstje krijgen, zonder dat de bodem van de pot aanbrandt.
3.Voeg wat peper en zout toe, evenals laurier.
4.Blus alles met je gekozen vloeistof...
5.Voeg je andere gekozen kruiden toe
6.Giet het water, met of zonder bouillon, erbij
7.Breng aan de kook.
8.Laat het deksel een klein beetje open, zet het vuur lager, zodat de vloeistof suddert.
9.Laat ongeveer drie kwartier sudderen, roer af en toe.
10.De seitan is nu gaar! Je kan hem zo opdienen, of je kan ervoor kiezen om hem nog mee te laten garen in bv een stoofpotje, of een risotto, of een goulash...
HMMMMM!
Een origineel vegetarisch receptje met je zelfgemaakte (of gekochte seitan)? Lees Seitan "konijn" met pruimen!
Misschien ben je ook geïnteresseerd in Zelf Tofu Maken? Recent probeerde ik ook seitan met zuurdesem uit: heel lekker en verteert beter!
Abonneren op:
Posts (Atom)