zondag 29 januari 2017

Wat doe je tegen ratten?

OPGELET voor gevoelige zielen: Deze tekst bevat enkele gruwelijke beschrijvingen!

Wat doe jij tegen ratten?

De eerste keer dat ik met ratten te maken kreeg, was toen onze geliefde gezinshond Sam in de kelder bij mijn ouders thuis een muskusrat met één beet in de nek onschadelijk maakte. Het verhaal werd een favoriete familielegende: hoe mijn vader 's avonds toen hij Sam uit liet een lange, harige, zwarte staart door het kelderraampje naar binnen had zien verdwijnen. Hoe hij, gewapend met slechts een zaklamp en onze hond, de keldertrap was afgedaald. Hoe de enorme rat daar in een hoek klaarstond om aan te vallen, en hoe Sam zonder aarzelen op het beest was toegesprongen en de zaak had opgelost. Hoe Sam de rat daarna enorm fier naar boven had gedragen, om ze ergens in de tuin te gaan begraven.

De tweede keer dat er ratten op mijn pad kwamen,was toen ik in India op reis was. Ik bezocht de Rattentempel (waarover straks meer). In New Delhi ging ik met een vriend naar de film - Bollywood! Ik kocht een veg cutlet, maar ik kreeg niet alles op. Ik legde de veggie burger op de lege stoel rechts van me voor later. Maar... al gauw hoorde ik geritsel, en zag ik hoe een grote bruine rat met mijn veggie cutlet aan de haal ging! Ratten in de cinemazaal! En ik had enkel teenslippers aan mijn voeten! De rest van de film heb ik met mijn voeten OP de stoel gezeten...

Een derde rattige ontmoeting vond plaats in een huurhuis. Er woonde een rat in de garage - ze bevuilde er alles en maakte al onze voorraden stuk en onbruikbaar: ze knaagde de sojamelkpakken open, nam er enkele slokken van, en begon dan aan de volgende.

Wat deden we? We zagen toen geen andere oplossing dan gif leggen.

In ons huidige huis wonen we vlak aan een beek. En een beek betekent (blijkbaar): ratten. Een gebuur vertelde hoe hij in één zomer een stuk of driehonderd ratten met een loodjesgeweer wist om te leggen. Hij overdreef niet: het waren er echt 300! Een andere gebuur houdt duiven, en heeft enorm veel last van de grote knaagdieren die mee van zijn duiveneten komen genieten.

De vraag hoe we met dit rattenprobleem best kunnen omgaan heeft ons al vaak beziggehouden. Wij proberen zo vegan mogelijk te leven: we kopen nooit dierlijke producten in de winkel, we kopen enkel tweedehands of fairtrade en eco kleren (zie de veganist in de kledingwinkel), we kopen enkel vegan schoenen, en we geven onze hond vegan eten. We geloven in zo weinig mogelijk lijden veroorzaken.

Maar wat doe je dan, als je de rattenpopulatie zienderogen ziet vermeerderen? Als je merkt hoe die beesten met je halve oogst aan bieten, pastinaken, wortelen, aardappelen en aardperen aan de haal gaan? Als je leest over de ziektes die ze kunnen overbrengen?

Wij bekennen: wij hebben al gif gelegd, en we hebben ook al verschillende keren de gemeente gebeld. De gemeente bestrijdt ratten eveneens met gif.

Maar...

Wij proberen tegelijkertijd zo ecologisch mogelijk te leven. Want... wat te denken van al dat gif in de natuur?

Wat een moeilijke kwestie!

Onlangs zagen we de documentaire Rats. Ondanks het feit dat het geheel wat dramatisch gebracht wordt, vond ik het een heel goeie docu - het zette me opnieuw aan het denken over ratten en hoe we met hen kunnen omgaan.

LET OP: om mijn verhaal hier te kunnen brengen, ga ik de documentaire wel bespreken: spoiler alert!

In Rats komen we te weten dat ratten elke drie weken een nest van tot twaalf jongen kunnen werpen. In geen tijd zit je dus met een exponentieel gegroeide overpopulatie. Nachtelijke beelden van een door ratten geïnfesteerd New York en Bombay doen je griezelen. Wetenschappelijke experts die ratten vangen om te onderzoeken welke ziektes en vlooien ze precies met zich meedragen, tonen aan hoe ernstig het probleem is en kan worden. De pest werd door rattenvlooien verspreid onder mensen en zorgde voor miljoenen doden. Overigens deed dat gegeven me denken aan het volgende: misschien dienen ratten in de evolutie wel als een soort van "rem" op het aantal mensen? Zo van: als er te veel mensen zijn op de planeet, dan zijn er ook te veel ratten, want de ratten leven van het mensenvoedsel -en afval, zodat er op den duur door ratten verspreide voor mensen dodelijke ziektes zullen uitbreken, waardoor het aantal mensen weer verminderd wordt?
Ook iets om mee rekening te houden is dat ratten ongelofelijk intelligent zijn. Zo zijn ze bijzonder wantrouwig wanneer het om nieuw voedsel gaat, en zorgen ze altijd dat er twee ontsnappingswegen zijn vanuit hun nest. 

Na de opsomming van problemen die ratten kunnen veroorzaken bespreekt de docu enkele manieren, over de hele wereld, van omgaan met het teveel aan ratten:

1)In het Westen wordt voornamelijk gif ingezet. Onderzoek toont echter aan, dat rattenpopulaties naarmate de tijd verstrijkt daar immuun aan worden: vandaag is er tot 2000 keer zoveel gif meer nodig dan tevoren om de ratten te doden! Die grote benodigde concentraties aan gif zorgen voor
catastrofes in de natuur: andere dieren eten ervan en sterven, of predatoren van ratten eten ratten die gif verorberd hebben en sterven. Geen oplossing.

2)In India worden mensen per 30 met de hand gevangen en gedoodde ratten per nacht ongeveer 10 euro betaald. Aangezien India zowel veel armen als veel ratten telt, is dit voor heel wat minder gegoeden een 'goede' baan. Maar omdat de rattenvangers zich geen gereedschap kunnen veroorloven, vangen ze de ratten... met blote handen, enkel met behulp van een net! Nog erger: deze mensen kunnen zich ook geen schoenen of handschoenen veroorloven, en lopen dus blootsvoets op dunne slippers tussen de rattenuitwerpselen, en ze raken de ziektes dragende ratten met blote handen aan. Geen oplossing, en een recept voor uitbrekende epidemieën. Wel opmerkelijk: de menselijke rattenvangers wisten aanzienlijk meer ratten te doden dan teams die met gif werkten. Misschien, mits een degelijke uitrusting, dan toch een oplossing? Voor wie er geen graten in ziet om ratten aan de lopende band te doden?

3)In Vietnam vernietigen ratten de rijstoogst. Ze worden levend in kooien gevangen en daarna opgekocht. In hun kooien leggen ze een hele weg af, tot aan... een restaurant!
Jazeker: in Vietnam is rat bereiden heel normaal. De ratten moeten vers zijn, en worden dus ter plaatse verdronken, waarna hun poten en snuit er wordt afgehakt, en hun huid gevild. Daarna zie je hoe ze door aimabele oude Vietnamese dametjes in de wok gebakken worden, en hoe de restaurantgangers genieten van hun stukjes vlees.
Mijn eerste reactie was: ieuw.
Mijn tweede reactie: tja, als je vlees eet, waarom dan ook geen rat? Wat is het verschil met varken, of met koe? Mijn derde reactie: als het ok is (ivm ziektes) om rattenvlees te eten, dan is dit misschien een oplossing voor mensen die vlees willen eten? Maar ethisch gezien vind ik dit absoluut geen oplossing. Toegegeven: de verdrinkingsdood is sneller en minder pijnlijk dan aan gif sterven. Maar toch: geen oplossing.

4)In Groot-Brittanië ten slotte volgen we een trotse jager. Met een kofferbak vol terriërs gaan hij en andere enthousiastelingen op jacht op een door ratten geïnfesteerde boerderij. Zelf beweert deze man dat zijn manier de meest humane en natuurlijke manier is om het rattenprobleem op te lossen. Maar als je ziet hoe de ene terriër de rat met zijn kop vastheeft, en hoe een tweede zich vastbijt in haar achterlijf, en hoe ze vervolgens allebei om ter hardst trekken en de rat, die nog leeft, in tweeën scheurt (ja, sorry hoor, zo gebeurde het echt), dan heb ik toch mijn twijfels bij "humaan". Het is niet omdat iets in de natuur zo gebeurt, dat we het als "goed" moeten beschouwen. Zie ook de beschouwingen over lijden van dieren in het wild door mijn favoriete nu levende filosoof, Tobias Leenaerts.
Misschien is dit een oplossing als het jagen met slechts één hond gebeurt?

De documentaire eindigt met een bevreemdende plek in Rajasthan, India, waar Hindu's in de Karni Mata tempel ratten vereren als heilige dieren. De tempel is al zeshonderd jaar oud en net zo lang al worden de ongeveer 35.000 ratten die daar een luilekkerleventje leiden als heilig, want als reïncarnaties van mensen, beschouwd. Gelovigen bieden hen allerlei snoeperijtjes aan!
Het wordt als zeer gunstig beschouwd om samen met de ratten van de tempel eten te delen, om van de grote schalen melk te drinken die voor de beestjes worden neergezet, om op je blote voeten door de tempel te lopen, tussen de uitwerpselen.
Zelf bezocht ik deze tempel lang geleden -  het was een fantastische, absurde ervaring!

Bij het kijken moest ik in eerste instantie lachen om zoveel absurditeit. Eten delen met ratten? Waar halen ze het!
Maar in tweede instantie kon ik alleen maar bewondering opbrengen voor de mensen die de ratten eerden. Een vrouw getuigde hoe ratten overal ter wereld opgejaagd en vermoord worden: dit is hun
enige asielplek. Een man vertelde hoe hij elk leven eert, hoe elk leven belangrijk is. Vanuit zijn geloof moet hij er rekening mee houden dat een rat een reïncarnatie van een familielid van hem kan zijn, of dat hij zelf, in een volgend leven, als rat kan geboren worden.
Ik kreeg zowaar respect voor deze mensen die zoveel respect konden opbrengen voor ander leven - zelfs voor dat van een miserabele rat. En ik moest ook denken aan het feit dat ratten kunnen lachen - dat is wetenschappelijk bewezen. 
Die tempel bestaat al zeshonderd jaar, en ik hoor niks over mensen die na hun bezoek ziek zijn geworden.

Begrijp me goed: ik voel geen behoefte om hier een rattentempel te stichten :)

Een vriendin van me heeft een vegan restaurant in de stad. Elke avond, zo zegt ze, moet ze alle etenswaren die ze in haar resto-winkeltje verkoopt in metalen kasten 'opsluiten' - anders wordt alles gegarandeerd opgegeten door ratten. Vanuit haar levensfilosofie wil deze vriendin absoluut geen andere levende wezens doden. Daarom vangt ze de ratten levend in grote kooien (zoals wij hier thuis met kleinere modellen voor muizen doen - deze methode werkt goed) en gaat ze hen elke dag vrijlaten in de bossen.


Dit muisje zullen wij op de hondenwandeling ergens in een bos minstens 1 km van ons huis weg uitzetten.


Gezien de vermeerderingskracht van ratten weet ik niet of haar idee een oplossing biedt. Zelf denken we erover om in de toekomst onze hond op ratten te laten jagen, maar we weten het nog niet zeker.

En misschien is het zoals ik zei, en zal het probleem zichzelf oplossen: de ratten dienen als een 'oplossing,' evolutionair gezien, voor een teveel aan mensen. Zo gauw onze planeet het grote aantal mensen niet meer aankan, zullen de ratten epidemieën onder ons verspreiden. Daardoor zal ons aantal sterk slinken. Bij gevolg zal ook het aantal ratten sterk afnemen.
En dan kan alles weer opnieuw beginnen!

Wat doen jullie tegen ratten en ander ongedierte?   



woensdag 25 januari 2017

Vegan Recept: Wortel-'Dogs' met Patatjes, Shitake, Zuurkool en Mosterd

Vegan Recept: Wortel-'Dogs' met patatjes, shitake, zuurkool en mosterd



Ik wou al heel lang een keer Wortel Hot-Dogs maken: geroosterde hele wortels in een rooksmaak-sausje.
Mijn vriend deed in eerste instantie nogal lacherig over dit concept. Wortel-Dogs??? Maar nadien moest hij toch toegeven dat het lekker was!
En de arme bedenkster van de wortel-dogs waar ik dit receptje op inspireerde, werd er op haar blog voor uitgejouwd door een aantal conservatief denkende vleeseters: ze schreven o.a. dat ze haar zouden buitengooien op een bbq als ze met haar suffe Wortel-Dogs zou komen aanzetten.
Nu ja, je moet deze gezonde Dogs dan ook echt niet zien als "vleesvervanger" - ze komen niet in de buurt van hot-dogs, niet qua smaak en niet qua structuur.
Zelf vind ik ze gewoon een maffe, originele manier van wortel bereiden - eens iets anders dan geraspt of in schijfjes :) Gezonde fastfood!
Het is lekker makkelijk om te maken, het duurt niet lang, en ware het niet dat ik tegenwoordig glutenvrij eet, deze W-Dogs zouden absoluut niet misstaan in een broodje.
Wij aten ze met een massa sausjes en hele looktenen, in de oven gegaard. Ook een superleuk gerecht om met je handen te eten

Vegan Recept: Wortel-Dogs met Patatjes, Zuurkool, Shitake en Mosterd
Nodig voor de Wortel-Dogs:
-4 dikke wortels die in je ovenschotel passen, met de dunschiller geschild alsof het worstjes zijn
-dunschiller
-ovenschotel met deksel
-gerookt paprikapoeder naar smaak
-2 el soja saus
-1 el agavesiroop
-2 uien, in vieren gesneden en geschild
-4 a 6 looktenen, nog in hun velletje
-klontje kokosvet
-peper
Nodig voor de Patatschotel
-6 aardappelen, in blokjes gesneden
-bakje shitake, in grote stukken gesneden
-klontje kokosvet
-peper en zout
-ovenschotel
Nodig voor de Afwerking:
-(zelfgemaakte) zuurkool naar smaak
-mosterd
-balsamico
-olijfolie
-ketchup
-gistvlokken
-...
Hoe maak je de Wortel-dogs?
1. Verwarm de oven op 200 graden.
2. Vet de ovenschotel in.
3. Schik de wortelen er naast elkaar in, evenals je uien en looktenen.
4. Overgiet met de saus: sojoasaus, agave, gerookt paprikapoeder, en peper.
5. Zet het deksel er op.
6. Bak samen met de patatjes in 35 minuten gaar.

Hoe maak je de Patatjes?
1. Vet een ovenschotel in.
2. Doe de aardappeltjes en de shitakes er in.
3. Kruid naar smaak.
4. Bak samen met de Dogs in 35 minuten gaar.

Hoe Afwerken?
1. Schik zuurkool, mosterd, ketchup, olie en azijn op je bord of op een broodje.
2. Aanvallen!


vrijdag 20 januari 2017

Product Bespreking: Bron Coucke Mandoline en Vegan Mandoline Recepten en Ideetjes

Product Bespreking: Bron Coucke Mandoline en Vegan Mandoline Recepten en Ideetjes

Huhhh, een product bespreking op De Zelfvoorzieningsbijbel???!!!?

---Een tijdje geleden raakte ik mijn job kwijt en schreef ik over bloggen en geld verdienen. Ik vind het lastig om bloggen met geld te combineren, maar tegelijkertijd ben ik helaas nog niet zo zelfvoorzienend genoeg dat ik geen inkomen nodig heb :)
Daarom zal je af en toe product besprekingen zien passeren op deze blog. Ik bespreek enkel dingen en of bedrijven waarvan ik vind dat ze een link met zelfvoorziening hebben, die fair, eco, lokaal, vegan of bio zijn.
Besprekingen van producten die ik opgestuurd kreeg of waar ik voor betaald kreeg, zullen steeds voorafgegaan worden door dit tekstje, zodat ze duidelijk herkenbaar zijn. Je kiest dan zelf of je het wil lezen of niet.
Mocht je vinden dat ik te commercieel word, geef een gil!---

Vrienden van mijn ouders beslisten een tijd geleden om hun succesvolle brasserie te sluiten, om te verhuizen naar Frankrijk en om daar een b&b te openen. Ze hielden een uitverkoop van hun restaurantspullen, en omdat ik 'dochter van' ben, mocht ik als een van de eersten tussen hun spullen kiezen!
Ik vond daar zaken waar ik al jaren naar op zoek was (ik verkies tweedehands boven nieuw, wanneer het even kan), zoals een citroenzesteur, grote metalen kommen, en leuke bakvormen!
Tussen de keukenspullen vond ik tot mijn grote vreugde ook... een echte Bron Coucke Mandoline.


Bron Coucke is de keizer onder de mandolines! Deze professionele mandoline bestaat uit één stuk, maar bevat drie verschillende soorten messen die je zo kan combineren dat je frietjes, schijfjes, wafeltjes, julienne-reepjes en nog veel meer fantastietjes uit groenten en fruit kan snijden.


De mandoline is een prachtstuk: gaat jaaaarenlang mee, is uit metaal gemaakt en dus duurzaam: je hebt er geen stopcontact voor nodig.






Ik was dus superblij! Ik probeer meer rauw eten in mijn keuken te integreren, en ik vind het dan bijzonder fijn als ik groenten in gekke vormpjes kan snijden.

Er was alleen één maar: de mandoline was heel erg oud en heel erg intensief gebruikt (ah ja: voor een restaurant!). Het centrale blad (om groenten en fruit in schijfjes te snijden) kan je apart scherpen, maar de gekartelde en gegolfde mesjes kunnen er niet af, en na meerdere generaties van gebruik waren ze bot geworden. Zo jammer dat die gekartelde messen niet herscherpt kunnen worden... Lees in dit verband ook Ode aan de Scharensliep.

Bij Bron Coucke waren ze zo vriendelijk om me een gloednieuwe Professional Bron Coucke op te sturen!!!
In deze post vertel ik je over wat je met zo'n toestel allemaal kan.

Waar kan je een mandoline voor gebruiken?

-Om groenten en fruit makkelijk en snel in vormen te snijden die goed drogen. Zelf gebruikte ik de Bron Coucke al om schijfjes peer en appel te drogen in mijn droogoven, evenals courgette-chips. Denk ook aan: kiwischijfjes, banaan, aardbei, radijs, ...

-om zelf zuurkool mee te maken

-om allerlei andere groenten in gelijkmatige schijfjes of frietjes te snijden en dan te fermenteren

-om heeeeel erg flinterdunne schijfjes te snijden van bv bieten, courgettes en portobello paddenstoelen, zodat je er vegan carpaccio mee kan maken! Je maakt dan een saus van citroensap (of sinaasappelsap), zeste, zout, en smaakmakers als verse en gedroogde kruiden, olijfolie, kappertjes, azijn, ...waar je de groentenschijfjes in laat marineren. Très chique!

 Wat foto's van rode bieten-carpaccio, ter inspiratie. Ik ben dol op de prachtige rode kleur!





Een schelletje rode biet: flinterdun!


Aaah, ik bloed! Gesneden! Nee hoor - flauw grapje: dit is bietensap! Maar wees gewaarschuwd: de messen zijn echt vlijmscherp. Snij nooit je groenten of fruit in een mandoline zonder "guard" hulpstuk, of zonder beschermende metalen handschoen.

-Om zelf chips mee te maken, niet enkel van aardappelen, natuurlijk, maar ook van: courgettes, pompoen, rode biet, wortel, zoete aardappel, aardpeer, ...

Zoete Aardappel en Knolselderchips met burgers.

-Om verticale aardappel-ovenschotels mee te maken: zo mooi! (N.B.: het gelinkte recept is niet vegan, maar je kan heel makkelijk de room en de boter door plantaardige alternatieven vervangen!)

-Of wat dacht je van deze kleurrijke vegan tian met schijfjes courgette, wortel, ...Uiteraard passen zulke verticale groentenschijfjes ook mooi en lekker op taartenbodems!
Op de foto een winterse tian: uien en look in tomatensaus onderaan, en erbovenop schijfjes wortel en raap. 
-Appelrozen op taarten: supermakkelijk en een lust voor het oog! Maar ook aardappel-roosjes bestaan...

-Om vegan gratin dauphinois mee te maken


Lekker romige gratin dauphinois, hier met een bieten/cashewslaatje.

-Rösti maken is met een mandoline een leuk karweitje dat zo klaar is! En wist je dat je niet alleen van aardappelen, maar ook van zoete aardappelen, courgette, aardpeer, ... vegan rösti kan maken?


Rösti met zuurkool en aardappel in de oven.


-Heel eenvoudig, heel lekker: frietjes! Net zoals chips kan je frietjes van allerlei groenten maken, niet enkel van aardappelen.

-Makkelijke vegan hondensnacks: zoete aardappelschijfjes en pompoenchipjes! Onze hond eet vegan, lees hier waarom, en hier over onze ervaringen daarmee en tips en een receptje voor een gezonde kauwstaaf. Ze is dol op een taai schijfje om te kauwen.

-Lasagne vind ik overheerlijk, maar ik eet op dit moment geen gluten. Ik ben verzot op courgettelasagne, waarbij je schijven courgette als lasagnebladen gebruikt: gezond, origineel en lekker!

-Ook voor gezonde wraps en roll-ups...

Waar gebruik jij een mandoline voor? Heb je een favoriet recept?

zondag 15 januari 2017

Ontbijt Avontturen #1

Sinds ik een endometriose dieet volg heb ik heel wat veranderd aan mijn eetgewoontes: ik at al lang vegan, maar nu eet ik ook gluten, soja en suiker vrij.

Daarom vond ik dat het tijd was voor een meer spannend ontbijt: ik at namelijk elke dag haver met fruit. Niks mis mee, eigenlijk is het mijn favo ontbijt, maar ik wou nu eindelijk eens al die ontbijtrecepten die ik door de jaren heen verzameld heb uit testen!

De komende tijd probeer ik dus enkele meer avontuurlijke ontbijtjes uit. Mijn bevindingen daarover kan je hier lezen!

Ik probeerde uit, in volgorde van "het lekkerste het laatst":

1. Frambozen Chia Pudding van De Groene Meisjes

Dit gerecht heeft een heel mooie kleur en is makkelijk te maken. Maar ik vond de smaak uiteindelijk maar pover en de structuur niet zo aangenaam. Door de gepulseerde chiazaadjes voelde dit ontbijt nogal brokkelig aan in de mond -misschien is het lekkerder als je de chia heel laat.



2. Haver met Geraspte Wortel en Rozijnen, Plantaardigheidjes

Makkelijk te maken, hoewel je wel even aan het raspen bent. Ook leuk om eens groenten in plaats van fruit te eten 's ochtends!

Dit ontbijt was lekker, maar ik zou er niet speciaal voor opstaan.




3.Haver/banaan shake van Kathy Hester, uit Heerlijke havermout


Hier gingen allerlei chaikruiden doorheen, desondanks vond ik het wat saai. Ik hou wel van groene smoothies als lunch, maar bij mijn ontbijt wil ik kunnen kauwen!



4. Indiase Havermoutpap met Safraan en kardemom, ook uit het boek Heerlijke Havermout van Kathy Hester. 

Wordt de Zelfvoorzieningsbijbel exlcusief? Ga ik vanaf nu elke ochtend kwistig het hyperdure ingrediënt saffraan doorheen mijn ontbijtexperimentjes mengen?
Nee hoor! Wij hebben, toen we ter plaatse in India waren, heel wat saffraan gekocht ginds, aan erg goedkope prijs. We gebruiken het slechts heel zelden - ik vond nog een volledig verpakt doosje.
Moet je kijken hoe mooi het verpakt, ja zelfs verzegeld is! En het groene bolletje dat je op het doosje ziet betekent dat het product vegetarisch is - die bolletjes kan je over heel India zien!
Was het lekker? Absoluut! Vers gemalen kardemom ruikt overheerlijk. In Scandinavië wordt er veel gebakken met kardemom - vreemd dat dat hier niet zo is.



3. Lemon Curd met Chia, vegan Richa

Ik nam rijstmelk in plaats van kokosmelk, waardoor het ontbijt vrij vloeibaar in plaats van puddingachtig werd. Desondanks vond ik dit superlekker. Ik had nooit gedacht dat ik citroen 's ochtens lekker zou vinden, maar de smaak was heerlijk fris en zoet en het vulde echt prima - geen honger tot 13u!
Dit ontbijt maak ik zeker opnieuw. Enige nadeel: het kost een beetje tijd.



4.Avocado Choco Pudding van fitnessista

Waw. Dit was echt goddelijk. En snel klaar. Enige nadeel: ik heb driewerf helaas geen avocado boom in mijn tuin, en de chia-planten die ik probeerde te telen zijn dit jaar alweer mislukt. Stel je voor... een avocadoboom in de tuin! Toch hou ik dit receptje bij, als traktatie, voor af en toe! Ik had het overigens al bijna op toen ik besefte dat ik vergeten was er een foto van te trekken.




zondag 8 januari 2017

Boekbespreking: Het Gewicht van Vlees, door Johan Albrecht

---Met dank aan uitgeverij Pelckmans Pro, ik kreeg het boek opgestuurd door hen.---

Boekbespreking: Het Gewicht van Vlees, door Johan Albrecht, uitgegeven bij Pelckmans Pro





Ik was enorm verrast toen ik hoorde dat een prof in de economie een boek had geschreven over de impact van dierlijke producten op onze gezondheid en samenleving.
Ik ben dan ook erg blij met dit belangrijke, heldere en overtuigende betoog: eindelijk horen we een stem in het pro-plantaardige debat die NIET afkomstig is uit de milieu-activisten scène.
Het is voor mij onmogelijk om dit boek in het kort samen te vatten, omdat ik er zo enthousiast over ben en omdat er ZO veel in staat dat ik graag zou willen delen. Maar ik doe een poging! 

De korte samenvatting gaat zo: LEES HET BOEK!!!!

Lange Samenvatting:

Een te hoge cholesterol

Toen Professor Johan Albrecht na een bloedonderzoek te horen kreeg dat zijn cholesterol te hoog was, en dat hij voor de rest van zijn leven cholesterolverlagende middelen zou moeten slikken, wilde hij dat niet zomaar klakkeloos aanvaarden.
Twee op de drie volwassenen in België hebben te maken met een te hoge cholesterol, en dus behoorde Johan in feite tot de “normale meerderheid,” maar de situatie zelf: dat een groot deel van de bevolking chronisch ziek is, vond hij allesbehalve normaal – hij weigerde dat te aanvaarden.
Hij vroeg de dokter of hij zelf iets aan de situatie kon doen, maar de arts antwoordde van niet: het enige dat hij kon doen, was statines (cholesterol-verlagende middelen) innemen.

Voor mij persoonlijk klonk dit heel herkenbaar. Ik geloof heel sterk dat voeding een impact heeft op je gezondheid. Toen ik onlangs te horen kreeg dat ik endometriose heb, stelde ik aan de dokter diezelfde vraag (kan ik er zelf iets aan doen?), en kreeg ik hetzelfde antwoord (nee).
Thuisgekomen raadpleegde ik dokter internet. Ik las hoe 80 procent van patiënten hun pijn sterk hadden kunnen verminderen door plantaardig, -gluten, -soja en suikervrij te eten.
Binnenkort schrijf ik een update over mijn ervaringen met het endo-dieet dat ik nu volg. Tipje van de sluier? Het werkt.

De professor ging eveneens zelf op onderzoek uit. Op internet las hij tal van getuigenissen van mensen die hun cholesterol hadden weten te verlagen door plantaardig te gaan eten, maar hij vond ook resultaten van wetenschappelijke onderzoeken, die zwart op wit bevestigen dat onze huidige westerse levenswijze (weinig bewegen, veel dierlijke producten, vetten en suikers eten) verantwoordelijk is voor een overvloed aan chronische ziektes: kanker, hart – en vaat ziekten, diabetes type 2, en voor overgewicht. Het lijken wel epidemieën, waar we mee te maken krijgen. Enkele voorbeelden voor prof Albrecht zijn de artsen John McDougall, Dean Ornish en Neil Barnard , wiens boek 21 dagen Vegan ik hier eerder besprak.

Kennis is macht

Nog was Albrecht niet overtuigd: "voor mij als econoom klonk de stelling dat plantaardige voeding chronische ziekten zou kunnen terugdringen aanvankelijk ongeloofwaardig."

Als we, zonder het te beseffen, "ons langzaam maar zeker ziek eten," hoe kon het dan, dat hij over dat wonderbaarlijke vegan dieet niets wist? En dat, in het informatie tijdperk!
Hoe kon het dat zijn arts hem hier nooit over had ingelicht? 

Hoe kon het dat geen van zijn vrienden, collega’s of kennissen dit wist? 

Hoe is het mogelijk dat er op tv nog steeds spotjes ter promotie van melk en steak gedraaid worden, terwijl het wetenschappelijk bewezen is dat ze nefast zijn voor onze gezondheid???

Dankzij Bill Clinton begon professor Albrecht het antwoord op al die vragen te vermoeden. 
De voormalige president van de VS ziet er vandaag een stuk gezonder uit dan enkele jaren geleden.
In interviews spreekt Clinton over hoe hij, na zijn derde operatie, door zijn dokters geadviseerd werd om volledig plantaardig te gaan eten. De resultaten van dat plantaardige dieet waren verbluffend. Geen hartproblemen meer, een herwonnen vitaliteit, en opnieuw een gezond gewicht.
Het is enkel dankzij een bekende persoon als Clinton, besefte Albrecht, dat hij iets over een plantaardig dieet vernam. Daaruit leidt hij af: gezondheidsproblemen zijn vooral informatieproblemen. En: Kennis is macht.

En de reden dat wij, de gewone mensen, niet op de hoogte zijn van de overweldigende voordelen van een plantaardig dieet?
Dat is omdat de farma industrie veel, heel veel geld verdient aan dure en vaak ineffectieve medicatie.  
Momenteel worden de gezondheidsproblemen onderdrukt - niet opgelost! - door medicatie. Medicatie geneest namelijk niet - het zorgt daarbovenop voor vervelende neveneffecten.
Prof Albrecht: "Ons medisch systeem kiest eerder voor dure medicatie met een zeer lage effectiviteit - waarbij de nadelige nevenwerkingen onbesproken blijven - en zwijgt over aanpassingen in het voedingspatroon."

Allerlei Problemen

Het probleem is echter zeer complex. 

Artsen zijn nu al overwerkt en overbevraagd. Hoe zouden we hen kunnen vragen om ook nog eens dieetleer aan hun patiënten te geven? Dan is het veel, veel makkelijker om een pilletje voor te schrijven. 

En ook patiënten zelf horen niet graag dat ze hun hele eetwijze best aanpassen, willen ze tot negen jaar langer leven, zoals blijkt uit een vergelijkende studie tussen (niet rokende, niet drinkende, wel sportende) vleeseters en vegans.
Albrecht maakt hier de vergelijking met roken:
Ook al beseffen rokers met heel hun intellect dat ze hun leven kunnen verlengen door te stoppen met die sigaret, dan nog doen ze het vaak niet. De overheid stuurt hun gedrag, door een taks op stinkstokken te heffen, en door roken op allerlei manieren te ontmoedigen. 

Eenzelfde beleid zou moeten worden doorgevoerd als het om vlees en dierlijke producten gaat, zegt de professor. Hij laat je zijn berekening in tabellen zien, en voorspelt hoe de markt zal reageren, en wat beleidsmakers en de vleesindustrie als argumenten tegen zullen aanbrengen.

