boekbespreking: een tevreden leven

Een tevreden leven

door Helen en Scott Nearing
Voor wie een relaas wil lezen van mensen die echt autarkisch gaan leven in een piepklein dorpje in een onherbergzame streek. 

Helen en Scott besluiten in de jaren zestig om uit de stad weg te trekken.  Ze hebben het gehad met de kritiek op hun ideeën (anarchistisch van aard, en ze eten plantaardig - voor die tijd ook al hoogst ongewoon) en met de maatschappij an sich. 
Ze zoeken nuttig werk, ze willen genieten van het leven, ze willen zich kunnen uitleven in interesses en passies - en dit alles met respect voor de natuur. 
Ze kopen een grote boerderij ergens in een onooglijk dorpje in een dunbevolkte noordelijke provincie van Amerika.  Het klimaat is er bijzonder streng, en hun grond ligt vol stenen, maar toch slaagt het koppel er in een bijzonder productieve moestuin op te richten. 
Hun levensverhaal is bijzonder interessant, en je kan niet anders dan je verbazen over hun moed en wilskracht.  Ze bouwen zelf hun huizen, steen per steen.  Die stenen kappen of graven ze uit in hun eigen aangelegde steengroeve!  Ook een lange stenen muur die ze helemaal zelf funderen en metselen met natuurstenen is een van hun projecten.
Ze hebben een bijzonder strikte indeling van de dag, waaraan zijzelf en hun gasten zich altijd houden.  's Morgens vroeg staan ze op en eten ze een heel eenvoudig ontbijt.  Ze bakken geen brood, maar weken granen (in hun ogen efficiënter om te eten qua voedingswaarde en arbeid dan brood bakken) en eten daar fruit bij. 
Na het ontbijt werken ze drie uur aan hun huis en hun moestuin. 
Dan volgt een eenvoudig middagmaal: geweekte granen en soep. 
Daarna volgen drie uren van ontspanning of werk voor de gemeenschap (vrijwilligerswerk, ...) of voor je eigen interesses (in hun geval muziek en schrijven). 
Tenslotte zijn er de dagelijkse taken zoals de afwas en koken, en het alweer heel eenvoudige (rauwkost) avondmaal. 
Hoewel hun ritme vrij rigide is, lijkt het voor hen bijzonder goed te werken.  Niet alleen zijn ze nooit ziek - ze zijn gelukkig, en ze zullen pas op heel hoge leeftijd sterven.  Helen komt om in een auto-ongeval op 91-jarige leeftijd, en Scott kiest er op 101-jarige leeftijd voor om zich dood te hongeren nadat ouderdomskanker bij hem is vastgesteld. 
Voor technisch aangelegde zelfvoorzieners kan de informatie die Scott en Helen bieden omtrent het bouwen en aanleggen van huizen en muren heel erg interessant zijn.  Wat wel opvalt, is hoe makkelijk het in die tijd en op die plek nog was om te bouwen.  Om de haverklap besluit het koppel een nieuwe schuur/ huis/ gastenverblijf etc neer te poten, waardoor je jaloers wordt op de vrijheid en de ruimte die ze hadden.  Wie in belgië het minste tuinhuis wil neerzetten, moet al een stuk of twintig vergunningen hebben...
Volgens de Nearings moet je als zelfvoorziener ook een duurzame bron van inkomsten hebben.  Met hun hectares aan bossen kunnen ze niet alleen zelf in brandhout en dus verwarming voorzien, maar ook in ahornsiroop.  Ze tappen en verkopen die.  Later specialiseren ze zich in de verkoop van blauwbessen.  In alle gevallen beschikken ze over enorm veel land en hulpbronnen - zaken waarover zelfvoorzieners hier alleen maar van kunnen dromen...
Helen en Scott bespreken ook hun pogingen tot het oprichten van een echte gemeenschap.  Hun verhaal is interessant maar niet echt opbeurend.  Ze krijgen te maken met conservatieve dorpsgenoten.  Ze organiseren praat - en zangavonden maar geen enkel project lijkt echt aan te slaan.  Ze berekenen in hun boek de opbrengsten die het hele dorp zou winnen bij samenwerking en ontginning van een steengroeve, bv.  De winst zou enorm zijn in de zin van duurzaam werk, uitbouw van de gemeenschap, opbouw van school en bibliotheek, bijvoorbeeld, maar het project faalt omwille van een gebrek aan interesse. 
De enige keer dat werkelijk de gehele gemeenschap samenwerkt en daar plezier aan beleeft, is helaas wanneer ze tegen een gezamelijke vijand moeten vechten (de staat wil de postbedeling in hun district afschaffen). 
Desalniettemin slagen Scott en Helen er in om dmv hun lezingen en hun boeken een hele schare aan geïnteresseerden naar zich toe te trekken.  Van over heel Amerika stromen massa's jongeren toe die willen meehelpen.  Veelal zijn het hippies.  Ze beschrijven hoe ze met de bezoekers omgaan: op den duur is er zo'n massale toestroom van mensen die menen bij hen op vakantie te mogen komen, dat ze zelfs bezoekuren moeten instellen!  Met andere bezoekers bouwen ze dan weer vriendschappen voor het leven op. 
Een bijzonder interessant relaas van een zelfvoorzienend, andersdenkend koppel in het verleden.