Als je zelfvoorzienend(er) wil gaan leven, dan kies je voor een bewust en actief leven.
Zelfvoorzienend zijn betekent hard werken. Je voorziet immers in zoveel mogelijk zaken zelf: je eten, je verwarming, je huishouden, ...
In de praktijk betekent dat een heel jaar lang: onkruid wieden, zaaien, oogsten, voedsel verwerken en inmaken, brood bakken, hout hakken, je huis poetsen, de was en de afwas doen en daarvoor zelf afwasmiddel en wasmiddel maken, je dieren verzorgen, enzovoort enzoverder.
Ik kan perfect begrijpen dat sommige mensen het dan verkiezen om te gaan werken, met de auto. Ik begrijp dat mensen het vaak verkiezen om hun brood in een supermarkt te kopen en hun avondeten bij de Chinees, en dat ze een poetsvrouw nemen.
Maar ik wil mijn eigen baas zijn en ik wil genieten van groenten die ik zelf gezaaid heb. Lees meer over mijn motivatie om zelfvoorzienend te zijn hier. Onafhankelijk zijn en je eigen baas zijn betekent - dat begin ik steeds beter te begrijpen - keihard werken.
Van maart tot november zijn we in 2014 eigenlijk constant bezig geweest met onze tuin. Altijd is er wel iets dat dringend moet gebeuren!
In maart en april wordt er volop gezaaid, geplant, verplant en gewied.
In mei, juni en juli draait de natuur om zo te zeggen door, alles knalt uit de grond, en je kan amper bijbenen.
Dacht je in augustus uit te rusten, omdat het onkruid dan -eindelijk!- minder snel groeit? Niks daarvan: augustus, september en oktober zijn top oogstmaanden, alles is tegelijk klaar en rijp, en wil je er iets aan overhouden, dan moet je haast elke dag pluk - en oogstrondes doen, om daarna het fruit en de groentes te verwerken: te drogen, er confituur van te maken, etc.
Tegen november, als de herfst al echt haar intrede heeft gedaan, ben je bekaf. En dan moet de tuin nog opgeruimd worden!
Gelukkig is daar dan de winter... Vroeger haatte ik dit seizoen uit de grond van mijn hart: ik ben een koukleum, en het commerciele kerstmis (zie link) is niks voor mij.
Maar nu begin ik er anders over te denken, met dank aan John Seymour, auteur van HET cultboek voor zelfvoorzieners: Leven van het land.
Volgens John - en hij heeft honderd procent gelijk - moet je de winter niet als een vervelend, saai, donker en koud seizoen zien. Nee, de winter is de kroon op je werk. Het is DE tijd om te genieten van al het lekkers dat je inspanningen gedurende de andere seizoenen je hebben opgeleverd.
De winter is een tijd om te rusten: dat is ook duidelijk in de natuur te zien, waar alles in rustmodus is. Ook de mensen mogen het ervan nemen. Lekker suffen en lezen bij het haardvuur, met een zelfgefermenteerde thee uit eigen tuin . Of genieten van lange wandelingen - daar is nu eindelijk tijd voor... en je krijgt het er warm van! Bij thuiskomst kan je een heerlijke chai of chocomelk maken, gezoet met vegan melkconfituur met kruiden...Mmmh!
De winter biedt ook tijd voor mij om alle ideeen en inspiratie die ik via internet, andere blogs en boeken heb opgedaan te sorteren en uit te schrijven in mijn receptenmappen. Tijd ook om die nieuwe recepten uit te proberen!
Ik eindig met de wijze woorden van John Seymour: "De winter is voor de zelfvoorziener dus ook een tijd om feest te vieren!"
zondag 26 oktober 2014
zondag 19 oktober 2014
Vegan Recept: Herfstige Soep van Pompoen en Kweepeer
Vegan Recept: Herfstige Soep van Pompoen en Kweepeer
Ik had dit jaar bij de kweepeeroogst geen zin om kweeconfituur met kruiden en rozenwater te maken.
Ik wou eens proberen of hartige gerechten met kweepeer ook lekker zijn. Deze soep was alvast echt een winner: zurig zoet, een aparte, warme smaak! Je zou deze maaltijd zowel als soep en als pastasaus kunnen eten. Wij kozen voor het laatste, met griekse pasta: heerlijk!
Zoek je nog meer kweepeerrecepten? Probeer ook:
-Zelf Kweepeersap maken in de Sappan-Zelf Kombucha maken met o.a. Kweepeer
-Zelf o.a. een Kweepeer Hydrolaat maken met een sappan!
-Zelf Kweepeersiroop en Gedroogde Kweepeerschijfjes maken!
Recept: Herfstige Soep van Pompoen en Kweepeer (voor 2 personen)
Nodig:
-300g pompoen
-1 dikke kweepeer
-4 kleine uien
-2 el olijfolie
-gemberpoeder
-chilipoeder
-currypoeder
-provencaalse kruiden
-zout
-bouillon
-water
-mixer
Hoe maak je het?
1.Snij pompoen in blokjes (de schil mag er aan blijven)
2.Schil en snij uien en kweepeer in blokjes.
3.Verhit de olijfolie in een pot.
4.Laat alle groenten samen kennismaken in de olie. Bak ze even op.
5.Voeg de kruiden en zout toe, naar smaak. Ik gebruikte slechts weinig provencaalse kruiden, in verhouding.
6.Zet het deksel op de pot en draai het vuur laag, laat even bakken.
7.Zet nu alles onder water en voeg de bouillon toe. Breng aan de kook.
8.Laat 25 minuten koken.
9.Mix de soep.
10.Smakelijk!
zondag 12 oktober 2014
Je Urine als meststof gebruiken
Aangezien ons toilet een tijdje niet meer doorspoelde, zijn we ons (buiten) compost-toilet in gebruik gaan nemen.
Het enige probleem: vanwege verbouwingen konden we nog geen binnen-compost-toilet zetten, en lui als ik ben zag ik het niet zitten om 's avonds door het donker naar buiten te gaan.
Ik plaste dan maar binnen in een po.
Uit nieuwsgierigheid probeerde ik de in de po opgevangen urine uit als meststof. Ik had namelijk ergens gelezen dat als je urine verdunt met water (1deel urine op 10 delen water), je een prima meststof verkrijgt.
Ik probeerde dit middeltje uit op onze peperplanten.
En wat een resultaat!
Ze schoten de hoogte in, en zagen er vitaal en gezond uit!
Het lijkt zo'n zonde om urine zomaar weg te spoelen. Het zit vol voedingsstoffen voor planten. Verdunde urine stinkt niet - ik heb alleszins nooit iets geroken bij onze peperplanten. En het watergeven van die serrepepers zat al in onze dagelijkse routine: ik hergebruik altijd het 1 dag -oude drinkwater van onze kippen als plantenwater. Met dit "kippenwater" verdunde ik de urine.
We willen mijn plasjes nu ook uitproberen op onze kolen!
Vind je het maar een vies idee? Bedenk dan dat alle gewassen die je in de winkel koopt groot geworden zijn dankzij dierlijke mest (van varkens, kippen, kalkoenen, runderen, etc etc). Als je niet bio groenten koopt, is het eveneens zo dat de mest die bij deze groenten gebruikt werd, afkomstig is uit de vleesindustrie. Mest die dus "gewonnen" is uit zo n veestal met op elkaar gepropte dieren, waar af en toe dode dieren tussen liggen die bezweken zijn aan stress, angst of ziektes. En het geheel is nog aangevuld met bloedmest (van bloed), en mogelijks ook nog met kunstmest.
Dan toch liever eigen urine! Die is "goud" waard :)
Eens je plant begint te bloeien, moet je wel ophouden met het toedienen van stikstof (urine). De plant kan zich op die manier concentreren op de vruchtvorming en niet langer op het groeien.
Onze peperplanten staan samen in de serre, maar de kolen staan verspreid doorheen de tuin. Ik ben benieuwd of mijn verdunde urine ook de woelmuizen zal afschrikken. Ik heb al gehoord van mensen die hun tuin met urine (onverdund) markeren om katten, vossen en dergelijke weg te houden.
Wie weet helpt het ook tegen woelmuizen??
Hebben jullie ervaring met het gebruiken van urine als meststof?
Het enige probleem: vanwege verbouwingen konden we nog geen binnen-compost-toilet zetten, en lui als ik ben zag ik het niet zitten om 's avonds door het donker naar buiten te gaan.
Ik plaste dan maar binnen in een po.
Uit nieuwsgierigheid probeerde ik de in de po opgevangen urine uit als meststof. Ik had namelijk ergens gelezen dat als je urine verdunt met water (1deel urine op 10 delen water), je een prima meststof verkrijgt.
Ik probeerde dit middeltje uit op onze peperplanten.
En wat een resultaat!
Ze schoten de hoogte in, en zagen er vitaal en gezond uit!
Het lijkt zo'n zonde om urine zomaar weg te spoelen. Het zit vol voedingsstoffen voor planten. Verdunde urine stinkt niet - ik heb alleszins nooit iets geroken bij onze peperplanten. En het watergeven van die serrepepers zat al in onze dagelijkse routine: ik hergebruik altijd het 1 dag -oude drinkwater van onze kippen als plantenwater. Met dit "kippenwater" verdunde ik de urine.
We willen mijn plasjes nu ook uitproberen op onze kolen!
Vind je het maar een vies idee? Bedenk dan dat alle gewassen die je in de winkel koopt groot geworden zijn dankzij dierlijke mest (van varkens, kippen, kalkoenen, runderen, etc etc). Als je niet bio groenten koopt, is het eveneens zo dat de mest die bij deze groenten gebruikt werd, afkomstig is uit de vleesindustrie. Mest die dus "gewonnen" is uit zo n veestal met op elkaar gepropte dieren, waar af en toe dode dieren tussen liggen die bezweken zijn aan stress, angst of ziektes. En het geheel is nog aangevuld met bloedmest (van bloed), en mogelijks ook nog met kunstmest.
Dan toch liever eigen urine! Die is "goud" waard :)
Eens je plant begint te bloeien, moet je wel ophouden met het toedienen van stikstof (urine). De plant kan zich op die manier concentreren op de vruchtvorming en niet langer op het groeien.
Onze peperplanten staan samen in de serre, maar de kolen staan verspreid doorheen de tuin. Ik ben benieuwd of mijn verdunde urine ook de woelmuizen zal afschrikken. Ik heb al gehoord van mensen die hun tuin met urine (onverdund) markeren om katten, vossen en dergelijke weg te houden.
Wie weet helpt het ook tegen woelmuizen??
Hebben jullie ervaring met het gebruiken van urine als meststof?
Je Urine als meststof gebruiken
Aangezien ons toilet een tijdje niet meer doorspoelde, zijn we ons (buiten) compost-toilet in gebruik gaan nemen.
Het enige probleem: vanwege verbouwingen konden we nog geen binnen-compost-toilet zetten, en lui als ik ben zag ik het niet zitten om 's avonds door het donker naar buiten te gaan.
Ik plaste dan maar binnen in een po.
Uit nieuwsgierigheid probeerde ik de in de po opgevangen urine uit als meststof. Ik had namelijk ergens gelezen dat als je urine verdunt met water (1deel urine op 10 delen water), je een prima meststof verkrijgt.
Ik probeerde dit middeltje uit op onze peperplanten.
En wat een resultaat!
Ze schoten de hoogte in, en zagen er vitaal en gezond uit!
Het lijkt zo'n zonde om urine zomaar weg te spoelen. Het zit vol voedingsstoffen voor planten. Verdunde urine stinkt niet - ik heb alleszins nooit iets geroken bij onze peperplanten. En het watergeven van die serrepepers zat al in onze dagelijkse routine: ik hergebruik altijd het 1 dag -oude drinkwater van onze kippen als plantenwater. Met dit "kippenwater" verdunde ik de urine.
We willen mijn plasjes nu ook uitproberen op onze kolen!
Vind je het maar een vies idee? Bedenk dan dat alle gewassen die je in de winkel koopt groot geworden zijn dankzij dierlijke mest (van varkens, kippen, kalkoenen, runderen, etc etc). Als je niet bio groenten koopt, is het eveneens zo dat de mest die bij deze groenten gebruikt werd, afkomstig is uit de vleesindustrie. Mest die dus "gewonnen" is uit zo n veestal met op elkaar gepropte dieren, waar af en toe dode dieren tussen liggen die bezweken zijn aan stress, angst of ziektes. En het geheel is nog aangevuld met bloedmest (van bloed), en mogelijks ook nog met kunstmest.
Dan toch liever eigen urine! Die is "goud" waard :)
Eens je plant begint te bloeien, moet je wel ophouden met het toedienen van stikstof (urine). De plant kan zich op die manier concentreren op de vruchtvorming en niet langer op het groeien.
Onze peperplanten staan samen in de serre, maar de kolen staan verspreid doorheen de tuin. Ik ben benieuwd of mijn verdunde urine ook de woelmuizen zal afschrikken. Ik heb al gehoord van mensen die hun tuin met urine (onverdund) markeren om katten, vossen en dergelijke weg te houden.
Wie weet helpt het ook tegen woelmuizen??
Hebben jullie ervaring met het gebruiken van urine als meststof?
Het enige probleem: vanwege verbouwingen konden we nog geen binnen-compost-toilet zetten, en lui als ik ben zag ik het niet zitten om 's avonds door het donker naar buiten te gaan.
Ik plaste dan maar binnen in een po.
Uit nieuwsgierigheid probeerde ik de in de po opgevangen urine uit als meststof. Ik had namelijk ergens gelezen dat als je urine verdunt met water (1deel urine op 10 delen water), je een prima meststof verkrijgt.
Ik probeerde dit middeltje uit op onze peperplanten.
En wat een resultaat!
Ze schoten de hoogte in, en zagen er vitaal en gezond uit!
Het lijkt zo'n zonde om urine zomaar weg te spoelen. Het zit vol voedingsstoffen voor planten. Verdunde urine stinkt niet - ik heb alleszins nooit iets geroken bij onze peperplanten. En het watergeven van die serrepepers zat al in onze dagelijkse routine: ik hergebruik altijd het 1 dag -oude drinkwater van onze kippen als plantenwater. Met dit "kippenwater" verdunde ik de urine.
We willen mijn plasjes nu ook uitproberen op onze kolen!
Vind je het maar een vies idee? Bedenk dan dat alle gewassen die je in de winkel koopt groot geworden zijn dankzij dierlijke mest (van varkens, kippen, kalkoenen, runderen, etc etc). Als je niet bio groenten koopt, is het eveneens zo dat de mest die bij deze groenten gebruikt werd, afkomstig is uit de vleesindustrie. Mest die dus "gewonnen" is uit zo n veestal met op elkaar gepropte dieren, waar af en toe dode dieren tussen liggen die bezweken zijn aan stress, angst of ziektes. En het geheel is nog aangevuld met bloedmest (van bloed), en mogelijks ook nog met kunstmest.
Dan toch liever eigen urine! Die is "goud" waard :)
Eens je plant begint te bloeien, moet je wel ophouden met het toedienen van stikstof (urine). De plant kan zich op die manier concentreren op de vruchtvorming en niet langer op het groeien.
Onze peperplanten staan samen in de serre, maar de kolen staan verspreid doorheen de tuin. Ik ben benieuwd of mijn verdunde urine ook de woelmuizen zal afschrikken. Ik heb al gehoord van mensen die hun tuin met urine (onverdund) markeren om katten, vossen en dergelijke weg te houden.
Wie weet helpt het ook tegen woelmuizen??
Hebben jullie ervaring met het gebruiken van urine als meststof?
zondag 5 oktober 2014
Tuin evaluatie
Elk jaar rond deze tijd, wanneer de look bijna de grond in moet, maak ik mijn tuinplan voor het volgende seizoen.
Ik neem dan ook altijd even de tijd om de tuin te evalueren.
