maandag 29 oktober 2012

Boekbespreking: de Perfecte Ramp

Toen ik het boek "De Perfecte Ramp" van Casti meenam om te lezen, was de reactie van iemand die ik ken: "Ga jij DAT lezen?!"
Ze sprak het uit alsof ik wel gek moest zijn, dat ik me met zulke verwaarloosbare lectuur wou bezighouden.  In zijn boek geeft Casti, een wiskundige, toe dat hij niet meteen een aangenaam onderwerp bespreekt: hoe waarschijnlijk en wanneer waarschijnlijk zal een bepaalde ramp zich voordoen? 
Mensen willen zulke dingen niet horen en steken hun kop liever in het zand.  Het is heel menselijk om blind te willen zijn voor toekomstige, onafwendbare problemen.  Toch is het tijd om onze ogen te openen, vindt Casti.  Hij wil met zijn boek geen doemscenario aan ons voorleggen, hij wil net een positieve boodschap brengen: we moeten nu reageren!
Toch zijn de mogelijke rampen die hij bespreekt iets waar ik persoonlijk vrij moedeloos van werd.  Casti toont aan dat het perfect mogelijk is dat het internet ( een uitvinding die dateert uit een tijd waarin de computers nog lang niet zo geavanceerd waren als nu) binnen korte tijd kan crashen.  De gevolgen van zo'n crash zijn afschuwelijk, want er zijn bijna geen bedrijven of voorzieningen meer die NIET via het internet werken.  Voedselschaarste zou al binnen enkele dagen na een crash een feit zijn. 
Hetzelfde (chaos, lege supermarkten) zou zich snel voordoen na een grootschalige electriciteitspanne - alweer een ramp die best mogelijk is, gezien ook het electriciteitsnetwerk fel verouderd is.  Westerlingen zijn verwend: wij zijn het zo gewoon dat we in de supermarkt onze mandjes naar believen kunnen vullen met allerlei verschillende soorten producten uit de hele wereld dat zulke rampscenario's iets voor een hollywoodfilm lijken...
Maar dit boek is allerminst fictie...  De pandemie lijkt me persoonlijk de ergst denkbare ramp.  Ook een wereldwijde epidemie is volgens Casti onafwendbaar, en daarom vind ik het jammer dat hij niet meer de nadruk legt op de afschuwelijke toestanden in de intensieve veeteelt.  Dodelijke griepvirussen ontstaan immers bij varkens of vogels, waarna de gemuteerde virussen op mensen kunnen overspringen.  De gigantische veestallen, waar dode kippen dagenlang blijven liggen, waar varkens van stress en verveling sowieso al vaker ziek worden, en ga zo maar door, zijn de gedroomde geboorteplek voor zo'n wereldwijde killer. 
Dit is een aanrader voor wie wakkergeschud wil worden.  Dit boek zet je echt wel met je voeten op de grond: het is NU tijd om iets te ondernemen.  Maar wat je zelf kan ondernemen, daar blijft Casti vaag over, alhoewel ik blij ben dat hij tot twee keer toe herhaalt dat je beter je persoonlijke vleesconsumptie zou verminderen, in verband met waterverbruik en voedselschaarste.  Hij somt vooral tools en werkpunten op voor regeringen.
Mijns inziens zullen politici nooit of te nimmer de politieke moed hebben om echt iets te veranderen, voor de eerste ramp gebeurt.  We kunnen beter zelf beginnen, bij onszelf.  Consuminderen, geen of minder vlees en vis eten, lokaal en biologisch voedsel kopen of produceren, elkaar helpen. 
Want dat laatste benadrukt Casti ook: uit de geschiedenis blijkt, dat mensen in extreme omstandigheden in plaats van elkaar te bestelen of te vermoorden elkaar net vaker helpen.  Mensen werken samen als een ramp plaats vindt - dat maakt ons tot mens. 

Dat verandering nodig is, zie ik elke dag.  We leven in deze maatschappij in een soort droombubbel.  Het leven lijkt voor zoveel mensen vandaag te bestaan uit shoppen, uitgaan en werken om die luxes te kunnen betalen, en uit angstvallig die "rijkdommen" te verdedigen tegen ongewenste indringers van andere, armere landen.  Maar de kapitalistische maatschappij is onhoudbaar - olie is eindig, en je kan geen geld met geld maken.  Bovendien kan je geld niet opeten.  Onze maatschappij en onze luxe zijn absurd - en eindig.   

-In de boekhandel zag ik een boek dat "infominderen" als titel had.  Op de achterflap kon ik lezen hoe we tegenwoordig met informatie overspoeld worden, en dat een teveel aan info ons stress geeft en ons ongelukkig maakt.  Bijgevolg hebben we blijkbaar een heel boek - EEN HEEL BOEK - nodig om ons uit te leggen hoe we met minder informatie kunnen rondkomen! 
Absurd. 
-In een supermarkt zag ik in de koeltoog iets dat me haast deed kokhalzen.  Het was een plastic zakje, doorschijnend afgezien van het merklogo, waarin een in schijfjes gesneden appel lag.  De appel was niet geschild, nee, hij was gewoon in schijfjes gesneden.  Het klokhuis zat niet bij in het zakje.  Daarnaast lag een doorschijnend plastic zakje van hetzelfde merk, met daarin bolletjes - ronde bolletjes - wortel.  Je kon deze zaken kopen.  Het ging hier niet om producten bestemd voor restaurants, met grote hoeveelheden voorgesneden appel en wortel.  Het ging om 1 stuk fruit en 1 stuk groente.  Wat is er mis met een gewone appel of wortel en een mes?  Zijn we zo collectief verwend en gek geworden dat we betalen voor een in stukjes gesneden appel?
Absurd.
Wij, de individuen, kunnen de absurditeit doorbreken als we het heft in eigen handen nemen.  Zelf in onze energie voorzien, zodat we zelfvoorzienend kunnen zijn als morgen inderdaad de electriciteit stilvalt, net zoals Dick Cheney en nog wat andere superrijken, zoals Casti fijntjes opmerkt (zij hebben allemaal een geheel zelfvoorzienend huis). 
We kunnen van consument tot producent worden, onze eigen groenten en fruit telen, zodat we ze niet moeten laten aanvoeren, in stukjes gesneden en in plastiek verpakt, vanuit verre landen. 
Die uitspraak komt van Bill Mollison, en het is een van mijn favorieten:
We moeten van consument tot producent worden, en zo de macht in eigen handen nemen. 
 

Geen opmerkingen: