zondag 27 augustus 2017

Bespaar je eigenlijk geld met een moestuin?

Het was op een augustusavond: tijdens de oogst maand.

Tevreden keek ik naar de kommen vol boontjes, tomaten, courgettes, komkommers en augurken die we geplukt hadden. Ik wist dat er in de tuin en in de serre op dat moment ook een overvloed aan sla in allerlei soorten, maïs, braambes, framboos en druiven groeiden. Verder lagen de pompoenen te rijpen en zouden straks de appels klaar zijn, net als de aardappelen en de bataten.

"Zouden wij eigenlijk geld besparen met onze moestuin?" vroeg mijn vriend plots.

"Natuurlijk!" riep ik zelfverzekerd uit.




Maar hij trok een kritische blik. "Eigenlijk denk ik van niet," zei hij, en hij begon een lange lijst argumenten op te sommen: de uren die we in de tuin staken, de prijzen van de groenten in het seizoen in de winkel en op de markt, enzovoort.

Nu ben ik absoluut geen rekenwonder, maar de gedachte dat wij, met al die overvloed uit eigen tuin gratis en voor niets geplukt die daar op onze tafel lag, niet zouden besparen op uitgaven, maakte me instant verontwaardigd.
Toch moest ik toegeven dat mijn vriend eigenlijk een punt had. Ik zocht het topic even op internet op, en daar bleek inderdaad: puur in geld uitgedrukt bespaar je met een moestuin amper iets...

Waarom niet?

-Je steekt tijd in plannen, zaaien, verpoten, planten, stekken, snoeien, wieden, plukken en oogsten, verwerken en koken, inmaken, invriezen en drogen. (lees hier maar eens)

-Je besteedt een bepaald bedrag aan de aankoop van zaden en pootgoed, van fruitbomen en struiken.

-Om voedsel uit de tuin te bewaren en in te maken heb je ook andere ingrediënten of hulpmiddelen nodig die wij voorlopig althans nog kopen ipv zelf te maken, zoals bijvoorbeeld appelazijn voor de augurkjes, glazen potten om ze in te bewaren, suiker voor de vliersiroop, diepvriesdoosjes voor de boontjes, en elektriciteit voor de diepvries.

-Je besteedt mogelijks ook een zeker bedrag aan tuininvesteringen: wij kochten een glazen serre, en we schaften ons een droogoven aan. Toch al snel 1400 en 400 €, respectievelijk. Denk ook aan verhoogde bakken, potgrond, ...

-Ons groeiseizoen is maar kort: tegen de tijd dat bij ons de tomaten en courgettes lukken, vind je ze ook aan seizoensprijzen in de winkel. Zelfs als je bio koopt: zolang je lokaal en seizoensmatig koopt, is de aankoopprijs voor groenten en fruit vrij laag. Er zijn een paar uitzonderingen, die ik hieronder zal bespreken!

-Je betaalt natuurlijk ook je naftverbruik en je verzekering en de ritjes naar de winkel als je met de auto je voedsel gaat kopen. Maar je zou, mits goede planning, met de fiets kunnen gaan. Je bent dan ook tijd kwijt aan de verplaatsing en aan het eventuele aanschuiven aan de kassa, maar die tijd weegt waarschijnlijk niet op/zal gelijk zijn aan de tijd die je anders in de tuin zou besteden.

-Sommige groenten kosten best veel aan energie als je ze in dit klimaat zelf wil opkweken: paprika's bijvoorbeeld en aubergines moet je warm voorzaaien. Wij doen dat gewoon binnen naast de chauffage, met wisselende resultaten. Sommige mensen echter investeren in groeilampen, maar die kostprijs zal veel duurder uitkomen dan de prijs van de paprika's in de winkel. In feite is het veel voordeliger als één lokale boer een grote serre verwarmt met veel planten voor veel kopers voor deze gewassen dan dat vele particulieren thuis hetzelfde gaan doen.

Oef! Ik werd er bijna slechtgezind van, om dit alles te overdenken!

Is het het dan nog wel waard om je eigen moestuin te hebben? Als het veel moeite kost, en tijd, voor relatief weinig opbrengst - in geld uitgedrukt, bedoel ik...

Het antwoord is:
JA!

Om deze redenen vind ik het absoluut goud waard om een eigen moestuin te hebben, zelfs al bespaar je er weinig of geen geld mee:

-Je brengt tijd door in de natuur, in de gezonde buitenlucht, tussen bloemen en bijen en met vogelgezang op de achtergrond en de zon (als het meezit :) op je gezicht.

-Je hoeft geen fitness abonnement meer: tuinwerk staat gelijk aan sporten en gezonde beweging. En eigenlijk ook aan meditatie.

-Er gaat niets boven eigengeplukte groenten en fruit. Het geeft voldoening om je maal bij elkaar te plukken. Het is luxe om in de namiddag te denken: hm, wat zullen we eens gaan eten, en dan door de tuin te struinen om her en der je ingrediënten te kunnen verzamelen.

-In je eigen tuin kan je experimenteren: wij hadden hier palmkool staan voor die hip werd. Elk jaar weer proeven we iets nieuws dat hier gegroeid heeft: vorig jaar was het bataat, dit jaar is het shiso, fluweelblad en peruaanse spinazie.

-Sommige groenten en fruit leveren je wel degelijk kassa kassa op: denk maar aan hoe duur ruccola per bakje verkocht wordt, terwijl het feitelijk een "onkruid" is dat zich makkelijk uitzaait - je hebt het maar voor het plukken. Hetzelfde geldt voor veldsla en postelein.
Verse erwtjes en peultjes zijn superlekker en behoorlijk duur in de winkel, terwijl je er in de tuin weinig werk (buiten het plukken en kuisen) aan hebt.
Aardappelen leveren behoorlijk veel opbrengst per vierkante meter. Vorig jaar was een rampjaar voor de patattenboeren, de prijs was vrij hoog. In onze tuin en met onze mulchmethodes hadden we een rijke oogst.
Kruiden zijn in de winkel behoorlijk prijzig, terwijl je weinig ruimte nodig hebt om ze zelf te kweken.
Vooral bessen zijn erg duur in de winkel, vanwege de beperkte houdbaarheid en de plukarbeid: 3€ voor een klein bakje bramen. Hier hangen ze met hele trossen te wachten tot je voorbij komt!
Ka-tjing! $$$!!

-Je leeft meer met de seizoenen en op het ritme van de natuur als je een moestuin hebt. Je bent verzekerd van je dagelijkse portie daglicht, zodat je 's nachts beter slaapt. En van je vitamine D!

-Mensen met een moestuin zijn vaak blij wanneer het eens regent: das goed voor den hof!

-Onze moestuin bespaart ons wel heel wat voedselkilometers en verpakkingsplastiek in de vuilbak: dat geeft voldoening.

-Je leert enorm veel door je eigen fruit en groente te telen. Het educatieve aspect lijkt me ook heel waardevol voor kinderen. Zelf ben ik erg blij dat ik nu weet hoe een aardappelplant er uit ziet, of een zelfgeteelde komkommer met stekeltjes.

-Door zelf te telen kweek je ook respect voor landbouwers en voor ons voedsel. Je begrijpt hoeveel werk, tijd en liefde er in voeding zit!

-In de tuin werken is heel vaak: genieten!

-Tot slot: ik waardeer heel erg het onafhankelijke aspect van zelf mijn groenten en fruit te kunnen telen. Mocht morgen het systeem instorten, dan bezitten we hier toch op zijn minst wat kennis om te kunnen overleven. We hopen natuurlijk dat we die kennis niet voor een dergelijke reden zullen nodig hebben, maar evengoed vinden wij het belangrijk om zelf te weten hoe je eten verbouwt, opdat de kennis niet verloren gaat.

Al met al kan ik dus met een gerust hart besluiten: ook al besparen we niet gigantisch veel geld met onze moestuin, hij levert ons toch veel op, waaronder vanalles dat niet in geld uit te drukken valt! 

Wat vind jij? Bespaar jij geld met je moestuin? Haal je er op een andere manier iets uit? Wat is jouw meest waardevolle "cash crop"?

4 opmerkingen:

steven zei

Hoi Crol, inderdaad een terechte vraag van Hans, en erg leuk/interessant om je reactie te lezen!

Krol zei

Merci Steven!

Chris zei

Ik lees deze blog voor het eerst en wou je bedanken voor het fijne 'delen'.
Ik zelf ben de moestuin gedeeltelijk ook begonnen omdat klassieke winkelvoedsel geen smaak meer had en ik dit beu werd.En zeg nu zelf , is er iets dat beter smaakt dan wat je uit je tuin haalt

Krol zei

Dankjewel Chris, wat fijn om te horen! De smaak van groentjes en fruit uit eigen tuin is absoluut geweldig :)