zondag 31 augustus 2014

Vegan Broodbeleg van de maand: Wakame Superspread!





Ik zou meer met zeewier willen leren koken - het schijnt zo gezond te zijn.  Daarbovenop is de smaak van zeewier onvergelijkbaar - een aparte ervaring. 
Ik begin mijn zeewieromzwervingen met een gebruiksvriendelijke zeegroente: wakame. 
Het hoofdingrediënt van de bekende japanse misosoep!
Maar vandaag maak ik er een spread mee. 


Recept: Wakame Superspread
Nodig:
-2 el gedroogde wakamevlokken
-2 kommen
-vergiet of zeef
-1 el olijfolie
-1 klein teentje look
-lookpers
-0.5 el tamari sojasaus
-1 el sesamzaadjes
-0.5 el witte balsamico azijn
-optioneel: een piepklein beetje gesneden verse gember
Hoe maak je het?
1.Doe de wakamevlokken in een kom en zet ze ruim onder water.
2.Laat ze minstens tien minuten wellen.
3.Giet de vlokken door een vergiet of zeef.  Vang desgewenst het water op, om op te drinken: het bevat waarschijnlijk nog veel waardevols van de wakame. 
4.Doe de wakame in een kom.
5.Pers er een teentje look bij.
6.Voeg olijfolie en tamari toe, roer goed.
7.Voeg sesamzaadjes toe en balsamico. 
8.Voeg optionele gember toe.
9.Hoe langer je dit laat trekken, hoe sterker de smaak!
10.Geniet!  Heerlijk op toast!!



Vegan Broodbeleg van de maand: Wakame Superspread!





Ik zou meer met zeewier willen leren koken - het schijnt zo gezond te zijn.  Daarbovenop is de smaak van zeewier onvergelijkbaar - een aparte ervaring. 
Ik begin mijn zeewieromzwervingen met een gebruiksvriendelijke zeegroente: wakame. 
Het hoofdingrediënt van de bekende japanse misosoep!
Maar vandaag maak ik er een spread mee. 


Recept: Wakame Superspread
Nodig:
-2 el gedroogde wakamevlokken
-2 kommen
-vergiet of zeef
-1 el olijfolie
-1 klein teentje look
-lookpers
-0.5 el tamari sojasaus
-1 el sesamzaadjes
-0.5 el witte balsamico azijn
-optioneel: een piepklein beetje gesneden verse gember
Hoe maak je het?
1.Doe de wakamevlokken in een kom en zet ze ruim onder water.
2.Laat ze minstens tien minuten wellen.
3.Giet de vlokken door een vergiet of zeef.  Vang desgewenst het water op, om op te drinken: het bevat waarschijnlijk nog veel waardevols van de wakame. 
4.Doe de wakame in een kom.
5.Pers er een teentje look bij.
6.Voeg olijfolie en tamari toe, roer goed.
7.Voeg sesamzaadjes toe en balsamico. 
8.Voeg optionele gember toe.
9.Hoe langer je dit laat trekken, hoe sterker de smaak!
10.Geniet!  Heerlijk op toast!!



zondag 24 augustus 2014

Vegan Month of Food



Hoera, ik heb me net ingeschreven voor de Vegan Mofo, ook bekend als de Vegan Month of Food 2014!!!
De bedoeling is dat je als blogger een hele maand lang zal bloggen over vegan thema's.
Dat kan heel breed gaan: van lekkere receptjes over boek en filmbesprekingen etc etc!

De bedoeling is ook dat je veel blogt, ik ga alvast mijn best doen!
Waar zal ik het zeker over hebben?
-de voordelen van groene smoothies voor de zelfvoorziener
-hoe maak je idli, het lekkerste (vegan) ontbijt ter wereld
-een extra speciaal broodbeleg van de maand
-een bespreking over de vele voordelen van vegan hondenvoer
-een filmbespreking: fat, sick and nearly dead - en de link met veganisme
-...

Ik kijk er naar uit en ik hoop jullie ook!
Wil je zelf meedoen, of wil je eens kijken wie er mofo blogt in belgie, nederland, californie of zweden?  Heb je altijd al gedroomd over een blog die enkel en alleen over pakweg rauwe chocola gaat? Check this,out, foodies!

Vegan Month of Food



Hoera, ik heb me net ingeschreven voor de Vegan Mofo, ook bekend als de Vegan Month of Food 2014!!!
De bedoeling is dat je als blogger een hele maand lang zal bloggen over vegan thema's.
Dat kan heel breed gaan: van lekkere receptjes over boek en filmbesprekingen etc etc!

De bedoeling is ook dat je veel blogt, ik ga alvast mijn best doen!
Waar zal ik het zeker over hebben?
-de voordelen van groene smoothies voor de zelfvoorziener
-hoe maak je idli, het lekkerste (vegan) ontbijt ter wereld
-een extra speciaal broodbeleg van de maand
-een bespreking over de vele voordelen van vegan hondenvoer
-een filmbespreking: fat, sick and nearly dead - en de link met veganisme
-...

Ik kijk er naar uit en ik hoop jullie ook!
Wil je zelf meedoen, of wil je eens kijken wie er mofo blogt in belgie, nederland, californie of zweden?  Heb je altijd al gedroomd over een blog die enkel en alleen over pakweg rauwe chocola gaat? Check this,out, foodies!

zondag 17 augustus 2014

Boekbespreking: na de apocalyps, Lewis Dartnell

Boekbespreking: Na de apocalyps - Alles wat je nodig hebt om weer een beschaving op te bouwen, Lewis Dartnell, uitgegeven bij Spectrum

Lewis Dartnell bespreekt in zijn boek alle kennis en skills die je nodig hebt om een geavanceerde beschaving weer op te bouwen.
Een ramp is immers mogelijk: een epidemie kan een groot deel van de bevolking nekken, terroristen kunnen atoombommen weten te bemachtigen, of een asteroïde kan onverwachts inslaan.
Dartnell gaat uit van een klein aantal overlevenden die gebruik kunnen maken van wat er overblijft.
In de eerste jaren na de ramp hoeven die overlevenden zich niet al te veel zorgen te maken: veel eten blijft lang houdbaar, kledij en schoenen zijn overal, evenals brandstof, drinkbaar water, geneesmiddelen, boeken en beschutting.
Die voorraden maken het mogelijk voor de survivors om aan een doorstartbeschaving te gaan denken: ze moeten kennis verzamelen, evenals zaden en gereedschap.
Op dit moment is veel kennis versnipperd.  Niemand weet alles.  Veel hoogtechnologische snufjes maken bovendien gebruik van een netwerk aan technologieën en grondstoffen.
Omdat het onmogelijk is alle beschikbare kennis in een boek te gieten, wil Dartnell een overzicht bieden van de allerbelangrijkste informatie, opdat de samenleving weer zou kunnen opgestart worden na een ramp.

De auteur beschrijft op realistische wijze wat er zou gebeuren wanneer er slechts een handjevol mensen overblijft na een apocalyps.  Hij biedt tips: hoe je water zuivert, bijvoorbeeld, en dat je best zo snel mogelijk de stad verlaat, om je uiteindelijk te vestigen in een degelijk, duurzaam gebouw, zoals een gevangenis.

Daarna bespreekt hij in korte hoofdstukken de belangrijkste info per categorie.

De landbouw is uiteraard enorm belangrijk.  Dartnell stelt voor om in de eerste jaren naar overblijvende groenten (zoals asperges) op zoek te gaan, maar in zijn ogen zijn granen toch de kern van onze voeding.  En een samenleving kan pas echt doorgroeien wanneer er een voedseloverschot is.
Daarom moet de overlevende graan gaan verbouwen.  Met geen woord rept Dartnell over quinoa - een graan dat makkelijker te zaaien en bewerken valt dan tarwe, en dat bovendien in heel wat delen van de wereld makkelijk groeit.  Hoe zaai je quinoa?  Lees het hier.
Lewis bespreekt hoe je graan kan oogsten, dorsen en wannen - maar hij vertelt niets over hoe je dat graan vervolgens best kan opslaan.  Wat doe je met meelmotten, muizen, graankalanders en andere graanbeluste mededingers?
Dartnell heeft ook nog nooit van permacultuur gehoord.  Volgens hem put je (terecht) de grond uit wanneer je oogst.  Maar het tekort dat zo ontstaat, kan volgens hem enkel met meststoffen goedgemaakt worden, van dierlijke mest en kunstmest.
In de permacultuur zouden we met mulch (organisch materiaal dat voedingsstoffen toevoegt) en compost werken: deze kunnen volgens mij alle tekorten wegwerken en zelfs extra voedingsmiddelen aan de grond toevoegen!
Wel positief vind ik het dat Lewis geen taboe ziet in het gebruik van menselijke mest.  Kunstmest is moeilijk te maken door een beginnende samenleving, en eigen mest is altijd voorhanden...  Uiteraard dient het menselijk afval hygiënisch behandeld te worden: het moet steeds bedekt worden met zaagsel of stro, en het moet verschillende keren omgezet zijn vooraleer het op het veld belandt.  Urine is steriel.  Deze vang je het best apart op, en kan je verdunnen, om daarna over het land te gieten.
Dartnell ziet nog meer mogelijkheden voor menselijke mest: indien de overlevenden er in slagen om een bioreactor te bouwen, waarin de mest in gas wordt omgezet, dan kunnen ze energie maken van hun eigen afval!  In sommige ontwikkelingslanden worden compost-wc's reeds ingezet om met het ontstane gas te koken!
Wat mij betreft had Dartnell op dit thema nog mogen doorgaan: compost wc's zijn een enorme gemiste kans voor onze huidige samenleving!  Momenteel gebruiken we hier thuis met succes een compost toilet.  We besparen hier enorm veel water mee, en we recycleren iets dat anders slechts de zee zou vervuilen nu als een gezonde en doeltreffende meststof.
In europa werd vroeger de kamerpot op straat geleegd, maar in het pre-industriële China belandde de menselijke mest op de akkers.  Het afval werd daar collectief verzameld om als mest te dienen.  Dartnell doet hier een mijns inziens onnodige en ongefundeerde uitspraak: "het pre-industriële China had wel een productieve landbouw, maar ziekten van maag en darmen waren endemisch."
Was dat in Europa dan niet het geval?!
In het kort wordt het conserveren van voedsel besproken: drogen, in suiker opleggen, inzouten (Dartnell legt daarbij uit hoe je zout wint), roken en inleggen in zuur (fermentatie).
Hoe kan je alcohol brouwen, en hoe laat je een zuurdesembrood rijzen zonder gist?
Ik bespeur weinig kritiek op de huidige samenleving in het relaas van Dartnell.  Als je hem leest, kan je niet anders dan bewondering voelen voor wat de mens allemaal bedacht en bereikt heeft (tot ruimtereizen toe!).  Maar de negatieve aspecten van onze hoogtechnologische beschaving worden slechts summier behandeld.  Misschien vond Dartnell dat overbodig, gezien zijn boek als gids is bedoeld en niet als cultuurkritiek.  Af en toe geeft hij wel leuke alternatieven aan.  Zo zou een post-apocalyptische samenleving waarschijnlijk kiezen voor electrische auto's, voor hernieuwbare energie, voor compost-wc's op grote schaal, en voor niet-elektrische koelkasten!  Het is namelijk perfect mogelijk om een geluidloze absorbtiekoelkast te maken.  Een dergelijke koelkast gebruikt hitte om dingen af te koelen.  Zie ook "Leven zonder koelkast."

Wanneer de enorme hopen kledij beginnen verslijten, moeten de overlevenden zelf aan de slag.  Dartnell vertelt hoe wol, katoen en vlas gewonnen worden, hoe er draad van wordt gesponnen, en hoe je een eenvoudig weefgetouw kan maken.  Ritsen en klittenband zullen moeilijk zijn voor de toekomstige survivors om te ontwerpen.  Een knoop is dan een elegante oplossing.

Wat ik uit dit boek geleerd heb, is dat onze beschaving voornamelijk op chemie, fysica en technologie gestoeld is.  Drie vakken waar ik geen kaas van heb gegeten...  Dartnell weet belangrijke chemische processen echter op eenvoudige wijze uiteen te zetten.
Hij bespreekt hoe je zelf potas en zeep kan maken, hoe soda, klei, kalkmortel, metalen en glas gewonnen worden en hoe belangrijk en veelzijdig deze materialen zijn.