Misschien is het leuk voor (beginnende) moestuiniers om zo'n evaluatie te lezen, kwestie dat je je gesteund voelt: lang niet alles lukt bij iedereen!
Dus hier gaat ie:
Tuin Evaluatie 2014
1.Look: we plantten 60 teentjes (6 bollen look). De opbrengst was ok, hoewel het kleine teentjes bleken, maar we moeten onze look beter leren bewaren. Enkele dagen laten drogen op het land, en dan in strengen vlechten en ophangen. Nu bleek een deel van onze look beschimmeld.
2.Ui: heel erg slecht... Vanwege het droge voorjaar is er niets van wat ik gezaaid heb opgekomen, op drie ui-sprietjes na... Wat leren we hieruit: niet TE vroeg zaaien (onze tuin ligt in een koude zone, naast een beek) en in droge periodes het gezaaide water geven (hoewel dat veel werk is).
3.Wortel: de opkomst was ok, maar we zijn niet tevreden over de dikte en lengte van onze wortels. Ze zijn dun en spichtig... We vermoeden dat dit aan ons type grond ligt (lemige klei), en we zullen volgend jaar de grond voor wortelbedden beter voorbereiden. Ook blijven we zoeken naar een rond soort wortelras, dat eerder wortelknollen gaat: das beter geschikt voor zware grond. Helaas verdwijnt het grootste deel van de wortels in de hongerige mondjes van de veelvoorkomende woelmuizen in onze tuin...
4.Biet: een mooie opkomst en lekkere bietjes. Helaas is ook dit jaar de woelmuis met een heel aantal
exemplaren gaan lopen. We hopen dat urine-meststof (waarover ik het de volgende keer zal hebben) uitkomst zal bieden.
5.Pastinaak: als er iets is wat onze woelmuizen NOG liever eten dan bieten, dan is het wel pastinaak. Dit is het vierde jaar op rij dat ze ALLE pastinaak hebben opgepeuzeld, en we zijn het beu. Volgend jaar telen we onze pastinaak in emmers. Vreemd genoeg staat er rond de tuin wel wilde pastinaak, waar ze van af blijven! Wij denken ook aan een hond en een kat (zie vegan hondenvoer) die graag op muizen jagen. Een terriertype dus.
6.Aardappelen: een heel magere opbrengst dit jaar, dankzij het droge voorjaar en de extreem natte en vochtige zomer. Alle patatten kregen "de ziekte". Volgend jaar willen we als experiment aardappels telen in een big bag die we over hebben van onze verbouwingen (zie ook "aardappelobrengst verzekerd"), evenals op een zonnigere plek in de tuin.
7.Pompoen: een superoogst! Vorig jaar hadden we amper pompoenen, dit jaar zijn alle gezaaide exemplaren opgekomen, evenals talloze pompoenen uit de compost die we in maart over onze bedden verspreid hebben. Ook een aantal vreemde types hierbij, naast de kleine oranje hokaidos. Onze bijen bestuiven namelijk komkommers, courgettes, pompoenen etc kriskras door mekaar, zodat de pitjes wel eens "gemengde straatraspompoenen" kunnen opleveren!
8.Courgette: heel goed, drie planten zijn voor ons tweeën voldoende.
9.Aubergine: niet zo goed, vooral mijn fout omdat ik de plantjes te laat heb overgeplant, waardoor ze een groeiachterstand opliepen.
10.Paprika en pepers: redelijk goed. De paprikaatjes zijn klein, maar zien er wel goed uit. We
onthouden dat we onze binnen voorgezaaide plantjes al snel in de buitenserre kunnen zetten, en dat
kamerpepers de hoogte inschieten als je ze urine meststof geeft!
11.Tomaten: helaas, een tomatenrampjaar. We zaaiden voor in cocopeat, kokosaarde (zie potgrond probleem). De plantjes kwamen goed op, maar liepen daarna een groeiachterstand op wegens gebrek aan voeding. Daarop volgde een extreem natte en vochtige zomer... Onze serre overstroomde ook. We onthouden: volgend jaar in compost voorzaaien!
