zaterdag 23 september 2023

Vegan Recept: Rozenbottel Ketchup, Rozenbottel als Tomaat en Meer!

Vegan Recept: Rozenbottel Ketchup, Rozenbottel als Tomaat en Meer!

Rozenbottels bevatten dezelfde stof als tomaten: lycopeen. Daarom wilde ik eens wat hartige, tomaatachtige rozenbottelrecepten uittesten. Ik maakte dus eerst de Basis Rozenbottelpulp. Toen ik gekookte rozenbottels aan het pletten was, vroeg mijn vriend spontaan: 'Wat is dat? Het ruikt naar tomaat!'

Verder bevatten rozenbottels ook gigantisch veel vitamine C, en bèta caroteen (zoals wortelen): je kan ze beschouwen als lokale, winterse tomaatjes. 

Ik maakte rozenbottel ketchup! Ik vond deze ketchup heerlijk: zoet, tomatig en toch anders, hint van pruimensaus, oosters, mysterieus en rijk.  

De Basis Rozenbottel Pulp kan je verder voor allerlei hartige recepten gebruiken waarvoor je normaal tomaat zou gebruiken, denk:

-spaghettisaus met rozenbottel

-pizzasaus met rozenbottel: zie bv deze video van Atomic Shrimp

-soep met rozenbottel (de Zweden eten zoete rozenbottelsoep, maar je kan ze uiteraard ook hartig maken)

-salsa met rozenbottel (salsa moet zuur, zoet, zout en pikant zijn en citrusvruchten bevatten: combineer in stukjes gesneden seizoensfruit, en een fijngesneden rood uitje met wat rozenbottelpulp, ahornsiroop, een in stukjes gesneden chili, zout, en meng met een beetje olijfolie, sinaasappelsap, citroensap en limoensap -- pas aan naar eigen smaak)

-tapenades met rozenbottel

-dips met rozenbottel

-quiche met rozenbottel

-rozenbottel bij taco's

-...

Rozenbottelpulp, klaar voor gebruik

Basisbereiding van Rozenbottelpulp voor hartige rozenbottel gerechten: drie manieren

1)Koken en zeven:

Wat ik lastig vond aan de bereiding: rozenbottel bevat aan de binnenkant haartjes die irriterend werken (vroeger werd er jeukpoeder van gemaakt.) Ik voelde deze irriterende werking bij het afspoelen van de keukenspullen. Ik heb de bottels maar 1 keer gekookt en 1 keer met kaasdoek gezeefd, en hoewel ik de saus superlekker vond, voelde ik mijn tong nadien 'prikken'. 

Dus als je bottels bereid: kook ze twee keer, en zeef ze twee keer. Volgens bronnen op het internet zouden de haartjes niet langer irriteren als je ze voldoende kookt. Mijn tong prikte na het eten van 1 x 30 minuten gekookte en gezeefde pulp wel wat, maar misschien ligt dit ook aan het hoge vitamine C gehalte? Ik heb dat tonggeprik namelijk ook na het eten van kiwi's...

2)Eerst drogen: 

Wil je alle risico's met haartjes vermijden, dan droog je de rozenbottels best, voor je ze als tomaatachtig ingrediënt gebruikt. Als ze droog zijn, kan je de haartjes makkelijk verwijderen: schud ze dan in een glazen pot en wan ze daarna in een vergiet. Lees alles over hoe je rozenbottels droogt (bv ook voor thee of kleurmiddel) hier.

Geplukte en gewassen bottels, klaar om gekookt te worden

3)Verwijder de haartjes bij de verse bottels:

Een derde optie, de grondigste maar ook het meeste werk, is om de haartjes gewoon manueel bij de verse bottels te verwijderen: Snij de bottels in twee, haal pitten en haartjes eruit met een mes, zet de geschoonde bottels onder water en spoel ze, zeef ze in een vergiet en onder de kraan. Was daarna je handen. 

Deze rozenbottels hebben 30 minuten gekookt en zijn zacht geworden.

Basis Rozenbottelpulp Bereiden

1.Bereid om de ketchup of gelijk welk ander hartig recept met rozenbottel te maken eerst de bottelpulp:

Nodig:

-rijpe rozenbottels

-pot met water

-zeef en kaasdoek of roerzeef

-pureestamper, mixer of blender

-kommen

Hoe maak je de Basis Rozenbottelpulp?