Zelf moest ik bij dit stuk terugdenken aan het boek van Luc Joossens over de tabakslobby. Ik was bij de voorstelling van dit boek en luisterde naar enkele boeiende lezingen over hoe de tabaksindustrie op slinkse wijze allerlei technieken toepast om sigaretten aan de man te blijven brengen, ondanks het feit dat het wetenschappelijk bewezen is dat roken schaadt en dat het onze maatschappij veel kost. Hoe de tabaksindustrie dubieuze onderzoeken financiert enzo. Die technieken en dat gelobby doen mij erg sterk denken aan wat de machtige en rijke vleesindustrie vandaag doet.
Alleen is de impact van vlees op de maatschappij oneindig veel groter dan roken: er is niet alleen een enorme gezondheidskost voor de samenleving (denk aan al die patiënten en al hun operaties), maar ook aan de wereld als geheel, door de impact van vlees op de klimaatopwarming (denk: mestoverschotten, waterschaarste, inefficient energieverbruik).Ook noemt Albrecht dierenwelzijn, maar hij bespreekt dit niet omdat hij er geen studie naar heeft gedaan.

Zoveel mogelijk fruit en groenten eten en zo weinig mogelijk dierlijke ingrediënten is anders, zegt prof Albrecht, maar niet extreem. Tot vijftig jaar geleden was zo'n plantaardig(er) dieet eigenlijk courant. Artsen hebben ons ook nog nooit aangeraden om weinig groenten en fruit te eten.

Wil je een lang, gezond en kwalitatief leven? Dat bereik je door plantaardig te eten, door te bewegen, en door verwerkt voedsel, suiker en vet te vermijden. Bovendien ben je, als je minder of geen dierlijke producten eet, solidair met de maatschappij: met een plantaardig(er) dieet red je namelijk (zo luidt de ondertitel) niet alleen je eigen gezondheid en onze overheidsfinanciën, maar ook de planeet.



Voorlopig krijgt de impact van vlees en van dierlijke ingrediënten geen aandacht op klimaattops, maar Albrecht voorspelt dat die afwezigheid niet lang meer gaat duren. Een voedseltransitie kan namelijk HET project van de 21e eeuw worden: de gezondheidsvoordelen en de ecologische voordelen van minder vlees eten zou ons 31 miljard dollar kunnen opleveren, berekent Prof Albrecht.


Duidelijke Conclusies

Na zijn grondige analyse van alle onderzoeken over de invloed van een plantaardig dieet op de gezondheid, is Albrecht overtuigd dat vlees eten nadelig is. Als ervaringsexpert in statistiek weet hij hoe hij de cijfers moet duiden. Als professor weet hij hoe hij moet omgaan met die enorme hoeveelheid aan complexe en voor leken onbegrijpelijke literatuur, bovendien weet hij die ingewikkelde materie te herleiden tot heldere conclusies. 

Het valt niet langer te negeren: voeding speelt een belangrijke rol bij onze gezondheid.

Een lang en leuk leven

Het onderzoek naar de Blue Zones van Dan Buettner wordt uitvoerig belicht. Blue Zones zijn regio's waar opvallend veel honderdjarigen actief en mobiel zijn. (Dus niet honderdjarigen die verzwakt in een rusthuis zitten, maar wel senioren die nog een hoge levenskwaliteit hebben en gezellig rondfietsen).

Met name in Loma Linda in Californië leiden de leden van de Seventh Day Adventists vanwege hun religie een gezond leven. Ze drinken niet, ze roken niet, ze eten geen snoep, ze eten geen vlees. Uit een studie van 7500 veganisten bleek dat deze mensen veel minder kanker, diabetes, en hart-en vaatziekten ontwikkelen, en dat ze ouder worden dan de gemiddelde Amerikaan.

Ook toont deze studie aan dat vlees, zuivel, kaas en melk absoluut niet nodig zijn om lang en gezond te kunnen leven.

Ik uitte op deze blog eerder al mijn bezorgdheid over wat er van mij moet worden wanneer ik oud ben en aan een rusthuis toe ben: wat moet ik daar in godsnaam eten? Misschien kan ik tegen dan naar Loma Linda emigreren!

Gezonde Japanners

Albrecht vertelt ook hoe Japanners hoofdzakelijk plantaardig aten in het verleden. Nergens hoor je daar iets over in de media, merkt hij op, en ook voor mij waren volgende feiten nieuw:

-in 675 besliste Keizer Tenmu dat het verboden is dieren te doden en vlees te eten.

-het Boeddhisme stelde van 719 tot 1184 dat wie vlees at daarna drie dagen moest vasten. En van het jaar
1184 tot 1382 werd die regel nog strikter: had je vlees gegeten, dan moest je honderd dagen vasten!

-in 1549 stellen de zeldzame missionarissen (want Japan is een eiland) verbaasd vast dat melk drinken in Japan even zondig is als bloed drinken.

-vanaf 1687 is het doden van elk dier verboden

-daarna sijpelde het westerse dieet met meer vlees langzaamaan binnen. 

-Conclusie: de Japanners aten 700 jaar lang amper zuivel en vlees – blijkbaar overleefden ze prima zonder, werden ze minder ziek dan wij in het westen, en leefden ze langer!

Vegan Topsport
 
Omdat hij graag fietst was professor Albrecht nog steeds aan het twijfelen of enkel planten eten niet desastreus zou zijn voor zijn sportprestaties. Daarom verrichtte hij ook grondig onderzoek naar plantaardige atleten. 
Hij verwijst naar vegetarische en vegan topsporters als Dave Scott, Brendan Brazier, Scott Jurek, Rich Roll, ElizabethArmitstead, Dave Zabriskie, SerenaWilliams, Carl Lewis, Paavo Nurmi, Edwin Moses en de sterkste man ter wereld, Patrick Baboumian, een veganist.
Al deze sporters steunden hem in zijn nieuwe overtuiging: dat je geen dierlijke producten nodig hebt om extreme sportprestaties te kunnen neerzetten. Toen hij zijn dieet effectief aanpaste, merkte hij ook vooruitgang in zijn eigen sport, en in zijn gezondheid. 

