We zijn allemaal compost!
Omdat de fijne blog Villa Vanzelf zo vriendelijk is geweest om ons compost toilet verhaal vandaag op hun blog te vertellen, in de aanloop naar World Toilet Day, en omdat ik compost (wc's) en de taboes die daar (voorlopig nog) bijhoren wel als een aantal van mijn stokpaardjes beschouw, vandaag een stukje over compost, en over taboes!
In het boekje van velt.be kwam ik een artikel tegen over je lichaam laten verteren op natuurlijke manier na je dood. Het te laten composteren: humusatie.
Stof zijt gij, en tot stof zult gij wederkeren!
Maar in dit geval (ver)word je dus tot compost...
En dat is naar het schijnt veel beter voor de aarde, want bij traditionele begraving of crematie komen allerlei schadelijke stoffen vrij.
Als je meer wil weten over het hoe en waarom van het composteren van menselijke lichamen, en als je mee wil helpen om menselijke compostering mogelijk te maken, kan je de petitie tekenen op deze site: humusatie.be
Wij hebben hier thuis een compost toilet, we verwerken ons groente -en fruitafval tot compost, zelfs onze haren en nagels èn die van onze hond belanden op onze composthoop. Die eigen-gefabriceerde compost belandt in onze moestuin zodra hij naar bosgrond ruikt, en dankzij alle voedingsstoffen die er in voorkomen kunnen wij lekkere groenten verbouwen.
Compost ligt, zou je kunnen zeggen, nauw aan ons hart, en dus steunen wij het humusatie initiatief èn alle initiatieven om het compost-toilet beter bekend te maken met plezier!
Het Velt artikel en het verhaal van Marc op Villa Vanzelf deden mij ook meteen denken aan de mooie inzichten van Sandor Katz omtrent de dood, compost, fermentatie en taboes in zijn cult bestseller boek Wild Fermentation.
Ik doe vandaag een poging om, met Compost als humusrijk thema in het achterhoofd, die inzichten te delen.
Sandor Katz heeft aids. Hij overleeft de ziekte al jaren. Hij gelooft rotsvast in de helende kracht van gefermenteerd voedsel. Omdat hij wou genezen, begon hij de fermentatie van allerlei voedingsstoffen uit te proberen. Zijn experimenten leverden hem de bijnaam 'Sandorkraut' op.
In zijn boek 'Wild Fermentation' brengt hij niet enkel een ode aan alle wilde, onzichtbare gisten die ons in de lucht omringen, maar ook aan het lokale van culturen (gisten kan je ook "culturen" noemen): het plaatselijke, authentieke en unieke kleinschalige tegenover de grootschalige, uniforme eenheidsworst - de monocultuur. De wilde gist tegenover de in een steriel lab geproduceerde gist; de zelfgefermenteerde zuurkool tegenover een hamburger uit een fastfoodtent.
Zelf je voedsel verbouwen en het fermenteren is een revolutionaire daad. Door je eigen lokale voedsel te voorzien en te fermenteren creëer je daadwerkelijk een eigen cultuur, een eigen stem.
De grootste culinaire trots van de ene cultuur kan daarom in de ogen van een andere cultuur 'rot' smaken. (denk aan stinkkaas, of Japanse natto). Het concept "verrotting" moet je eerder in de culturele dan in de biologische zin begrijpen - ook waar het fermentatie betreft.
Maar ik ging het over compost, de dood, en taboes hebben:
Volgens Katz is fermentatie de overwinning van het leven op de dood. Als AIDS-patiënt zat de dood hem soms op de hielen. Hij zag hoe vele vrienden om hem heen aan de ziekte stierven. Hij zocht naar een manier om met de dood te leren leven - om de dood te aanvaarden.
Fermentatie gaat niet alleen over hoe je voedsel kan transformeren. Fermentatie gaat ook over hoe micro organismen dood weefsel van planten en dieren kunnen omzetten in voedingsrijke deeltjes voor weer nieuwe organismen en planten en dieren.
Zonder de onzichtbare micro-organismen in de lucht zouden de dode lichamen zich rond ons heen opstapelen - geen leuke gedachte.
Sandor Katz vindt de aanwezigheid van die micro-organismen om ons heen daarom geruststellend. Ze helpen hem om dood en verval te aanvaarden. Ze tonen, tastbaar, hoe het leven een cirkel is. De dood - ook onze dood - vormt in die cirkel geen einde, maar een nieuw begin: een voedingsbodem voor nieuw en ander leven.
Kijk maar eens naar je composthoop: tussen de wegrottende schillen kruipt en ontstaat tal van nieuw leven.
Fermentatie, en dus compostering, betekent reïncarnatie.
'Leg mij maar in een gat in de grond, zonder kist alsjeblieft,' zegt Sandor Katz, 'en laat me maar snel composteren.'
Ook ideeën kunnen fermenteren. Laat ze maar bubbelen. Taboes zullen worden doorbroken. Niet op een drastische manier, maar langzaam en rustig: geef ze de kans om afgebroken te worden en te laten verrotten. Laat ze verdwijnen, omgevormd worden tot een voedingsbodem voor iets nieuwers en mooiers.
Al het leven en alle dood om ons heen maken deel uit van de eindeloze biologische cyclus van leven, dood en fermentatie.
Composteren betekent transformeren.
Dus viva de compost!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten