zaterdag 18 augustus 2018

Over je eenzaam voelen in je ecologische overtuiging

Onlangs had ik een gesprek met een vriend en we kwamen uit op het onderwerp eenzaamheid. Die vriend zei: "Ik ervaar soms een existentiële eenzaamheid: een eenzaam zijn binnen de maatschappij, een alleen staan met mijn waarden en principes."
Ik begreep heel goed wat hij bedoelde. Ik heb hier al eens eerder gezegd dat ik me soms erg anders voel tussen andere mensen, met onze compostwc, onze wilde tuin, etc etc.

Misschien zijn er nog mensen die af en toe worstelen met gevoelens van eenzaamheid binnen je overtuigingen?
Voel jij je soms ook wel eens eenzaam in je pogingen om groen(er) te leven?
Misschien herken je jezelf in enkele van de onderstaande situaties:

-Je maakt met vrienden overheerlijke vegan schotels klaar, je leest op internet artikels over een groeiende vegan community en je denkt: waw, het gaat echt de goede richting uit! En dan kom je op een familiefeest tot de ontdekking dat je, na al die jaren, nog steeds de enige planteneter bent, en dat iedereen meewarig naar jouw bord vol zelf meegebracht vegan lekkers gluurt, terwijl ze zelf luidruchtig op al hun vlees of vis kauwen.

-Je hoort collega's vrolijk commentaar geven op de supergoeie prijs voor hun waanzinnig mooie outfit, die ze het voorbije weekend bij mekaar hebben geshopt in het winkelcentrum. En je voelt je wat buitengesloten, want jij koopt je kleren enkel tweedehands, of (slechts heel af en toe, want ethische kwaliteit kost veel) bij één van die schaarse biologische fairtrade kledingwinkels. Je denkt aan "moderne" slavernij in armere landen, waar vrouwen zich voor een schandalig laag loon kapot moeten werken om het soort spotgoeiekope rokjes te maken dat je collega nu tevreden aan het showen is. Maar zoiets kan je toch onmogelijk tegen hen zeggen?

-Je voelt je ietwat ongemakkelijk wanneer je buurman vol trots vertelt over welke was hij zich aanschaft om zijn nieuwe oldtimer (de derde auto binnen het gezin) mee in te vetten. Zelf probeer je zo vaak mogelijk de fiets te nemen, of de bus, want je denkt aan het milieu. En je hoopt op een beter openbaar vervoer, en op veiligere fietspaden.

-Je minder groene vriendin babbelt over hoe zij het nuttige aan het aangename koppelt: strijken voor de televisie. En je weet niet goed of je nu moet bekennen dat jij in je hele leven nog nooit gestrijkt (gestreken?) hebt, want je vindt dat zoiets overbodig is: je droogt je kleding in de wind en je maalt niet om plooien of kreukels. Strijkijzers verslinden zowel tijd als energie, dus waarom zou je? En televisiekijken doe je ook al niet zo vaak, want je vindt dat de media te vaak het negatieve uitvergroten.

-Je oom en tante komen op bezoek en je tante wil de badkamer gebruiken. En je legt haar uit hoe het composttoilet werkt, en wat de vele voordelen ervan zijn, en je ziet hoe ongemakkelijk en zelfs afkeurend ze plots kijkt, en dan besluit je haar maar te zeggen dat ze even goed je "gewone" toilet mag gebruiken.

Ik vermoed dat ik niet de enige ben die hier soms mee worstelt.

Wij weten: het is tijd om onze verantwoordelijkheid op te pakken, om zelf iets te doen opdat het lijden in de wereld zou verminderen. Je zou willen dat anderen ook inzien dat het tijd is, en dat ze niet de hele tijd zouden bezig zijn met pakweg status, of entertainment, consumeren of carriëre, of de mening van anderen.
Tegelijkertijd wil je niemand de les lezen, je wil niet preken, je wil anderen niet het gevoel geven dat ze niet goed genoeg zijn.

Want je weet: je kan de ander niet veranderen. Dat kunnen alleen zij zelf.

En daar ligt ook de sleutel voor dit probleem: inzien dat jij de anderen niet kan veranderen, maar dat je wel jezelf kan veranderen.
Door positiever tegen de dingen aan te kijken, bv.
Door zelf het voorbeeld te geven. In plaats van anderen te vertellen: je zou beter zus of zo leven, toon je gewoon, hoe het ook kan. Dat er een alternatief bestaat.

Een heel moeilijk probleem vind ik persoonlijk: waar trek je daarin de grens? Wanneer wordt wat anderen doen of waar zij voor kiezen te erg? Wanneer wordt het onaanvaardbaar? Voor de planeet en voor de andere levende wezens? Ik denk dat ik tegen de CEO van pakweg Ryanair, bv, wel mijn mening zou zeggen: dat ik vind dat hij persoonlijk verantwoordelijk is voor een gigantische toename van de luchtvervuiling, en ik zou van em willen weten of hij zich daar überhaupt iets van aantrekt.

Maar het is moeilijker om je mening te verkondigen in je naaste omgeving, zonder mensen voor het
hoofd te stoten, zonder agressie of irritatie uit te lokken.

Een ander probleem is: hoe ver ga je zelf, in je pogingen om groener te leven, zonder dat je daarbij
de moed of het plezier in je leven verliest? Een voorbeeld: op onze eigendomsakte staat dat wij een bescheiden woning hebben. Maar een Indiër uit een sloppenwijk die met zijn gezin van zes tussen vier dunne planken en een golfplaat als dak woont, zou onze woonst als een paleis bekijken.
Ik denk dat het heel belangrijk is om voor jezelf te bepalen: dit kan ik doen voor het milieu en de andere levende wezens, zonder dat ik mezelf te kort doe. Alles kan, zolang het voor jou leuk blijft.

Ik wil geen doemstukje van deze tekst maken, daarom wil ik ook over oplossingen nadenken voor
mensen die proberen ecologisch(er) te leven, maar die zich in hun levensstijl soms alleen voelen.

Wat kan je doen?

1. Zoek gelijkgestemden. Niet al mijn vrienden leven eco, maar velen wel. Het is fijn om samen over onze normen en waarden te praten. Het is fijn om samen leuke activiteiten te organiseren, die de wereld een beetje mooier maken. Heb je zelf weinig eco-minded vrienden? Ga ze dan zoeken! Doe aan vrijwilligerswerk, ga naar groene festivals, sluit je aan bij een vegan workshop. Of richt zelf een
weggeefwinkel op, of een wandelclub in je buurt. Er zijn zo veel initiatieven, zoveel kansen. Er zit vast ook iets voor jou tussen.

2. Kijk minder naar het nieuws, lees minder vaak kranten. Je hoeft geen wereldvreemde te worden als je de media wat minder volgt: echt belangrijk nieuws zal, in deze info-overload tijden, echt niet aan je aandacht ontsnappen. Nieuws is vaak super interessant, het is entertainend wanneer je je verveelt, maar tegelijkertijd kan nieuws je naar beneden trekken. De media focussen grotendeels op het negatieve, het groteske, het bizarre, of het beroemde. Het is beter voor je gemoed om je op het positieve te richten.

Ga een boek lezen, of een wandeling maken, leg een puzzel, luister muziek, geef iemand een massage, bezoek een buur, dans of doe aan yoga. Allemaal veel leuker dan lezen over de
laatste nieuwe calamiteit in een ver oord waar je geen enkele invloed op hebt.

Een link naar het liedje van Morrissey, met daarin een geweldige tekst over stoppen met naar het nieuws te kijken: Spent the day in bed


Refrein: 

And I recommend that you
Stop watching the news!
Because the news contrives to frighten you To make you feel small and alone
To make you feel that your mind isn't your own

=> de verdere tekst is even geweldig, net als de stem en de melodie :)

3. Vertoef vaak in de natuur. Ga wandelen, of lopen, picknicken. Ga tuinieren, en als je geen tuin hebt, zet je vensterbanken of je terras of je living en je keuken dan vol met bloemen en planten. Cater voor onze bijen en vlinders, in elk seizoen.

4. Ga actievoeren voor een betere wereld. Kleine daden of grote zaken, maakt niet uit. Je plant altijd
een zaadje. Soms duurt het jaren voor er iets uit groeit, maar groeien zal het.

5. Blijf altijd beseffen dat, hoe klein jouw bijdrage misschien ook mag zijn, je trots op jezelf mag zijn dat jij moeite hebt gedaan om voor het goede te kiezen. In een wereld waarin nog steeds 90%
van je medemensen ervoor kiest om bv vlees te eten en zodoende veel leed en vervuiling te veroorzaken, kan het lijken alsof jouw bijdrage een druppel op een hete plaat is.
Dat het niets uitmaakt.
Dat je net zo goed voor de makkelijke weg kan kiezen en doen zoals zoveel anderen.
Waarom zou jij wel moeite doen om pakweg water te sparen, of afval te sorteren, of je spullen te recycleren, als je merkt dat velen in je omgeving zich daar allemaal niks van aantrekken? Waarom zou jij tegen die sterke stroom blijven inzwemmen?
Wel, minstens al voor jezelf. Om achteraf te weten: ik heb er niet aan meegedaan.
Misschien zullen mensen in een verre (of niet zo verre) toekomst ooit over onze generaties oordelen. Ze wisten het, zullen ze misschien zeggen, en toch hebben ze er niks aan gedaan. Jij kan zeggen: ik heb geprobeerd er iets aan te doen, ook al was het niet veel, was het soms moeilijk, en lukte het niet altijd.
Zoals David Mitchell het zo mooi uitdrukt, op de laatste bladzijden van Cloud Atlas, waarin Adam (geen toevallig gekozen naam) zijn besluit om actie te voeren voor de afschaffing van de slavernij,
(dus een moeilijke weg kiezen: tegen de stroom in, kiezen voor het goede) aan zijn sceptische schoonvader wil verantwoorden: (cursivering en vetgedrukt van mij)

"O, je zult hees worden, arm & grijs op partijbijeenkomsten! Je zult bespuwd worden, beschoten, gelyncht, met medailles gepaaid, veracht door mensen in het binnenland! Gekruisigd! Naïeve, dromerige Adam. Hij die de strijd met de veelkoppige hydra van de menselijke natuur aangaat, zal veel ellende moeten verduren & zijn gezin met hem! & pas bij het uitblazen van je laatste ademtocht zul je begrijpen dat je leven alles bijeen niet meer is geweest dan een druppel in een eindeloze oceaan!

Maar, wat is een oceaan anders dan een massa druppels?

Hebben jullie nog andere tips of adviezen voor wanneer je je eenzaam voelt binnen je overtuigingen?

5 opmerkingen:

Maia- Weg naar Zelfvoorziening zei

Herkenbaar, ik voel mij ook vaak een beetje een buitenstaander.
Maar vooral bij bepaalde gelegenheden zoals familieverjaardagen, buurtfeestjes of bedrijfsuitjes.

Verder heb ik inmiddels mijn leven op een hele fijne en positieve manier in kunnen richten, waarbij eigenlijk alles in lijn is met mijn normen en waarden. Ik heb ook meer mensen in mijn leven die (deels of in grote lijnen) op dezelfde lijn staan als ik. Dat scheelt veel!

Dick Verheul zei



Ha Krol,

In het nieuwe nummer van het tijdschrift ZOZ verschijnt een korte bespreking van deze blog. We willen je graag een exemplaar toesturen. Kun je een postadres laten weten? ZOZ verschijnt 1 september en we zijn nu de verzendlijst in lorde aan het maken.

Meer over ZOZ: http://www.omslag.nl/zoz.htm

Ons e-mail-adres: omslag@omslag.nl


Met vriendelijke groet,

Omslag,

Dick Verheul


-- Lees ZOZ - tijdschrift voor doen-denkers.

Omslag - Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling
Hoogstraat 301-A - 5654 NB Eindhoven
omslag@omslag.nl - 040-2910295 - http://www.omslag.nl

Angelika zei

Heel herkenbaar! En mooie tips. Als ik me eenzaam voel in mijn overtuigingen ga ik een plantaardige taart maken.

Krol zei

Haha, dat is een goeie tip! Dankjewel!

Krol zei

@weg nr zelfvoorziening: ja, ik ervaar hetzelfde, het overvalt me alleen soms nog.
@iedereen: blijkbaar kreeg ik een aantal reacties zonder dat mn blig me daarvan verwittigde of dat ze gepubliceerd werden: mijn excuses voor de vertraging!