zondag 25 december 2022

Kerst Gastblog: Hugo van t-Over-leven met 'Een boom onder de kerstboom'

 Kerst Gastblog: Hugo van t-Over-leven met 'Een boom onder de kerstboom'

Nieuwe Reeks: Gastblogs op de Zelfvoorzieningsbijbel van mensen die ook met zelfvoorziening of met bewust leven bezig zijn. 

 

Ken of BEN jij iemand die hier ook een gastblog rond zelfvoorzienend leven, bewust leven, anders leven, ... wil schrijven?! Neem dan zeker contact met me op!

 

Vandaag is deze (kerst) gastblog geschreven door Hugo van t-Over-leven -- een wonderbaarlijke website met prachtige woordspeling, waarop je onwaarschijnlijk veel info wat betreft zelfvoorzienend leven kan vinden. Hugo schreef ook een boek, t Over Leven, waarin hij alle kennis bundelde.  



Dankjewel tOverlevenaar Hugo voor deze kerstblog, fijne feestdagen iedereen!

 

Informeren, of (ideologisch) (dood)zwijgen?

 

Een gast-blogje op de Zelfvoorzieningsbijbel van Karolien… waarom niet. We zijn met dezelfde dingen bezig. Dat kan elkaar alleen maar versterken. 

Ik denk gewoonlijk dat ik alles al wel gezegd geschreven heb. Soms ook dingen waarover ik twijfelde… zou ik…? Niet?

 

Ik heb nog eens teruggekeken op de website welke artikels het meest werden gelezen. En ja, nog altijd, hoog in de top-10: 

4.           Hoe kan je een boom kapot maken?

 

Hoewel de tekst pas een paar jaar na de start van de site is opgenomen, schoot ie als een raket omhoog. Toen ik het later merkte, begreep ik het niet. Waren er zoveel bomenhaters? Zoveel grommelende buren die de bladverliezende boom van een buur graag en bij voorkeur stiekem om zeep wilden helpen? Toen ik het artikel schreef ging ik uit van een gangbare redenering: het is een veelgebruikte zoekterm, dus er is behoefte aan correcte informatie. Wie zoekt zal de info toch wel vinden, indien niet op ‘t-Over-leven, dan op een andere webplek. Veel op fora gesuggereerde oplossingen bleken zelfs gevaarlijk, en niet werkzaam. Gaten boren en vullen met stookolie, met pesticiden, zoutzuur… Er zijn nogal wat venijnige mensen.

 

Ik heb lang getwijfeld: het artikel wel of niet wissen? Begrijpen die mensen wel hoe nuttig en nodig bomen zijn? Aan de andere kant worden exoten in natuurgebieden ook wel zo goed mogelijk bestreden. 

Zoals ook in geval van als wapen bruikbare dingen vaak gesteld wordt: niet de techniek of de tools zijn gevaarlijk, wel het -juiste of foute- gebruik. En dat is afhankelijk van de gebruiker en zijn/haar intenties.

 

Uiteindelijk heb ik de info aangevuld met een nog iets ruimere tekst over ‘Het nut van bomen’. In de hoop dat die het kapotmaken ervan een beetje overstemt, en ijverige, moordzuchtige zoekers tot andere inzichten kan brengen.

 

Die zelfcensuur heeft er ook voor gezorgd dat ik wel schreef over het kweken van zowat alle nuttige gewassen op onze breedtegraad, maar ik vond tabak taboe. Terwijl het kweken en gebruiken ervan voor sommigen levensnoodzakelijk lijkt. Na +10 jaar twijfelen, ga ik het toch in de volgende editie van het boek opnemen. Ook wel met wat omkadering. Want ik vind jezelf afhankelijk maken van nicotine nog veel erger dan afhangen van een elektriciteitsnet, waternet of worldwide net. En dat laatste leert ons dan weer dat dit eeuwenoude vergif ook al even lang een genotsmiddel (en medicijn) is. 