1.Pluk rijpe bottels: ze zijn rijp, als ze rood zien. Wees voorzichtig voor de scherpe stekels op de stengels.

2.Doe de takjes eraf.

3.Was ze.

4.Laat ze optioneel met deksel 24 uur onder koud water staan vooraleer je ze kookt.

4.Zet ze onder water in een pot: niet meer water: gebruik zo weinig mogelijk water.

5.Breng aan de kook.

6.Laat 30 minuten koken, tot zacht.

7.Giet het meeste water af. Eventueel kan je dit water bewaren om je ketchup of saus achteraf mee te verdunnen, indien nodig. 

8.Neem een fijnmazige zeef, of een roerzeef, zet er een kom onder, doe er een vochtig gemaakte kaasdoek over, en doe de pulp in de zeef.

9.Druk de pulp voorzichtig mbv een spatel door de zeef. Grote bestanddelen en haartjes blijven achter in je zeef, de eetbare pulp wordt opgevangen in de kom. Ik vond dat het veel gemakkelijker ging om de pulp met de hand door de zeef te duwen, maar dan voel je wel de irriterende werking van de haartjes.

Mix of plet de pulp
Duw de pulp door een zeef: let wel -- ik gebruikte hier helemaal geen kaasdoek, maar eigenlijk moet dat wel, wil je irriterende haartjes vermijden!

10.Neem nu een nieuwe zeef, en een nieuwe kom, en duw de gezeefde pulp nogmaals door de zeef.

11.Of: Doe de pitjes en schillen in je zeef opnieuw in de pot met wat nieuw water, en kook nogmaals, nu tien minuten. 

12.Zeef ze opnieuw.

Gezeefde Basispulp
 

13.Nu kan je de gezeefde pulp gebruiken. 

Rozenbottel Ketchup

Nodig:

-2 delen rozenbottelpulp

-1 deel azijn

-suiker naar smaak

-snuf zout

-optioneel: ui en look, gesneden

-optioneel: kruiden zoals mosterd, kaneel, zwarte peper, gember, kruidnagel, cayennepeper, ... 

-optioneel: olijfolie

-potjes

-theedoek

Hoe maak je de ketchup?

1.Verhit de olijfolie als je die gebruikt

2.Stoof look en ui, als je die gebruikt

3.Voeg kruiden toe, als je die gebruikt en laat even opbakken

4.Voeg azijn en zout toe

5.Voeg bottelpulp toe

6.Voeg suiker naar smaak toe

7.Breng aan de kook

8.Steriliseer schone potjes en zet op een schone theedoek

9.Vul potjes, zet omgekeerd

10.label

Ook de pitten kan je achteraf nog gebruiken: 

Rozenbottelpitten Bewaren en Gebruiken

Wil je de pitten ook bewaren voor gebruik: 

1.Giet de niet gezeefde rozenbottelpulp met pitten in een pot met ruim water.

2.Woel alles door elkaar: de zaadjes zullen zakken.

3.Giet door een zeef.

4.Herhaal tot je quasi enkel pitten hebt.

5.Laat de pitten drogen.  

6..Je kan de pitten daarna voor gebruik roosteren in een droge pan tot ze goudbruin worden en je ze kan ruiken. 

7.Vermaal de afgekoelde pitten.

8.Rozenbottelpittenpoeder kan je toevoegen aan brood, cake, koekjes, taarten, door muësli, in yofu, ...

Nog meer ideeën met rozenbottelpulp en gedroogd rozenbottelpoeder??!

-Voeg gedroogd rozenbottelpoeder toe aan energierepen, in brownies, brood, yofu, overnight oats, ...

-Maak Rozebottelpulp ijsjes: voeg de pulp toe aan een basis nicecream recept of meng met suiker en kokosroom!!! 

-Maak zoete balletjes met rozebottelpoeder of pulp: Maal amandel en haver grof, vermeng met gewelde en geblende rozijnen, rozenbottelpulp met cacao, green kitchen stories heeft zo'n truffel recept hier!

Rozenbottels Ontsappen???

Ik dacht eerst dat rozenbottels ontsappen een interessant idee was: op die manier hoef je de haartjes niet te verwijderen. Maar volgens een aantal Duitstalige sites is ontsappen niet werkbaar, omdat rozenbottel amper sap bevat. Wat je WEL kan doen volgens die sites is je bottels 24u lang in koud water laten staan, dan zeven, dan 30 minuten koken, zeven, nog eens 10 minuten koken, en nogmaals zeven. Doe de pulp in bakjes en vries in. 

Gefermenteerde rozenbottels

Tot slot: op het web vind je al recepten voor

-gefermenteerd rozenbotteldrankje

Wie durft rozenbottels fermenteren?

Heb jij nog meer rozenbottel ideeën??

dinsdag 12 september 2023

Hoe ik als vegan mijn ijzertekort oploste: Lucky Iron Fish en meer!

Een ijzeren visje om je ijzertekort mee op te lossen?!

Hoe ik als vegan mijn ijzertekort oploste: Lucky Iron Fish en meer!*

*Deze tekst bevat affiliate links: wanneer jij op die links klikt en besluit een aankoop te doen, dan verdien ik, zonder dat jij er meer voor moet betalen, een kleine commissie omdat ik je zogezegd heb laten 'kennismaken' met de Lucky Iron Fish. Op die manier kan je me helpen om hier te kunnen blijven bloggen over leuke onderwerpen, alvast een hele grote Dankjewel!

Een tijd terug voelde ik me vermoeid. Ik liet een bloedonderzoek uitvoeren: daaruit bleek dat mijn ijzerwaarden aan de lage kant van normaal waren.

Ik eet al meer dan twintig jaar vegan, en ik ben zelden ziek. 

Als kind, toen ik nog vlees, vis en zuivel at, moest ik een tijdlang ijzersupplementen slikken (ik herinner me de vieze smaak nog): bloedarmoede, oftewel ijzertekort komt net zo goed voor bij vegans als bij vleeseters

Bloedarmoede is een probleem dat over de hele wereld voorkomt. 

Enkele symptomen van bloedarmoede zijn:

-broze nagels

-vermoeidheid en lage energie

-hoofdpijn

-haarverlies

-moeite met concentreren

Ik zocht naar informatie over Hoe je als vegan toch voldoende ijzer kan opnemen. 

Enkele Bevindingen:

-Tot mijn verrassing zijn peterselie en kervel goede ijzerleveranciers! Ik vind kervel best lekker, maar ik hou niet zo van peterselie. Ook brandnetel is een topper: check hier mijn leidraad om brandnetelzaden -- lokaal superfood -- te drogen en hoe je het kan gebruiken.

-Ik probeerde een tijdje meer groene smoothies met donkergroene bladgroenten in te consumeren -- lees hier over de vele voordelen van die smoothies voor een zelfvoorziener. Voorbeelden van groene bladgroenten zijn: veldsla, basilicum, winterpostelein, vogelmuur, brandnetel en paardenbloem, zeewier toevoegen helpt.

-Ik maakte ook vaker allerlei soorten vegan (wildpluk) pesto. En ik voegde aan elke warme maaltijd verse groene kruiden toe.

Maar de beste, makkelijkste en meest efficiënte tip die ik tegenkwam om een ijzertekort op te lossen, was deze:

Kook je maaltijden in gietijzeren pannen, of, als je die niet hebt: voeg een Lucky Iron Fish toe!

Ik wist helemaal niet dat gietijzeren pannen ijzer afgaven, en dan nog eens ijzer dat door je lichaam opneembaar is. 

Nu heb ik geen gietijzeren pannen in huis: ik vind ze nogal zwaar en onhandig.

Maar wat bleek? Je kan ook gewoon 'een stuk ijzer' aan je maaltijd toevoegen, en bizar genoeg neem je dan ook ijzer op!

The Lucky Iron Fish: past in je hand!

Dat waren de bevindingen van een Canadees research team dat als missie heeft om bloedarmoede de wereld uit te helpen: the Lucky Iron Fish Project.

Deze onderzoekers ontdekten, na research in Cambodja, dat je lichaam makkelijk ijzer opneemt, als je een stuk ijzer met een aantal druppels zuur (bv citroensap of azijn) in water kookt, en je dit water vervolgens opdrinkt of in sauzen verwerkt. De Cambodjaanse overheid verdeelde na deze bevindingen stukken ijzer onder de bevolking, maar weinig mensen gebruikten het ijzer daadwerkelijk: het lijkt dan ook weinig aantrekkelijk om een stuk ijzer in je kookpot te gooien!

Maar toen het Canadese research team het ijzer in de vorm van het nationale Cambodiaanse gelukssymbool (een visje) goot, bleek de Lucky Iron Fish plots heel populair, en... het werkte! Uitgebreidere info hier.

Hoe moet je de Lucky Iron fish gebruiken? Hoe maak je versterkt ijzerwater?

=>Het makkelijkste is om gewoon 'ijzerwater' te bereiden dat je drinkt, aan drankjes toevoegt of invriest.

Nodig:

-1l water

-1 Lucky Iron Fish

-3 druppels citroensap of azijn, tomatensap kan ook

 -1 kookpot

Hoe maak je het?

1.Breng het water aan de kook in de pot.

2.Voeg de Lucky Iron Fish toe.

3.Voeg 2 à 3 druppels azijn of citroensap toe. 

4.Kook dit samen voor 10 minuten.

5.Haal de vis er mbv een vork of tang uit, was hem met zeep en droog hem. 

Je hebt nu water dat ijzer bevat! 

=>Je kan met dit water thee (geen zwarte) zetten of er chocomelk (lees ook mijn post over pure cacao drinken en cacao ceremonies) mee maken, of je kan het over je overnight oats schenken of er chia pudding mee maken.

=>Je kan het water ook gekoeld drinken doorheen de dag. Neem het mee in je waterfles!

Verder is het makkelijk om dit ijzerwater in ijsblokjes in te vriezen: die ijsblokjes kan je dan weer toevoegen aan drankjes of eten. 

=>De Lucky Iron Fish website beveelt ook een 'menstruatie-thee' aan: dan zet je thee met gember en ijzerwater om aan te sterken tijdens je maandstonden.

Je kan ook koken met de Lucky Iron Fish:

=>bv ijzerrijke rijst maken: maak daartoe eerst ijzerwater (kook 1l+citroendruppels+visje voor 10 minuten). Vervolgens voeg je aan dit ijzerwater rijst toe, en die laat je koken tot gaar. 

=>Met ijzerwater kan je ook couscous of gierst, ... maken

=>maak eerst ijzerwater en voeg dit daarna toe aan soepen, curry, of sauzen.

=>bonen en peulvruchten weken: Maak eerst ijzerwater, en laat bonen en linzen hierin een nacht wellen vooraleer je ze kookt: ze nemen dan het ijzer op! 

Waar kan je de Lucky Iron Fish kopen?

Je vind alle info over The Lucky Iron Fish op deze website.

Hou er rekening mee dat je mogelijks invoerrechten moet betalen als je zo'n visje uit Canada bestelt: meer info voor België hier en voor Nederland hier 

Is mijn ijzertekort nu opgelost? 

Sinds ik The Lucky Iron Fish ben gaan gebruiken, heb ik mijn bloed niet meer laten testen, maar ik heb geen last meer van vermoeidheid en ik voel me over het algemeen beter! 

Nog meer lezen? Binnenkort verschijnt er een boek over de Lucky Iron Fish!

Kook jij al met de Lucky Iron Fish?

vrijdag 8 september 2023

Wat kan je met Berenklauwzaden doen? Recepten en ideeën!


Wat kan je met Berenklauwzaden doen? Recepten en ideeën!

Gewone Berenklauw Juist Identificeren

Voor we bespreken wat je allemaal met berenklauwzaden kan doen, even wat info over de berenklauw!

De Gewone Berenklauw wordt wel eens de lekkerste wilde plant van Europa genoemd, maar weinigen wagen zich eraan.

Waarom? 

-De Berenklauw (Heracleum Sphondyllicum) lijkt fel op de exoot Reuzenberenklauw (Heracleum Mantegazzianum). Nu is het zo dat de haartjes en het sap van deze BEIDE planten brandwonden kunnen veroorzaken als je ze plukt of aanraakt, maar verbrandingen door de exotische soort zijn veel ernstiger dan de inheemse. De exotische soort is ook ongeschikt om te eten. 

Wanneer je de inheemse berenklauw echter juist identificeert en plukt èn klaarmaakt met handschoenen, dan ben je in principe veilig!

-Let op: er is nog een verwarring mogelijk: Berenklauw behoort tot de Wortel Familie (schermbloemigen), en hoewel er in deze familie fantastisch lekkere planten bestaan (denk karwij, komijn, venkel, zwartmoeskervel, wortel, ...) zijn er ook enkele familieleden die niet zo tof zijn: de extreem giftige gevlekte scheerling, bv. Eet je van de gevlekte scheerling, dan sterf je. 

Wees dus 100% zeker als je Gewone Berenklauw gaat plukken, voorbereiden en opeten: je moet zowel de plant helemaal juist kunnen identificeren als hem juist behandelen (dus met handschoenen, geen sap of haartjes aanraken of in je ogen verkrijgen). 

Waarom zou je deze "gevaarlijke" plant dan toch moeten proberen?

-Omdat de smaaksensatie onbeschrijfelijk is. Heel erg lekker

-Je kan de bladeren, stengels, scheuten, ongeopende bloemknoppen allemaal eten. Ideeën voor recepten: berenklauw stoven (als spinazie), berenklauw tempura, berenklauw azijn, soep. In risotto.

-Leuk recept: zoete aardappelsoep met berenklauw

Helemaal Veilig: Berenklauwzaden!

Ben je benieuwd naar de Berenklauw, maar durf je het nog niet helemaal aan? 

Dan kan je beginnen met berenklauwzaadjes!

 Deze zijn namelijk makkelijk (zonder handschoenen) te oogsten -- de plant heeft ze ook al voor je gedroogd -- en ze hebben een hele bijzondere smaak. 

Je moet wel NOG STEEDS 100% zeker zijn dat het om een echte Gewone Berenklauw gaat. 

De smaak van berenklauwzaden wordt omschreven als een warme, licht bittere en bloem-aroma-achtige mix van citrustinten (vooral sinaasappelschil), koriander, kruidnagel, kardemom en... eh, ja: zeep :)

Wat kan je allemaal met berenklauwzaadjes doen?

-Je kan er ijs van maken: rooster en verpoeder het zaad, en voeg toe aan vegan ijs met vegan room en melk, of aan makkelijk zelfgemaakte easy nice cream.

-je kan de smaak van berenklauwzaad conserveren in kruidenzout -- dit bedrijf verkoopt zelfs berenklauwzaadzout: common hogweed salt

-Je kan het gebruiken als inheemse vervanger voor gember: rooster, vermaal en gebruik in berenklauw zaad cake, recept voorbeeld hier!

-In Iran gebruiken ze de zaden van heracleum persicum (een berenklauw verwant) in linzensoep, bij bonenschotels - want: de zaden helpen bij het verteren, ze zouden goed zijn tegen flatulentie! Ze voegen het ook toe aan aardappelen en groenten. Een gekende Iraanse specialiteit is om verse granaatappelzaadjes te bestrooien met Golpar, zoals ze vermalen berenklauwzaden daar noemen.

-in energieballen en repen

-in hartige linzenschotels

-in currykruiden mixen die je zelf maakt, of gewoon toegevoegd aan curryschotels

-in marinades voor seitan, tofu, tempeh, sojabrokjes etc: meng gerookte paprika met peper en zout, suiker, provencaalse kruiden en vermalen berenklauwzaden... 

-in drankjes: liqueur, cocktails, maar ook limonades (zoals overnight kruidenlimo), kefir, kombucha, ginger bug, vegan oxymel, sweet potato fly, theekruidenmix zoals deze wild masala chai, ...

-in koekjes: zie hier voor een recept

-in confituur en gelei

-in snoep: een bekende kok wiens naam me nu ontsnapt (ken jij 'em?) maakte er ooit lolly's mee. Met venkelzaad maakt men in India al eeuwen 'saunf': gesuikerde venkelsnoepjes als digestiefje na de maaltijd: helpt bij vertering! Zie bij Creatief met Venkelzaad voor een makkelijk recept: mogelijks lenen ook berenklauwzaadjes zich hiervoor!

-in brood (denk aan karwijzaden, zelfde familie), of als toevoeging aan zuurdesems, lees hier over hoe je eigen zuurdesembrood super voedingsrijk, eiwitrijk en gezond kan maken!

-in warme winterdranken 

-in chutney en ketchups, zoals de overheerlijke rode bessenketchup

-in cake en taart

-in siroop

-in azijn

In India heten deze zaden pushki: je kan ze toevoegen aan pakora recepten. 

Oogst jij berenklauw en/of berenklauwzaadjes?