Kritiek

Wat ik erg mis in dit verhaal, is de impact van vis. Ik vermoed, dat als professor Albrecht ook de economische en ecologische schade aan onze maatschappij door de visvangst (denk: oceanen dood=wij dood, plastic soep, loodvergiftiging door vette vis eten, etc) had willen bespreken, die momenteel NIET in de prijs van vis verrekend is, dat hij dan best een tweede boek had geschreven, dus ik begrijp het wel. Hopelijk schrijft hij een dergelijk boek ook!

Oplossingen!

Dit is geen doemverhaal. Er bestaan oplossingen!

1) In Amerika bestaat het McDougal Program, waarbij je als patiënt in het ziekenhuis kan verblijven als je je voedingspatroon onder medisch toezicht wil wijzigen.
Hoe geweldig is dat, in het ziekenhuis vegan leren eten en koken?! Ik schreef eerder al over de momenteel bedroevende situatie qua eten in ziekenhuizen in vegan ziekenhuiseten. In Amerika geven ze het goede voorbeeld hoe het ook kan!

2) Vlees weegt tot 61 miljard dollar aan gezondheidskosten per jaar. Professor Albrecht berekent een besparingspotentieel van 1,37 miljard Euro per jaar als we plantaardig(er) gaan eten, en dat is dan nog een onderschatting!

3) Als we op de (moed van de) beleidsmakers moeten wachten om bv een vleestaks voor te stellen, kunnen we nog lang wachten. Er zijn positieve initiatieven van bedrijven (zie onder), maar ook dat kan lang duren. 
De oplossing? Neem zelf controle over de evolutie van je gezondheid. DIY, doe het zelf! Eet plantaardig(er). Deel je kennis, want kennis is macht!

4) Voor bedrijven is het veel beter als werknemers opteren voor gezonde voeding: dan zijn ze namelijk minder vaak ziek.
Geico, een verzekeringsmaatschappij in de VS met 27.000 werknemers, bood in hun cafetaria’s een pakket aan om een vegan dieet te volgen - werknemers kregen er zelfs kooklessen bij.
 De positieve gevolgen waren overweldigend!
Steeds meer bedrijven in de US bieden hun werknemers een vegan ontbijt, lunch en diner aan. Dat brengt een enorm rendement op voor zowel werkgever als werknemer. En de investeringen kosten "een fractie van wat momenteel zonder verpinken betaald wordt aan dure bedrijfswagens waarmee in de file gepronkt kan worden."

5) Ook meer en meer scholen in Amerika bieden vegan eten aan! Bij ons neemt de VZW Eva hier het voortouw in.

6) De vegan levensstijl biedt een enorm groeipotentieel. Denk aan restaurants, supermarkten (het populaire Veganz in Duitsland, waar nu reeds 8 procent van de bevolking veggie of vegan is!), opleidingen, ... Albrecht voorspelt dat dit allemaal mainstream zal worden: hoera!
Bij 20% vegans bereik je een scharniermoment. Dat kantelmoment is haalbaar binnen tien a twintig jaar! Een prof Economie die dit voorspelt! Hoe hoopvol!

7) Zie een plantaardige levensstijl als een goede investering in jezelf, zeker ook "omdat ons systeem van de welvaartsstaat om diverse redenen onder druk staat": binnenkort is er misschien geen geld meer voor een behandeling of voor medicatie.

Oplossings Voorstel
Deze maand (januari) lanceert de Stichting Kom op tegen Kanker de uitdaging om een maand lang geen alcohol te drinken: de Tournée Minerale
Eerder publiceerde de stichting een brochure "Koken met Sterren", waarin allerlei vleesrecepten waren opgenomen. Maar eigenlijk zou een stichting tegen kanker ons moeten informeren over het effect van voeding op kanker, merkt professor Albrecht op.
Misschien is het een goed idee om aan de stichting voor te stellen of ze als volgende challenge “1 maand plantaardig eten” willen lanceren? Je kan hen een mailtje op dit adres sturen:
info@stichtingtegenkanker.be

Bedankt om helemaal tot hier te lezen! Heb je het boek ook gelezen? Wat vond je er van?

woensdag 4 januari 2017

Foto's #4 Gelukte glutenvrije pasta, snoeien, deo


Ik maakte dosa's, maar dan met haver. Ze waren erg lekker!

Verder probeerde ik de ovengeroosterde pompoen met chili-yoghurtsaus van Ottolenghi. Ik gebruikte daarvoor zelfgefermenteerde haveryoghurt. De pompoen wordt geroosterd met kaneel en peper: een goeie combinatie.
Het was buiten erg koud, maar tegelijkertijd was het prachtig weer. Ik snoeide een heeeeleboel bramen, frambozen, vlier, els, ...


Eindelijk! Succes met het zelf proberen maken van glutenvrije pasta! De truc is om een ei-vervanger te gebruiken. Ik zal er nog uitgebreider over schrijven, eens ik nog wat meer geëxperimenteerd heb. Op de foto's zie je door het pastamachientje heen gerolde kikkererwtenbloempasta!


Mijn zelfgemaakte deo was op, dus ik maakte nieuwe. Heel makkelijk, en ik kom weer voor een klein jaar toe! Ik koos voor een oude, geliefde geur: patchoeli. Heel hippie, maar ik vind het echt één van de beste geuren die er bestaan...