Ik zal in de rand van het artikel dus zeker nog wel gaan kankeren over vies-peuken.

 

Voor wie bomen het leven wil schenken, heeft Hugo veel tips:

 

-Hoe maak je zaadbommen?

 
 
 

-Suggereer zelf boomplantplekken in je gemeente aan het bestuur via deze link 

 

-Je kan ook een boom adopteren, bv bij Ecotree

 

-Je kan lid worden van Natuurpunt of je kan een gift doen aan Natuurpunt: zij willen Bos voor Iedereen


-Bij minitree en geefeenboompje kan je een (gepersonaliseerde) geboorteboom als kraamcadeau geven!


-Of geef het ultieme kerstcadeau: een boom voor onder de kerstboom! Het kan o.a. bij ecotree, bosplus, kadoboom, en treesforall.




maandag 19 december 2022

Zelf Gefermenteerde Vegan Smeerkaas Maken en Persen Plus Meer Vegan Kaas en Kaaspers Ideeën en Tips en Trucs

Zelf Gefermenteerde Vegan (Smeer) Kaas Maken en Persen Plus Meer Vegan Kaas en Kaaspers Ideeën en Tips en Trucs

Vegan kaas maakt momenteel een enorme revolutie door! Allerlei bedrijven werken naarstig aan nieuwe technieken en methodes om die kaassmaak te creëren zonder dierlijke ingrediënten, zelfs het bekende Babybel heeft nu een vegan kaasje, in een groene verpakking!!!
 
De nieuwste vegan kaasmakerij technieken zijn misschien niet voor iedereen weggelegd, maar dat weerhoudt er ons niet van om thuis te experimenteren!
 
Een tijd geleden kreeg ik van een vriendin een oude set om kaas mee te maken. Ze had het setje -- een pers, het boek -- een echte klassieker in het genre -- 'Kaas je Kaasje', twee Delfts Blauwe kommetjes met deksel en gaatjes in om kaas te persen, kaasdoek, thermometer, etc etc -- gevonden tijdens het opruimen van de zolder. Ideaal om mee te experimenteren!
Ik ben nooit een fervent kaaseetster geweest, maar nu vond ik de tijd rijp om toch eens zelf kaas te maken, en vooral om de pers te proberen, want die - lees vooral verder - kan je nog voor andere vegan doeleinden gebruiken!
 
Opmerking 1:
 
Tijdens het experimenteren en opzoeken kwam ik veel meer info en ideeën tegen dan ik tevoren had gedacht -- altijd geweldig leuk -- maar daardoor is dit wel een lang artikel geworden. Beginnende èn ervaren vegan kaasmaker, ik denk en hoop dat jullie hieronder allebei bruikbare info gaan vinden!

Opmerking 2: 
 
Zelf gefermenteerde Vegan (smeer)kaas smaakt niet krak hetzelfde als 'the real thing' vind ik, maar het smaakt wel kazig, en lekker, en het is gefermenteerd. Ook smaken mijn eigen probeersels (nog) niet zoals commerciële vegan kazen zoals die (superoverheerlijk lekkere) van bv Omage, maar ik vermoed dat je met de juiste aangekochte ferment startculturen wel ver kan geraken. Startculturen vind je bv bij:
 
Waar kan je allemaal vegan (smeer) kaas van maken?

Je hoeft niet per sé met geweekte en gemixte cashewnoten te werken, al vormt cashew een ideale basis, want ze smaken romig en neutraal.
 
Je kan ook vegan kaas maken met:
 
Andere Noten, Zaden en Pitten:

-pecannoten

-amandelen

-hazelnoten

-brasilnoten

-walnoot

-pinda

-als je veel geld hebt: macadamia en/of pijnboompit

-een mengeling van noten en zaden

-zonnebloempitjes

-hennepzaadjes

-sesamzaadjes

-pompoenpit

Je kan ook nog een stap verder gaan door alle bovengenoemde noten, pitten en zaden te laten kiemen, en ze daarna te blenden met een startcultuur. 

=>In dit verband kan je NOG een stap verder gaan en gekiemde noten mengen met gefermenteerde melk, of vegan yoghurt, of met kefir, zoals bij dit heel erg interessante recept dat fermenteerguru Sandor Katz de lekkerste vegan kaas ooit noemt.  

Kaaspers met kaaspotje en gewichtje (een blik rode bonen :)

Maar ook met Groenten en vertrekkende van tofu of van plantaardige melk kan je vegan kaas maken:

-bloemkool en pastinaak -- zou moeten lukken volgens hetzelfde procédé dat ik hieronder uitleg, maar ik heb zelf het nog niet uitgetest. Wel worden zowel bloemkool als pastinaak al lang gebruikt om (gekookte) vegan kaassauzen mee te maken. En er zijn al bedrijven bezig met bloemkool/hennepzaad vegan kaas!

-tofu: hier vind je een recept met gefermenteerde tofu!

-plantaardige melk: je kan gefermenteerde vegan kaas maken van geweekte en vervolgens gepureerde noten plus een fermenteerstarter (zoals probiotica capsules), dus in principe moet je ook vegan kaas kunnen maken van gefermenteerde plantaardige melken allerhande: havermelk, kokosmelk, zie dit recept voor een kokosmelkkaas, sojamelk (gefermenteerde tofu is ook een basis voor kaas), ...

-aardappel: zowel gewone als zoete aardappel, gekookt en gepureerd (voeg dan eventueel kokosvet en een verdikkings/bindmiddel zoals arrowroot toe, en een startcultuur zoals kefir, zie bv dit recept voor aardappelkaas, en dit recept voor zoete aardappelkaas (mooi kleurtje!)

-witte bonen: zie bv dit recept

-kikkererwtenmeel, zie bv dit recept

-van kefir: check dit recept voor kefirkaas, en kom meer te weten over kefir en kefirtoepassingen hier

Welke startculturen kan je allemaal gebruiken om je kaas te fermenteren?

-pekelvocht van augurken

-azijn, vb appelazijn, rode wijnazijn, ...

-vocht van zuurkool, kimchi, of gelijk welke andere gefermenteerde groenten

-kombucha

-kefir

-miso

-yoghurt

-probiotica capsules

-rejuvelac

Welke smaken kan je achteraf toevoegen aan je smeerkaas? (kies zelf combinaties die je lekker vindt en voeg toe naar smaak) 

Hartige Smaken:

-lookpoeder

-uipoeder

-citroen 

-kurkuma

-gember

-gistvlok

-dille

-venkel

-dragon

-basilicum

-karwij

-anijs

-fenegriek 

-brandnetelpoeder

-bieslook

-balsamico azijn of nog andere azijn

-olijven

-kappertjes, (ook zelfgemaakte, zoals bv vlierbeskappertjes of paardenbloemkappertjes)

-hele noten of stukjes noot  

-tijm

-peterselie

-kervel

-dragon

-provencaalse kruiden

-komijn

-peper

-gerookte paprika

-gedroogde abrikoos in stukjes of pruim of zelf gedroogde rozenbottel

-gedroogde tomaten

-pepertjes

-paddenstoel (poeder) 

Welke zoete smaken kan je achteraf aan je smeerkaas toevoegen?

Ik vond als kind chocolade smeerkaas best lekker: smeuïg, romig, en dan die korreltjes (in Nederland muizenstrontjes genoemd) erbovenop: njam!

-aardbei

-rozijnen

-kaneel

-framboos

-vanille

-cacao: chocolade smeerkaas bestaat al, maar nog niet in vegan versie. Lekker met korreltjes erop! Voeg een zoetmiddel toe, cacaoboter en cacaopoeder, eventueel nog wat olie.


Hoe maak je je eigen gefermenteerde vegan kaas?

Nodig:

-een kopje van het basisvoedsel waarmee je kaas gaat maken, ik koos voor het meest gangbare als eerste experiment: cashewnoten

-water om in te weken plus weekkom

-blender of mixer en mixpot

-zeef of vergiet

-water of vegan melk

-3 à 4 el startcultuur (ik nam azijn-pekelvocht van zelf ingemaakte augurken)

-glazen pot met deksel 

-smaakmakers voor achteraf (kies uit de lijst) -- ik koos voor heel erg klassieke: het sap van een halve citroen, 1 el edelgist, zout

-kaasdoek

-kaaspers met kommetje met gaatjes in en opvangbakje, OF: neem een kom en zet er een vergiet boven, in het vergiet leg je je in kaasdoek gerolde te persen kaas, en bovenop de kaas leg je een gewicht. De kom vangt het vocht op.

-een warme plek voor het fermentatieproces

-daarna een koude plek om de kaas langzaam te laten rijpen

Hoe maak je het?

1.Je weekt de noten minstens 12 uur. (of je kookt je aardappelen, of je groenten, ...)

2.Giet de noten af mbv een zeef.

3.Doe ze in een blender of mix in een mixpot, samen met je startcultuur. Mijn ervaring is dat de noten heel erg glad gemixt moeten zijn, dus voeg eventueel water, nog meer startcultuur, of vegan melk toe. 

4.Doe deze mix in een glazen pot.

5.Zet het deksel er losjes op zodat er lucht bij kan maar geen insecten.

6.Zet op een warme plaats en laat drie dagen fermenteren.

7.Vertrouw op je neus: het moet zurig en gefermenteerd ruiken, niet slecht of schimmelig.

8.Nu meng je deze gefermenteerde massa met smaakmakers naar keuze (ik koos voor citroensap, gistvlok, zout).

9.Schep de massa in een kaasdoek.

10.Leg de kaasdoek in een vergiet dat je boven een kom zet, en plaats er een gewicht op, OF: gebruik een kaaskommetje met gaatjes in, zet er een opvangbakje of schaaltje onder, plaats eventueel een opgerolde handdoek op het deksel zodat de pers kan persen, en plaats in de pers. Hang een gewichtje aan de pers (ik koos voor een blik rode bonen :)

11.Pers je kaas minstens 1 nacht (12 uur). Ik moest de pers nog leren kennen en deed het eerst fout, waardoor mijn kaas langer fermenteerde voor hij geperst werd.

12.Je kaas is nu samengeperst tot een smeerbaar geheel. Dit kan je nu in een afsluitbaar bakje doen en koel bewaren: dan rijpt de kaas langzaamaan nog verder. 

13.Je kan de kaas eventueel ook nog een 'coating' geven: een soort jasje van smaakmakers.

Waar kan je je vegan kaas mee coaten?

-met verse kruiden, zoals gesnipperde bieslook

-met gedroogde kruiden, zoals provencaalse kruiden

-met gedroogde kruidenmixen, zoals met komijnzaadjes, lookpoeder, zwarte peper, ... 

-met sesamzaadjes 

Tot slot: voor welke vegan gerechten kan je een kaaspers nog allemaal gebruiken?

-om tofu (al dan niet zelfgemaakte) mee te persen

-om leafu, leaf curd oftewel groene tofu mee te maken (dit is tofu gemaakt van groene planten, lees hier voor een uitgebreide uitleg en hoe je zelf leafu kan maken)

Maak jij je eigen vegan kaas?

 


 

 


zondag 11 december 2022

Product Bespreking: de enige echte Kelly Kettle, ingenieuze waterketel zonder gas of elektriciteit

Product Bespreking: de enige echte Kelly Kettle, ingenieuze waterketel zonder gas of elektriciteit*

*Ik kreeg de Scout Kelly Kettle toegestuurd vanuit Ierland: ik geef je hier mijn eerlijke mening.

Wat is een Kelly Ketel?

Lang geleden bedacht visser Patrick Kelly tijdens een kampeertrip het ingenieuze ontwerp voor de snelste waterketel ooit, en sindsdien voert de familie Kelly al vier generaties lang wereldwijd hun beroemde ketels uit.

