Zelf wasmiddel maken: hoe en ervaringen
Al jaren maak ik ons wasmiddel zelf.
Het is heel eenvoudig: je kookt water (voor de hygiëne en de houdbaarheid moet het water gekookt hebben), je voegt geraspte zeep en soda eraan toe. Je roert en laat afkoelen, en dan giet je het in flessen.
Wij meten eigenlijk nooit de hoeveelheid wasmiddel af bij het wassen: we gieten er op goed geluk een scheut wasmiddel bij :)
Wat zijn onze goede ervaringen met ons zelfgemaakt wasmiddel?
1.We besparen door eigen wasmiddel te maken gi-ga-ntisch veel geld. Als ik de prijzen zie voor fabriekswasmiddel, dan val ik achterover. Vooral in de eerste twee levensjaren van onze zoon was ik heel erg blij met ons zelfgemaakt wasmiddel. Hij droeg herbruikbare luiers, en wij hadden elke dag wel een machine vol was. No waste: ik recycleer steeds de restjes zeep die ik beschikbaar heb in mijn Ambachtelijke Zeepziederij -- hier kan je mijn zepen vinden :)
Maar je hoeft niet zelf zeep te maken om aan zeeprestjes te geraken: hou gewoon kleine stukjes van blokken zeep bij, of koop marseillezeep vlokken.
2.Het is veel ecologischer om met eigengemaakt wasmiddel te wassen. Ten eerste spaar je enorm veel plastic flessen uit, want je herbruikt telkens opnieuw dezelfde bidons. Ten tweede is eigengemaakt wasmiddel veel minder schadelijk voor de natuur. Aangezien je thuis, ter plaatse, je wasmiddel maakt, bespaar je ook op transportkilometers van de wasmiddelfabriek naar de winkels en van de winkels naar je thuis. Enkel het water aan de kook brengen kost energie.
3.Er is geen storend parfum aanwezig in ons eigengemaakt wasmiddel. Soms word ik bijna misselijk van de scherpe, sterke geur van (voornamelijk) wasverzachter, bv als we ergens logeren waar het beddengoed met fabriekswasmiddel gewassen is. Heel in het begin voegde ik nog essentiële olie toe aan ons zelfgemaakt wasmiddel en aan de azijn die ik in de plaats van wasverzachter gebruik, maar daar ben ik mee gestopt: ik vond dat je er amper nog iets van rook, en essentiële olie is bepaald niet goedkoop. Dus nu wassen we geurloos. De was drogen doen we in een goed verluchte ruimte, in de zon of de wind buiten, of (schijnt niet goed te zijn voor de luchtvochtigheid in huis, maar we doen het toch) de chauffage. Onze was ruikt gewoon neutraal, achteraf.
Onze kleerkasten: daar voeg ik wel geur aan toe, om de kleding te beschermen -- lees hier waarom en hoe.
Wat zijn onze minder goede ervaringen met ons zelfgemaakt wasmiddel?
1.Onze was is minder hyperschoon dan wanneer we met fabrieksmiddel wasten. Begrijp me niet verkeerd: onze kleren worden proper. Toch merk ik dat fabrieksmiddel 'straffer' is. Fabrieksmiddel is nu eenmaal veel geconcentreerder en chemischer. En dat is dan weer nadelig voor je huid en voor het milieu. Ik verkies zelfgemaakt wasmiddel boven fabriekswasmiddel, ondanks dat het minder sterk is. Zijn er kleren echt heel vuil? Dan laat ik ze vooraf al weken in een sopje (met zelfgemaakt wasmiddel). Echt vuile kleren op voorhand wassen met soda verdund in warm water helpt ook. Wassen wij vaak voor? Nauwelijks.
2.De witte was wordt, na een tijdje, grauwer. En kleuren vervagen langzaam. Nu moet ik zeggen dat wij niet heel nauwgezet wassen: ik sorteer nooit op kleur, alles gaat in dezelfde mand. Alleen de kookwas doe ik apart, en ook die sorteer ik niet op kleur. Wij hebben weinig puur witte kleren. Als we echt witte kleren willen, wassen we die met de hand in soda verdund met water. Wat mij opvalt, is dat de kwaliteit van de kleren achteruit lijkt te gaan. Ik koop zelden of nooit nieuwe kleren (ivm ecologisch leven, lees meer hier over een schokkende documentaire rond kledij, The True Cost). Ik heb nog een aantal kledingstukken van jaren geleden: die zijn van goede kwaliteit en ze blijven ook goed. De meer recentere kleren die ik uit de tweedehandswinkel heb of die ik krijg, zijn dat niet: ze verslijten sneller.
3.Wasmiddel zelf maken kost even wat tijd, en het is een gesmos.
Daarom maken wij telkens heel erg veel wasmiddel ineens (15 tot 25 liter) zodat we lang toekomen. Wachten tot het water kookt duurt lang: zorg ervoor dat je ondertussen in de keuken iets kan doen.
Of: doe zoals Suzanne bij de reacties hieronder tipt:
'Kook slechts 1 liter (regen)water, smelt en roer daarin 80g zeep, en voeg daar als het goed gemengd is 4 l koud regenwater bij. Laat het een nacht staan en mix het de volgende dag. Zo moet je minder water verwarmen.'
Eens het wasmiddel gemaakt en afgekoeld is, moet je het overgieten in flessen: we doen dat in een gootsteen en met behulp van een kannetje, maar het blijft een gesmos. Wij herbruiken oude afwasmiddelflessen. (lees hier hoe je zelf afwasmiddel kan maken) Deze zijn van plastic, en ik heb me al vaker afgevraagd: zou ons wasmiddel, vanwege dat vaak herbruikte plastic, microplastics bevatten? Wij zijn ondertussen al overgeschakeld op grote bidons: dat werkt netter, al is het zwaarder om op te tillen: voor je gaat wassen moet je eigengemaakt wasmiddel steeds schudden. Op termijn zou ik willen overschakelen op plasticvrije containers. Glas is ok voor kleine hoeveelheden, maar omslachtig en breekbaar voor een grote hoeveelheid liters. Heeft iemand een idee voor een plasticvrije wasmiddel bewaarfles?
Evenveel nadelen als voordelen, maar wat mij betreft wegen de voordelen op tegen de mindere kanten!
Recept: Zelf Wasmiddel Maken
Nodig:
-minstens 5 l water: je kan ook regenwater gebruiken, dat is ecologischer en het is zachter voor je was. Meestel verdriedubbelen wij dit recept, zodat we in een keer 15l wasmiddel kunnen maken. Het is nog nooit slecht geworden.
-maatbeker om water in af te meten
-100g zeep, geraspt, in vlokken of in kleine stukken. Zeep raspen vind ik een heel gedoe en het kost veel tijd. Bovendien is het onnodig: breek of snij gewoon je zeeprestjes in kleine stukjes: ze zullen door het warme water uiteindelijk wel smelten, zolang je af en toe roert. De zeep die ik zelf maak kan je hier vinden!
-80g soda -- let op met soda en oppervlakken zoals eik en aluminium: die kunnen niet tegen soda.
-weegschaal
-kommetjes om de soda en de zeep in af te wegen
-een grote kookpot of meerdere grote kookpotten met deksel
-roerlepels
-liefst grote bidons of flessen
-een gietkannetje of trechter met brede tuit
Hoe maak je het?
1.Meet het water af en giet in de kookpotten, deksel erop. Of: breng slechts 1 l aan de kook (voor 5l wasmiddel) en meng de rest koud, mix daarna, om minder energie te gebruiken.
2.Breng aan de kook.
3.Weeg ondertussen soda en zeep in aparte kommetjes af. Breek of snij echt grote stukken zeeprestjes kleiner.
4.Wanneer het water kookt, zet je het vuur af.
5.Roer eerst de zeep erdoor en blijf roeren tot het grootste deel gesmolten is.
6.Roer nu de soda erdoor.
7.Laat het geheel goed afkoelen, roer er af en toe nog eens door, zodat alle zeep oplost.
8.Giet met behulp van een kannetje of brede trechter het afgekoelde wasmiddel in flessen of bidons.
9.Schud voor gebruik en giet een goeie scheut in je wasmachine. Gebruik huishoudazijn als wasverzachter.
Wat zijn jullie ervaringen met zelfgemaakt wasmiddel?