12.Maïs: heel goed, we kozen een zonnige plek uit. Zowel binnen voorgezaaide als buiten ter plaatse gezaaide maïs doet het goed.
13.Selder: goed en niet goed. De selder die ik zaaide, kwam niet op. De selder die zichzelf zaaide, doet het prima. Lees ook: de zichzelf zaaiende moestuin!
14.Venkel: niet zo goed. We waren te laat met het afsnijden van de stengels, en alle planten schoten door. Als voordeel leverde dit wel prachtige bloemen (en rupsen van de koninginnepage, die van schermbloemigen houdt!) op, evenals lekker venkelzaad voor in de keuken, maar dus weinig groenten. We proberen volgend jaar om onze venkel pas laat (in de nazomer) te zaaien: naar het schijnt houdt hij daar meer van.
15.Basilicum: niet goed - waarschijnlijk vanwege nat en te koud weer. Volgend jaar proberen we enkel basilicum in potten te zaaien.
16.Koolsoorten: zeeer goed! We hebben broccoli, spruiten, witte en rode kool, savooikool, en koolrabi en masse! Het ging goed om alles op 1 zaaibed voor te zaaien, om dan te verplanten wanneer de kolen stevig waren. Op ons pad stond dit voorjaar ook plots een wilde kool. We lieten haar groeien, en groeien - wat een kool! Het bleek een kruising tussen een witte en een rode kool te
zijn: een ROSE kool! Voor prinsessen! En voor rose kool met appeltjes!
17.Snijbiet: heel goed, binnen voorgezaaid. Vier planten ruim voldoende.
18.Sla: uitzonderlijk goed, dit jaar. We lieten veel sla vorig jaar in bloei raken, opdat hij zichzelf zou zaaien, en dat hebben onze sla's dus overvloedig gedaan. Verder zaaiden we met succes andere soorten snijsla en kropsla, en ook de veldsla, ruccola, en de zomer en winterpostelein waren een succes.
19.Erwten: heel goed! Lekkere capucijners en groene erwten.
20.Boontjes: heel goed! Heerlijke en overvloedige boter sperzieboontjes, hooggroeiende snijboontjes, en superlekkere peultjes in het voorjaar. Enkel de edamame soja en de tuinbonen deden het slecht: heel weinig opkomst...
21.Radijsjes: heel goed - een makkelijk gewas.
22.Rammenas: heel goed. Meer weten over allerlei toepassingen met rammenas? Check dit!
23.Spinazie: heel goed! Zowel in voorjaar als najaar kunnen zaaien. Bingheim is een goed merk.
24.Asperges: heel goed!
25.Rabarber: heel goed!
26.Welsh Onion of doorlevende stengelui: heel goed! Deze laatste drie gewassen zijn uiteraard vaste en doorlevende planten, waar je zelden zorgen mee hebt. We zullen nu ook de doorlevende Brave
Hendrik in de tuin planten, evenals Zeekool, Artisjok en Nine-Star Broccoli.
27.Rode aalbes, zwarte bes, blauwbes: heel goed.
28.Kruisbes: weinig opbrengst, waarschijnlijk omdat we vorig jaar te heftig gesnoeid hebben.
29.Vlierbes: matig: vanwege het natte weer waren veel bessen verdroogd of net beschimmeld...
30.Appels: overvloedig!
31.Peren: de laagstammetjes beginnen een beetje op te leveren.
32.Perzik en Pruim: slecht - we hebben vorig jaar niet gesnoeid.
33.Aardbei: heel goed! Vooral die verfijnd smakende muskaataardbeitjes...
34.Prei: heel slecht, heel weinig opkomst. We vermoeden dat het aan het zaad lag (dat al een jaartje te oud was, eigenlijk).
35.Knolselder: slecht. Deze groente is bij ons nog nooit gelukt - we vermoeden omdat we op zware grond telen.
36.Citroenkomkommertjes: overvloedig, makkelijk en lekker!
Volgend jaar willen we ook augurkjes zetten, jippie!!!