Met deze lichtgewicht roestvrij stalen waterkoker kan je, eens je het procedé onder de knie hebt, in minder dan vijf minuten tijd water koken: enkel met behulp van sprokkelhout of klein brandbaar materiaal. 

Hoe komt het dat water zo snel opwarmt met een Kelly Ketel?

1.De Kelly Ketel past op een klein metalen potje met een gat erin (om de wind door te laten en het vuur aan te wakkeren): het onderstel. Doordat het vuur rechtstreeks onder de Kelly Ketel zit, en door zijn brede schouw, is het water in een wip warm. 

Hier zie je de vlam door de brede schouw uitkomen: ga nooit boven de Ketel hangen! In het kleine potje onder de ketel, het onderstel, brandt het vuurtje.

2.Met gesprokkelde takjes, twijgjes, blaadjes of dennennaalden bouw je een klein vuurtje in het onderstel: je hebt enkel klein brandbaar materiaal nodig, en je werkt met de wind mee. 


Onze hond kijkt naar onze gesprokkelde houtjes...

3.Je vult de ketel met water: dat komt terecht aan weerszijden van een grote, brede schouw, waardoor het bijzonder snel opwarmt, èn kan je heel makkelijk bijstoken. 


Onze peuter vult heel nauwgezet de ketel met koud water...

Je hebt dus:

-geen gas nodig

-geen elektriciteit nodig

-geen groot laaiend vuur

Een mini vuurtje, in het opzetstuk dat onder de ketel past, volstaat. Elk soort brandbaar materiaal volstaat: twijgjes, takjes, dennenappels, droge blaadjes, rijshout, ...

Kopjes die we met tondel vulden; droge maïsbladeren en distelzaadjes uit de tuin...

Waar kan je een Kelly Kettle gebruiken?

-tijdens kampeertrips

-in je tuin

-of op je terras

-bij een kampvuur

-als je met de camper, de van, of al liftend of trekkend of fietsend op reis bent

-tijdens een picknick

-of tijdens een familie uitje 

Waarom gebruik je een Kelly Ketel

Als je snel en efficiënt water op wil warmen voor:

-thee en soep

-om gedroogd eten in te laten wellen, bv tijdens lange voettochten als je weinig gewicht wil meedragen

-om snel water te koken opdat het drinkbaar wordt: voor waterzuivering

-om mee te koken in het algemeen

-om jezelf of je haar mee te wassen

-in noodgevallen (bv als de electriciteit uitvalt)

Onze bevindingen over de Kelly Kettle:

Wij testten de ketel uit op een mooie herfstdag in onze tuin. We wilden eens checken of het ons zou lukken om, naast een gezellig vuurtje te stoken, snel water op te warmen voor een bucket shower (zie ook drie ongebruikelijke manieren om te besparen om meer te weten te komen over de bucket shower). 

Grote en kleine mannen: altijd dol op 'vuurtje stook'...

Mijn eerlijke mening: 

...voor mij is het een leerproces om een vuurtje te stoken: ik ben geen vuurmens. Maar dit vuurtje vond ik behapbaar. Ik vond het fijn dat ik er geen boomstronken voor moest klieven of een heel vuur voor moest opbouwen en zware blokken moest versleuren. Ik keek gewoon wat er aan droge twijgjes of takjes te vinden was. 

Ik vond niet dat het vuur 123 in gang was, maar zoals gezegd ben ik geen vuurmens. Ik denk dat ik dit na een aantal keer heel vlot zal kunnen, en dat is fijn. 

Ik vind dit een aanwinst voor als we gaan kamperen, op natuur uitstap gaan, voor feestjes bij het kampvuur, en eigenlijk ben ik ook blij dat we deze ketel nu in huis hebben, voor noodgevallen. 

Onze hond overschouwt het hele proces...

Heel handig vind ik:

-het stoomfluitje, dat je net als bij een fluitketeltje laat weten wanneer het water het kookpunt heeft bereikt

-het lichte gewicht van de ketel

-de grote schouw in het midden: dit is een gat waar je brandstof (dennennaalden, twijgjes, etc) in kan gooien eens je vuurtje op gang is getrokken. 

-het houten handvat, waarmee je de ketel veilig van het onderstel en het vuurtje eronder kan tillen. Wij hadden wel nog een ovenhandschoen in de buurt liggen om het water mee in een emmer te gieten.

-het opbergzakje dat erbij geleverd wordt: zo komen er geen roetvlekken op ander materiaal dat je meeneemt. 


Iedereen gezellig rond de ketel!

Hoe gebruik je een Kelly Ketel?

Nodig:

-klein brandbaar materiaal

-een veilige ondergrond (wij maakten gewoon een vuurtje op onze oprit)

-optioneel: een nieuwsgierige peuter die kan sprokkelen en water gieten -- hou uiteraard het kleintje, èn optionele nieuwsgierige honden, altijd in het oog!!!

-optioneel (diende voor onze bucket shower): twee emmers. Een emmer met koud water, om in de ketel te gieten, en een tweede om het verwarmde water in te gieten.

-klein kannetje

-optioneel, wij vonden het wel zo handig: een keukenhanddoek of keukenhandschoen

-wat krantenpapier (ik ben een absolute vuurmaakleek)

-lucifers of aansteker

Vuurtje aanwakkeren...

Hoe doe je het?

1.Verzamel en sprokkel takjes, twijgjes, droge blaadjes, tondel, ...

Wij verzamelden ook brandbaar pluis van distels (is prima tondelmateriaal, zie ook distels in je tuin, doen of niet?) in kopjes. 

2.Breek eventueel de takjes zodat ze in het onderstel passen. Stap 1 en 2 vonden zowel mijn peuter als hond geweldig!

3.Bouw een vuurtje in het kleine onderstel.

4.Zorg ervoor dat je vuur met de wind mee staat.

5.Vul je Kelly Ketel met water of laat je peuter dat doen (met water gieten, zijn dag was he-le-maal geslaagd!) -- niet TE vol gieten.

6.Steek wat papier of tondel in brand, zorg ervoor dat zowel peuter als hond een veilige afstand bewaren. 

7.Stook je vuurtje.

8.Eens het goed brandt, zet de Ketel erop, met de stoomfluitdop erop, zodat je hoort wanneer het water kookt.

9.Blijf het vuur voeden door de brede schouw. Ga er nooit rechtstreeks boven hangen, want als het vuur een keer op gang is, komen de vlammen door de schouw!

10.Als de fluit klinkt, doe je keukenhandschoenen aan, pak je voorzichtig de houten hendel op, til je ketel van het vuur, giet het kokende water in je emmer.

11.Geniet nog van het minivuurtje zonder ketel, of doof het met koud water.

12.Laat alles afkoelen.

13.Ga 'douchen'! 

De enige echte Kelly Kettle!


zondag 4 december 2022

Interview 'Het goede leven/Hack the system' door Villa Vanzelf!

Interview 'Het goede leven/Hack the system' door Villa Vanzelf!

Bij Villa Vanzelf, de site voor duurzaam leven, inspiratie en natuur ervaren, starten ze een nieuwe reeks:

 ‘Het goede leven / hack the system’, waarin gewone en tegelijk bijzondere mensen vertellen wat voor hen ‘het goede leven’ is en hoe ze zich losmaken van de dwingende normen van een door hyperkapitalisme gedomineerde samenleving

Ennnn... de Zelfvoorzieningsbijbel mag de spits afbijten! 

Hieronder vind je het volledige interview:

http://www.villavanzelf.org/kleine-gelukjes-vegan-banofee-en-warm-water-uit-de-kraan/

Bedankt Villa Vanzelf, ik kijk er heel erg naar uit om de volgende interviewees te lezen!!