De bijen zijn beroofd!

Enkele dagen geleden gaf ik mijn bijen 's avonds voor de eerste keer een suikersiroop.  Ik heb de kast gewogen, en hoewel ze nog tijd hebben om honing te maken, zitten ze nog niet op hun ideale honinghoeveelheid om de winter te kunnen overleven.  Dus help ik hen met een suikersiroop. 
Nu is het zo dat suiker de bijen "activeert".  Ze hebben zo iets van: wow, waar komt deze superbron vandaan?  Daar moeten we meer van hebben!
Bijgevolg gaan ze actief zoeken naar de suiker.  Telkens ik buiten ging, kwam ik bijen tegen die rond me cirkelden, zoemden, me leken te onderzoeken.
In mijn naïeveteit dacht ik nog dat ze me vriendelijk kwamen bedanken voor de siroop.  Er hangt immers een hele mythe rond het imkeren: de bijen zouden de imker herkennen, en je moet alle belangrijke gebeurtenissen "aanzeggen" aan de bijen.  Als er iemand wordt geboren moet je dat als imker aan je bijen gaan vertellen, en evengoed als er iemand sterft.
In ieder geval, na wat nadenken begreep ik dat de bijen niet kwamen bedanken, maar dat ze heel ijverig aan het zoeken waren naar de nieuwe superbron.
Het was echt bizar: zodra ik buitenging, bijen die op me landden, die soms bijna agressief rond me heen zoemden.
In de late namiddag merkte ik heel wat drukte op aan de kast.  Luid zoemen, heel veel bijen voor de ingang. Nu is het wel vaker zo dat er plots erg veel bijen zich rond de kast concentreren.  Meestal heeft dat te maken met de vliegles van de jonge werksters, die zich nog moeten oriënteren op waar de kast precies staat.
Maar deze grote concentratie aan bijen leek niet normaal.  Ongerust zocht ik op het internet de symptomen voor roverij op.
Het gebeurt namelijk wel vaker dat bijen in schaarse periodes (lente, nazomer, herfst) waneer er weinig in bloei staat een tikje wanhopig op zoek gaan naar voedsel.  Als ze dan een slecht bewaakte kast, of een kast met een zwak volk tegenkomen, of eentje waar de onnadenkende imker met siroop of honing gemorst heeft, dan dringen enkele bijen daar naar binnen.  Eens ze effectief een voedselbron gevonden hebben keren ze als de weerlicht naar huis om hun mede-werksters bij mekaar te roepen.  Met honderden tegelijk vliegen ze dan naar de aan te vallen kast en proberen ze daar en masse binnen te dringen.  Eens binnen gaat het er niet netjes aan toe.  Wasdeksels worden afgerukt en de indringers zuigen zich vol met honing.  In extreme gevallen doden deze roofbijen zelfs de koningin - volgens bronnen op het internet.
Mij ging een licht op: de actief zoekende bijen in de tuin waren misschien niet de mijne - het waren misschien rovers, op zoek naar die aan te vallen kast!  Help!

Deze symptomen om roverij te herkennen vond ik op het internet:

-Italiaanse bijen hebben een sterkere neiging tot roverij.  Veel geelgekleurde bijen kan dus een mogelijk teken van roverij zijn...
-de rovers zijn nerveus op en neer aan het dansen aan de ingang
-ze maken erg veel lawaai, een luid agressief zoemen
-soms zie je wasrestjes aan de ingang
-mogelijks liggen er dode bijen aan de ingang
-de wachtbijen gaan in gevecht met de rovers
-bijen die UIT vliegen "vallen" even (omwille van de zware last aan honing die ze meehebben kunnen ze niet als pijl en boog wegschieten, zoals gewone haalbijen dat doen) - ze maken een karakteristiek "dipje" in hun vlucht.
-de bijen proberen massaal alle ingangen binnen te dringen
-zelf kan ik nog toevoegen: er zijn vele bijen op rare plaatsen in de tuin en aan het huis (verschillende vlogen door de ramen naar binnen, vooral aan de keuken) die je komen besnuffelen 

Na enige observatie (ik ben ook maar een beginner en de theorie cursus had me hier ECHT niet op voorbereid) merkte ik inderdaad uitvliegende, vallende bijen op, naast het luide zoemen, de occasionele gevechtjes en het massaal proberen binnendringen.  Vooral dit laatste was opvallend: er waren hele trossen aan kieren die anders zelden gebruikt werden. 