Ik neem dan ook altijd even de tijd om de tuin te evalueren.
Misschien is het leuk voor (beginnende) moestuiniers om zo'n evaluatie te lezen, kwestie dat je je gesteund voelt: lang niet alles lukt bij iedereen!
Dus hier gaat ie:
Tuin Evaluatie 2014
1.Look: we plantten 60 teentjes (6 bollen look). De opbrengst was ok, hoewel het kleine teentjes bleken, maar we moeten onze look beter leren bewaren. Enkele dagen laten drogen op het land, en dan in strengen vlechten en ophangen. Nu bleek een deel van onze look beschimmeld.
2.Ui: heel erg slecht... Vanwege het droge voorjaar is er niets van wat ik gezaaid heb opgekomen, op drie ui-sprietjes na... Wat leren we hieruit: niet TE vroeg zaaien (onze tuin ligt in een koude zone, naast een beek) en in droge periodes het gezaaide water geven (hoewel dat veel werk is).
3.Wortel: de opkomst was ok, maar we zijn niet tevreden over de dikte en lengte van onze wortels. Ze zijn dun en spichtig... We vermoeden dat dit aan ons type grond ligt (lemige klei), en we zullen volgend jaar de grond voor wortelbedden beter voorbereiden. Ook blijven we zoeken naar een rond soort wortelras, dat eerder wortelknollen gaat: das beter geschikt voor zware grond. Helaas verdwijnt het grootste deel van de wortels in de hongerige mondjes van de veelvoorkomende woelmuizen in onze tuin...
4.Biet: een mooie opkomst en lekkere bietjes. Helaas is ook dit jaar de woelmuis met een heel aantal
exemplaren gaan lopen. We hopen dat urine-meststof (waarover ik het de volgende keer zal hebben) uitkomst zal bieden.
5.Pastinaak: als er iets is wat onze woelmuizen NOG liever eten dan bieten, dan is het wel pastinaak. Dit is het vierde jaar op rij dat ze ALLE pastinaak hebben opgepeuzeld, en we zijn het beu. Volgend jaar telen we onze pastinaak in emmers. Vreemd genoeg staat er rond de tuin wel wilde pastinaak, waar ze van af blijven! Wij denken ook aan een hond en een kat (zie vegan hondenvoer) die graag op muizen jagen. Een terriertype dus.
6.Aardappelen: een heel magere opbrengst dit jaar, dankzij het droge voorjaar en de extreem natte en vochtige zomer. Alle patatten kregen "de ziekte". Volgend jaar willen we als experiment aardappels telen in een big bag die we over hebben van onze verbouwingen (zie ook "aardappelobrengst verzekerd"), evenals op een zonnigere plek in de tuin.
7.Pompoen: een superoogst! Vorig jaar hadden we amper pompoenen, dit jaar zijn alle gezaaide exemplaren opgekomen, evenals talloze pompoenen uit de compost die we in maart over onze bedden verspreid hebben. Ook een aantal vreemde types hierbij, naast de kleine oranje hokaidos. Onze bijen bestuiven namelijk komkommers, courgettes, pompoenen etc kriskras door mekaar, zodat de pitjes wel eens "gemengde straatraspompoenen" kunnen opleveren!
8.Courgette: heel goed, drie planten zijn voor ons tweeën voldoende.
9.Aubergine: niet zo goed, vooral mijn fout omdat ik de plantjes te laat heb overgeplant, waardoor ze een groeiachterstand opliepen.
10.Paprika en pepers: redelijk goed. De paprikaatjes zijn klein, maar zien er wel goed uit. We
onthouden dat we onze binnen voorgezaaide plantjes al snel in de buitenserre kunnen zetten, en dat
kamerpepers de hoogte inschieten als je ze urine meststof geeft!
11.Tomaten: helaas, een tomatenrampjaar. We zaaiden voor in cocopeat, kokosaarde (zie potgrond probleem). De plantjes kwamen goed op, maar liepen daarna een groeiachterstand op wegens gebrek aan voeding. Daarop volgde een extreem natte en vochtige zomer... Onze serre overstroomde ook. We onthouden: volgend jaar in compost voorzaaien!
