zondag 9 juni 2013

Boekbespreking: het Onkruidboek

Het onkruidboek - samengesteld door Suze Peters, Lotte Stekelenburg en Caroline Zeevat -  biedt alles wat ik van een boek over onkruid zou verwachten: er zijn duidelijke beschrijvingen van de ongewenste kruiden, tips over hoe je ze kan bestrijden, maar ook weetjes over de nuttige bruikbaarheden die deze planten zouden kunnen hebben!
De auteurs maken duidelijk dat je ook met pesticiden onkruid kan bestrijden, maar ze laten - op een heel fijne, niet belerende manier - tegelijk weten dat ook chemische bestrijding op de lange duur niet veel uithaalt, en bovendien niet erg goed is voor het milieu.
Aan de hand van honderden intervieuws met allerlei soorten mensen (van bio-ingenieurs, tuingerief ontwerpers, zaadhandelaars, moestuiniers over tuinarchitecten enzovoort) hebben ze een lijst opgesteld van de tien meest gehate onkruiden.  Die ten most hated ones worden vervolgens nauwgezet besproken...
Mijn eigen top drie is, met stip op 1: Zuring, op 2: Kruipende Boterbloem, en 3: gras
Over elk van die onkruiden heb ik iets geleerd: dat je zuring best gewoon afknipt of maait, waardoor de plant op den duur verzwakt, en dat de wortel dan vergruist in de grond en zo een mooie luchtgang maakt die je grond luchtig houdt.  Dat je van gras papier kan maken (er staat zelfs een receptje bij).  Dat je boterbloem best net voor de bloei uittrekt, zodat je de plant - die net al zijn energie in het maken van bloemen heeft gestoken - uitput.
Nog andere dingen die ik geleerd heb:
-dat je met brandnetelsap en zuringsap melk kan stremmen (interessant om tofu te maken, met sojamelk!)
-dat je de blaadjes van de paardebloem (die ik rauw te bitter vind) kan wokken als andijvie!
-dat je de wortels van paardebloem in de herfst kan schillen en koken, en dan opdienen met sojasaus...
-dat je van zevenblad soep kan koken (een lasagnereceptje met zevenblad staat in een eerdere blogtekst van mij, aan soep had ik nog niet gedacht!  Trouwens, zou je de zaden van zevenblad - als de plant dan toch al in bloei staat - niet kunnen verzamelen om binnenshuis als kiemen te kweken?  Wordt vervolgd!)
-dat mensen tegenwoordig madeliefjeszaad bestellen bij Vreekens Zaden, omdat die witte bloempjes zo leuk in het gazon staan!  En dat ze ook vaker en vaker brandnetelzaad (!) bestellen, om een vlindertuin mee aan te leggen!
Als je, net zoals ik, af en toe wanhopig wordt van het woekerende onkruid in je tuin, dan steekt dit boek een hart onder je riem.  De interviews tussen de onkruidbeschrijvingen door, met allerhande professionals, lezen vlot weg en zijn interessant.  Je krijgt respect voor onkruid, na het lezen van het Onkruidboek - echt waar!
Het enige minpuntje: ergens in het boek staat dat berenklauw, heracleum sphondylium, niet eetbaar en zelfs giftig is.  Nu ben ik geen plantkundige, maar ik heb veel bronnen onderzocht, en gewone berenklauw is niet giftig, maar eetbaar.  De verwarring is ontstaan doordat je van bereklauw ernstige brandwonden kan krijgen als je de plant aanraakt in de zon.  Er zit iets in de plantharen dat reageert met zonlicht, maar daarom is de plant nog wel eetbaar.  Een verdere verwarring komt voort uit het feit dat er een uitheemse reuzenberenklauw bestaat, die wel giftig is...  Voorzichtigheid geboden, als je op berenklauwjacht zou gaan... 

8 opmerkingen:

  1. Altijd interessant om te lezen zo'n boeken! En de berenklauw is idd eetbaar! De stengels zoals rabarber pellen en in de oven met een laagje kaas, mmm!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Aha! Ik had gelezen dat je de ongeopende knoppen van nieuw blad kon stoven of koken, maar ik heb het nog niet uitgeprobeerd...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik heb me altijd afgevraagd hoe je dan het verschil ziet tussen een jonge reuzen bereklauw en een europese..

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hmm, geen idee eigenlijk- in mijn tuin heb ik enkel de gewone. Ik geloof wel dat het blad erg verschilt, en de gewone heeft ook een specifieke geur. Best een duidelijk plantenboek meenemen als je op stap gaat!

      Verwijderen
  4. Ik ben wel geinteresseerd in dat recept voor papier, maar om daar nou het hele boek voor te kopen.. Het is nog maar net uit en dus nog niet in de bieb te verkrijgen

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Er staan veel receptjes om papier van kruiden - niet enkel gras- te maken op het internet. Basically vermaal of kook je de planten tot moes, waarna je ze op een zeef in een papiermal droogt. Kheb het eens geprobeerdmet brandnetel maar dat was geen succes! Er zijn wel heel mooie dingen mee te maken, bv kaartjes waar je dan bloemzaadjes in verwerkt en die je kan planten!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Oh dat is een leuk cadeautje! (kaartje met zaadjes)

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ik heb ergens gelezen dat de reuze berenklauw rode vlekken op de stengel heeft en dat geen van beiden giftig zijn onder een bepaalde leeftijd. Als het dus jonge planten zijn is er geen gevaar.

    BeantwoordenVerwijderen