Hoe kan je je verdedigen tegen de aanval?

Enkele trucjes, alweer gevonden na opsporingswerk op het internet:
-maak alle ingangen dicht, verklein de hoofdingang tot er slechts twee bijen tegelijk in kunnen.  Zo kunnen de kastbijen zich beter verdedigen.  Concreet: stop alle kieren waar je rovers naar toe ziet dringen dicht met gras of paardebloemblad, of wat voorhanden is.  In de hoofdingang stak ik een stokje waarlangs nog enkele bijen konden wringen.  Laat alles een dag of twee zitten, om de rovers te ontmoedigen als ze terugkeren.   
-zet een stuk glas of een stuk karton schuin voor de ingang: dit verwart de rovers.  Als je meerdere kasten hebt en je hebt een beroofde en een rovende kast, verwissel de twee dan van plaats met elkaar: hier staan de rovers paf van.
-besproei de rovers met de plantenspuit en regenwater om hen te ontmoedigen
-hang een natte doek over de kast (dit heb ik nog niet geprobeerd)
- Voeder de bijen enkel 's avonds, na het vliegen, als de schemering al begonnen is, en mors nooit.  Voeder enkel IN de kast.
-een eigen ideetje, dat ik nog NIET heb uitgeprobeerd: wie weet kan het helpen om voorzichtig met een wierookstokje in de buurt van de ingang van de kast te gaan staan bij een aanval?  De roofbijen gaan immers op geur af, en raken in de war als er een sterke geur de kastgeur verdoezelt.  Bovendien denken de rovers dan mogelijk dat het brandt en nemen ze het hazenpad.  Het nadeel kan zijn dat de eigen bijen ook aan brand denken.     

Wat heb ik uit dit alles geleerd?

In de schaarse periodes ga ik zeker de ingangen verkleinen, hoewel ik de indruk kreeg dat mijn bijen met veel plezier de verschillende inkoms gebruikten. 
Ondertussen lijken de bijen het nog steeds goed te maken.  Ik kan door het raam nog wat honing zien zitten, dus niet alles is weg.  Ik weeg op tijd en stond de kast om de verliezen te meten, en ik ga, voorzichtig, door met bijvoeren. 
 

De bijen zijn beroofd!

Enkele dagen geleden gaf ik mijn bijen 's avonds voor de eerste keer een suikersiroop.  Ik heb de kast gewogen, en hoewel ze nog tijd hebben om honing te maken, zitten ze nog niet op hun ideale honinghoeveelheid om de winter te kunnen overleven.  Dus help ik hen met een suikersiroop. 
Nu is het zo dat suiker de bijen "activeert".  Ze hebben zo iets van: wow, waar komt deze superbron vandaan?  Daar moeten we meer van hebben!
Bijgevolg gaan ze actief zoeken naar de suiker.  Telkens ik buiten ging, kwam ik bijen tegen die rond me cirkelden, zoemden, me leken te onderzoeken.
In mijn naïeveteit dacht ik nog dat ze me vriendelijk kwamen bedanken voor de siroop.  Er hangt immers een hele mythe rond het imkeren: de bijen zouden de imker herkennen, en je moet alle belangrijke gebeurtenissen "aanzeggen" aan de bijen.  Als er iemand wordt geboren moet je dat als imker aan je bijen gaan vertellen, en evengoed als er iemand sterft.
In ieder geval, na wat nadenken begreep ik dat de bijen niet kwamen bedanken, maar dat ze heel ijverig aan het zoeken waren naar de nieuwe superbron.
Het was echt bizar: zodra ik buitenging, bijen die op me landden, die soms bijna agressief rond me heen zoemden.
In de late namiddag merkte ik heel wat drukte op aan de kast.  Luid zoemen, heel veel bijen voor de ingang. Nu is het wel vaker zo dat er plots erg veel bijen zich rond de kast concentreren.  Meestal heeft dat te maken met de vliegles van de jonge werksters, die zich nog moeten oriënteren op waar de kast precies staat.
Maar deze grote concentratie aan bijen leek niet normaal.  Ongerust zocht ik op het internet de symptomen voor roverij op.
Het gebeurt namelijk wel vaker dat bijen in schaarse periodes (lente, nazomer, herfst) waneer er weinig in bloei staat een tikje wanhopig op zoek gaan naar voedsel.  Als ze dan een slecht bewaakte kast, of een kast met een zwak volk tegenkomen, of eentje waar de onnadenkende imker met siroop of honing gemorst heeft, dan dringen enkele bijen daar naar binnen.  Eens ze effectief een voedselbron gevonden hebben keren ze als de weerlicht naar huis om hun mede-werksters bij mekaar te roepen.  Met honderden tegelijk vliegen ze dan naar de aan te vallen kast en proberen ze daar en masse binnen te dringen.  Eens binnen gaat het er niet netjes aan toe.  Wasdeksels worden afgerukt en de indringers zuigen zich vol met honing.  In extreme gevallen doden deze roofbijen zelfs de koningin - volgens bronnen op het internet.
Mij ging een licht op: de actief zoekende bijen in de tuin waren misschien niet de mijne - het waren misschien rovers, op zoek naar die aan te vallen kast!  Help!

Deze symptomen om roverij te herkennen vond ik op het internet:

-Italiaanse bijen hebben een sterkere neiging tot roverij.  Veel geelgekleurde bijen kan dus een mogelijk teken van roverij zijn...
-de rovers zijn nerveus op en neer aan het dansen aan de ingang
-ze maken erg veel lawaai, een luid agressief zoemen
-soms zie je wasrestjes aan de ingang
-mogelijks liggen er dode bijen aan de ingang
-de wachtbijen gaan in gevecht met de rovers
-bijen die UIT vliegen "vallen" even (omwille van de zware last aan honing die ze meehebben kunnen ze niet als pijl en boog wegschieten, zoals gewone haalbijen dat doen) - ze maken een karakteristiek "dipje" in hun vlucht.
-de bijen proberen massaal alle ingangen binnen te dringen
-zelf kan ik nog toevoegen: er zijn vele bijen op rare plaatsen in de tuin en aan het huis (verschillende vlogen door de ramen naar binnen, vooral aan de keuken) die je komen besnuffelen 

Na enige observatie (ik ben ook maar een beginner en de theorie cursus had me hier ECHT niet op voorbereid) merkte ik inderdaad uitvliegende, vallende bijen op, naast het luide zoemen, de occasionele gevechtjes en het massaal proberen binnendringen.  Vooral dit laatste was opvallend: er waren hele trossen aan kieren die anders zelden gebruikt werden. 

Hoe kan je je verdedigen tegen de aanval?

Enkele trucjes, alweer gevonden na opsporingswerk op het internet:
-maak alle ingangen dicht, verklein de hoofdingang tot er slechts twee bijen tegelijk in kunnen.  Zo kunnen de kastbijen zich beter verdedigen.  Concreet: stop alle kieren waar je rovers naar toe ziet dringen dicht met gras of paardebloemblad, of wat voorhanden is.  In de hoofdingang stak ik een stokje waarlangs nog enkele bijen konden wringen.  Laat alles een dag of twee zitten, om de rovers te ontmoedigen als ze terugkeren.   
-zet een stuk glas of een stuk karton schuin voor de ingang: dit verwart de rovers.  Als je meerdere kasten hebt en je hebt een beroofde en een rovende kast, verwissel de twee dan van plaats met elkaar: hier staan de rovers paf van.
-besproei de rovers met de plantenspuit en regenwater om hen te ontmoedigen
-hang een natte doek over de kast (dit heb ik nog niet geprobeerd)
- Voeder de bijen enkel 's avonds, na het vliegen, als de schemering al begonnen is, en mors nooit.  Voeder enkel IN de kast.
-een eigen ideetje, dat ik nog NIET heb uitgeprobeerd: wie weet kan het helpen om voorzichtig met een wierookstokje in de buurt van de ingang van de kast te gaan staan bij een aanval?  De roofbijen gaan immers op geur af, en raken in de war als er een sterke geur de kastgeur verdoezelt.  Bovendien denken de rovers dan mogelijk dat het brandt en nemen ze het hazenpad.  Het nadeel kan zijn dat de eigen bijen ook aan brand denken.     

Wat heb ik uit dit alles geleerd?

In de schaarse periodes ga ik zeker de ingangen verkleinen, hoewel ik de indruk kreeg dat mijn bijen met veel plezier de verschillende inkoms gebruikten. 
Ondertussen lijken de bijen het nog steeds goed te maken.  Ik kan door het raam nog wat honing zien zitten, dus niet alles is weg.  Ik weeg op tijd en stond de kast om de verliezen te meten, en ik ga, voorzichtig, door met bijvoeren.