12.Maïs: heel goed, we kozen een zonnige plek uit. Zowel binnen voorgezaaide als buiten ter plaatse gezaaide maïs doet het goed.
13.Selder: goed en niet goed. De selder die ik zaaide, kwam niet op. De selder die zichzelf zaaide, doet het prima. Lees ook: de zichzelf zaaiende moestuin!
14.Venkel: niet zo goed. We waren te laat met het afsnijden van de stengels, en alle planten schoten door. Als voordeel leverde dit wel prachtige bloemen (en rupsen van de koninginnepage, die van schermbloemigen houdt!) op, evenals lekker venkelzaad voor in de keuken, maar dus weinig groenten. We proberen volgend jaar om onze venkel pas laat (in de nazomer) te zaaien: naar het schijnt houdt hij daar meer van.
15.Basilicum: niet goed - waarschijnlijk vanwege nat en te koud weer. Volgend jaar proberen we enkel basilicum in potten te zaaien.
16.Koolsoorten: zeeer goed! We hebben broccoli, spruiten, witte en rode kool, savooikool, en koolrabi en masse! Het ging goed om alles op 1 zaaibed voor te zaaien, om dan te verplanten wanneer de kolen stevig waren. Op ons pad stond dit voorjaar ook plots een wilde kool. We lieten haar groeien, en groeien - wat een kool! Het bleek een kruising tussen een witte en een rode kool te
zijn: een ROSE kool! Voor prinsessen! En voor rose kool met appeltjes!
17.Snijbiet: heel goed, binnen voorgezaaid. Vier planten ruim voldoende.
18.Sla: uitzonderlijk goed, dit jaar. We lieten veel sla vorig jaar in bloei raken, opdat hij zichzelf zou zaaien, en dat hebben onze sla's dus overvloedig gedaan. Verder zaaiden we met succes andere soorten snijsla en kropsla, en ook de veldsla, ruccola, en de zomer en winterpostelein waren een succes.
19.Erwten: heel goed! Lekkere capucijners en groene erwten.
20.Boontjes: heel goed! Heerlijke en overvloedige boter sperzieboontjes, hooggroeiende snijboontjes, en superlekkere peultjes in het voorjaar. Enkel de edamame soja en de tuinbonen deden het slecht: heel weinig opkomst...
21.Radijsjes: heel goed - een makkelijk gewas.
22.Rammenas: heel goed. Meer weten over allerlei toepassingen met rammenas? Check dit!
23.Spinazie: heel goed! Zowel in voorjaar als najaar kunnen zaaien. Bingheim is een goed merk.
24.Asperges: heel goed!
25.Rabarber: heel goed!
26.Welsh Onion of doorlevende stengelui: heel goed! Deze laatste drie gewassen zijn uiteraard vaste en doorlevende planten, waar je zelden zorgen mee hebt. We zullen nu ook de doorlevende Brave
Hendrik in de tuin planten, evenals Zeekool, Artisjok en Nine-Star Broccoli.
27.Rode aalbes, zwarte bes, blauwbes: heel goed.
28.Kruisbes: weinig opbrengst, waarschijnlijk omdat we vorig jaar te heftig gesnoeid hebben.
29.Vlierbes: matig: vanwege het natte weer waren veel bessen verdroogd of net beschimmeld...
30.Appels: overvloedig!
31.Peren: de laagstammetjes beginnen een beetje op te leveren.
32.Perzik en Pruim: slecht - we hebben vorig jaar niet gesnoeid.
33.Aardbei: heel goed! Vooral die verfijnd smakende muskaataardbeitjes...
34.Prei: heel slecht, heel weinig opkomst. We vermoeden dat het aan het zaad lag (dat al een jaartje te oud was, eigenlijk).
35.Knolselder: slecht. Deze groente is bij ons nog nooit gelukt - we vermoeden omdat we op zware grond telen.
36.Citroenkomkommertjes: overvloedig, makkelijk en lekker!
Volgend jaar willen we ook augurkjes zetten, jippie!!!