Boekbespreking: Rijke Oogst, Alys Fowler

Boekbespreking: Rijke oogst, inmaken en bewaren uit eigen tuin, door Alys Fowler, uitgeverij Forte Groen

Op dit boek was ik al een tijdje aan het wachten! Alys Fowler ken ik van de meer dan behoorlijk goede boeken "de eetbare tuin" en "the thrifty gardener".
Uit die boeken, omtrent een natuurlijke permacultuurachtige manier van tuinieren, heb ik veel tips gehaald.  Alys verstaat de kunst om van niets iets te maken: ze gaat creatief om in de tuin met wat anderen afval zouden noemen; ze haalt haar neus er niet voor op om een rondje langs de cafees in haar buurt te doen om hun koffiedik op te halen - daar maak je namelijk prima compost mee!
Haar verschijning en haar tuin (kijk maar ns op youtube, Alys werkt voor de bbc) doen hekserig aan, op een leuke manier, en haar charmante slordigheid in gedrag en uiterlijk (zo zegt ze dat ze bv allemaal verschillende deksels voor haar kookpotten heeft) spreekt mij aan.
Het was dus uitkijken naar een boek van haar hand over het inmaken van je eigen tuinoogst.
Ik verwachtte niet veel te leren uit het boek omdat ik al een hoop inmaakboeken heb, maar daarin heb ik me dus vergist!
In "Rijke Oogst" pleit Alys voor seizoenseten.  Groenten en fruit eten volgens het seizoen is niet alleen lekkerder en natuurlijk, het is ook ecologisch aangezien je minder vervuilt.  En omdat je soms een overvloed aan seizoenseten hebt, is het een goed idee om die rijkdom te bewaren voor schralere periodes.
Fowler biedt een korte geschiedenis van het inmaken en vertelt vervolgens hoe het bewaren van voedsel veranderde met de intrede van industriele methodes.
Ze waarschuwt voor de eventuele gevaren van het thuis inmaken van voedsel.  Met name botulisme kan onprettig zijn.  Botulisme komt gelukkig slechts zeer zelden voor. En als je een goede hygiene handhaaft en er op let dat je bij voedingswaren met een laag zuurgehalte (zoals tomaten of sperziebonen) een zuur toevoegt (zoals citroenzuur of gewoon citroensap), dan zal er niet gauw een probleem ontstaan.

In het hoofdstuk Telen geeft Fowler tips over het oogsten van groenten en fruit.  Ik wist dit niet, maar blijkbaar is een appel pas rijp als hij, met steeltje, loslaat als je hem langs de onderkant zacht naar boven duwt.
Ook in het hoofdstuk Bewaren geeft Alys weetjes en trucs mee die ik nog niet kende.  Zoals bv dat je wortelen in zaagsel kan inkuilen!  Of dat je, zelfs al heb je een kleine tuin, je groenten prima veilig buiten  kan bewaren door een gat in de grond te graven en je groensels in een plastic of metalen afsluitbaar vat in te kuilen!
Ook het principe van de Afrikaanse koelkast wordt besproken: een terracotta pot die je in een schaal met water zet.  De pot zuigt het water op, waardoor de inhoud koel blijft.  Paradoxaal genoeg werkt deze koelingstruc enkel bij hoge temperaturen!  Maar das prima voor als je, net zoals ik, geen koelkast hebt.
In het hoofdstuk Drogen vind je een interessante DIY tip om kruiden te drogen: in een katoenen zak aan de wasdraad.  Beschermd tegen zon en vogels, en efficient en handig gedroogd. - eenvoudig, en toch moet je er maar op komen!
Er worden leuke receptjes gedeeld voor gedroogde appelringetjes, boerenkoolchips, enzovoort.
In "Inleggen in Zuur" lees je over het inmaken van origineel tafelzuur als aardperen en chili's.
In het stuk over fermenteren vond ik de zoutoplossingen tabel heel handig: er wordt grafisch heel duidelijk weergegeven hoveel zout je nu exact nodig hebt om welke groente te fermenteren.  Ook worden hier fijne en typische Fowler tips gedeeld om bv stenen uit eigen tuin te gebruiken als efficient verzwaringsmiddel bij het fermenteren.
De  fermenteergod Sandor Katz diende ter inspiratie voor het ingenieuze gundru recept, waarbij snijbiet of boerenkool op een heel speciale manier gefermenteerd wordt.
Ik leerde eveneens iets bij over een aspect van het fermenteren dat ik zeker wil uitproberen, maar waarover ik nog niet veel info vond, namelijk het fermenteren van kruiden.
In "Suiker" deelt Alys alle kennis omtrent jam, gelei en fruitkaas, evenals een recept om zelf pectine te maken van wilde appeltjes.
Het hoofdstuk Wecken poogt alles over weckketels e.d. duidelijk uit te leggen.  Toch blijf ik het een ingewikkelde materie vinden.  Ik heb ooit een aantal grote weckketels gratis opgehaald bij iemand, maar tot nog toe heb ik ze niet uitgeprobeerd.  Als de tijd daar is denk ik dat ik mij zal voorbereiden met een youtube filmpje!
De info over "Invriezen" staat er ter volledigheid bij, maar Alys geeft duidelijk de voorkeur aan inmaken.
Om af te sluiten is er nog een kort hoofdstukje "met wortel en tak" over het creatief omspringen met wortelloof en ander "afval" uit de tuin.  Als je een beetje "thrifty" of nieuwsgierig bent kan je eens erwtenpeulensoep maken, of bouillon trekken van die buitenste koolbladeren.

Een mooi, leerrijk, creatief en charmant boek - onmisbaar als ook jij van die rijke oogst wil blijven genieten!