In het hoofdstukje over geneeskunde kom je te weten dat alle geneesmiddelen uiteindelijk een plantaardige oorsprong kennen.  Veel ziekten zijn ook een gevolg van de beschaving zelf, en dan met name van het domesticeren van dieren: o.a. griep, pokken en verkoudheden hebben we te danken aan het feit dat mensen zijn begonnen met het houden van varkens, runderen, kippen en schapen.
Handig om te weten is dat opium een universele pijnstiller is: na de bloei van de papaver oogst je het sap van deze plant.
Gezien mijn slechte vaardigheden in technologie ging het zelf maken van de radio aan mij wat voorbij.  Maar het hoofdstuk communicatie is erg interessant: hoe kan je nog schrijven, wanneer alle balpennen en het printpapier op is?  Hoe maak je pennen, en inkt, en papier?  Hoe maak je drukletters om sneller te communiceren?
Komen ook nog aan bod: gevorderde chemie (zoals explosieven en fotografie), en klokken en kaarten: hoe meet je de tijd, en hoe meet je je positie.
Uiteraard is 1 boek niet genoeg voor een doorstartende samenleving, of voor mensen, zoals preppers, die zich nu al willen voorbereiden op een mogelijke apocalyps.  Daarom heeft Lewis Dartnell op zijn website een forum, en biedt hij handleidingen aan voor het maken van van alles en nog wat:
the-knowledge.org
Conclusie: Een interessant boek vol wetenswaardigheden over de geschiedenis en over allerlei belangrijke ontdekkingen.  Een vlot leesbaar begin voor wie zich tot in de puntjes wil voorbereiden op een ramp.
Als fijne afsluiter geeft Dartnell ook nog een lijstje met post-apocalyptische romans mee (zie ook mijn rubriekje Apocafictie!), aangezien we heel wat kunnen leren uit dergelijke verhalen!




maandag 11 augustus 2014

Rondkomen met een klein budget

Veel mensen dromen van minder werken, van meer tijd voor hun geliefden, voor hun kinderen, voor hun eigen interesses.
Ook mijn vriend en ik vinden tijd een waardevoller goed dan geld.  We kozen daarom bewust voor een deeltijdse job.  Op die manier kunnen we meer tijd besteden aan het zelf verbouwen van ons huis, aan het kweken, oogsten en verwerken van eigen groenten en fruit, aan vrijwilligerswerk, aan elkaar, aan onze vrienden en familie, en aan hobbies en interesses.
Veel mensen begrijpen niet hoe we rond kunnen komen.  Officieel zijn we net niet "arm"!  We verdienen heel weinig, en toch slagen we er in om al ons eten biologisch te kopen, en leven we zo ecologisch mogelijk.  Daarenboven voelen we ons allesbehalve arm: we zijn zo ongelofelijk rijk!  We hebben elkaar en we zijn gelukkig, tevreden met wat we hebben, waar we leven, en wie we zijn.  We slagen er bovendien in om een deel van ons loon opzij te zetten.  We nemen liever het zekere voor het onzekere.

Maar hoe spelen we dat klaar, praktisch gezien?
In het kort: wij kopen erg weinig.  Als we wel iets kopen, dan is het
-biologisch
-van goede kwaliteit
-in grote hoeveelheden (zodat het goedkoper wordt)
-ecologisch in de mate van het mogelijke
-(meestal) tweedehands of gerecycleerd
We proberen zoveel mogelijk zelf te maken, zelf te doen.  

Uitgebreidere info: ik zal per uitgavepost bespreken wat en hoe we kopen en waar we op letten.

Latere update: ik heb meer linken toegevoegd naar tekstjes die ik over de betreffende onderwerpen heb geschreven, er zullen er nog volgen!

Eten en drinken

-We bakken zelf ons brood.  Niet dat ons dit altijd lukt - soms is er eenvoudigweg geen tijd en kopen we alsnog een brood bij de bakker.  Altijd een biologisch brood.
Meestal kneden we echter zelf.  De verschillende soorten biologische bloem kopen we in grote verpakkingen bij de biowinkel.  Gezond, lekker, en gratis fitness bij het kneden!  Voordelen: goedkoper, ecologischer, lichaamsbeweging door het kneden, lekkerder, minder (zelfs geen) zout, en we kennen alle ingrediënten.
Lees hier over zelf zuurdesem maken, over een experiment zuurdesem maken van oud brood, en over brood maken van oud brood.   

-We maken ons broodbeleg meestal ook zelf.  Confituren met fruit uit eigen tuin, en de vele broodbeleg voorbeeldjes die ik op deze blog geef.  Zelf broodbeleg maken is gezonder, het kost minder, je bespaart er afval mee en het is leuk.  Lees meer over mijn motivatie om zelf broodbeleg te maken hier.  Als je bij "zoeken in deze blog" op "broodbeleg" zoekt, vind je heel wat recepten.  Ik heb een hele tijd lang een "vegan broodbeleg van de maand" recept gepost!

-We halen weinig afhaalmaaltijden.  We proberen te anticiperen op drukke dagen waarop er geen tijd is om te koken door af en toe in het groot te koken en dan porties in te vriezen.  Wanneer er veel tomaten zijn, maken we veel spaghettisaus - voor wanneer we eens geen zin hebben om te koken.  Of we maken seitan in enkele porties, recept hier.

-We kopen weinig "bereide" producten.  We proberen altijd het meest natuurlijke ingrediënt te kopen.  Zo koop ik bijvoorbeeld nooit muesli, maar wel havervlokken.  Die kan ik namelijk zelf mengen met de door mij gewenste ingrediënten in muesli, zoals zonnebloempitjes en pompoenpitten.
We kopen geen chocolade, maar cacaopoeder, om zelf chocolade mee te maken.  Maar af en toe zo'n reep moet kunnen...  We zijn niet dogmatisch. 
We kopen ook nooit koekjes - die maken we zelf.  De meeste "bereide" producten bevatten immers melk, zuivel of eieren, en we willen ons geld niet uitgeven aan dierenleed: wij eten plantaardig.  Wij geven dus nooit geld uit aan vlees, vis, gevogelte enzovoort. 
Een verklaring voor ons soort "veganisme" (ook hierin zijn we niet dogmatisch want we hebben eigen kippen, eenden en bijen) lees je hier.  Onze keuze om enkel plantaardige producten te eten is gezonder, spaart dierenleed, en het is goedkoper.
Meer lezen over veganisme?
Check volgende posts:
-het slimste varken van de klas
-de veganist in de kledingwinkel
-recensie: vier nederlandstalige vegan kookboeken
- dit moet er even uit
-vegan picknick
-vegan nieuwigheden
-vegan ziekenhuiseten
-de vrolijke veganist 
-makkelijke vegan snack

-We proberen wel een keer per maand op restaurant te gaan, om nieuwe smaken te ontdekken en om ons samenzijn te vieren.  We kiezen altijd voor een vegetarische en liefst veganistische maaltijd.

-We kopen altijd biologische producten.  Voorbeelden van producten die we nog kopen: gistvlokken, bloem, linzen, cacaopoeder, pasta, suiker, olie en sojamelk.
Wanneer we onze verbouwingen achter de rug hebben kunnen we meer tijd gaan investeren in het zelf maken van pasta, zie bv hoe je lasagnavellen maakt en bewaart; en in het zelf maken van sojamelk of andere plantaardige melken.  Waarom we voor bio kiezen lees je hier en hier.

-In bulk kopen zorgt voor minder afval en een betere prijs.

-Tot slot proberen wij in onze permacultuurtuin zoveel mogelijk eigen groenten en fruit te kweken.  Hoe begin je aan zo'n permacultuurtuin?  Ontdek het hier.  Heb je zelf geen tuin?  Geen probleem.  Probeer eens te "samentuinen" (meer info op velt.be), of vraag rond in je buurt.  Ik ken iemand die de tuin van een gepensioneerde mag mee gebruiken.  Tuinieren kan je beginnen leren vanop je balkon: het is mogelijk allerlei eetbaars in potten en bakken te kweken.  Zie eetbare kamerplanten, bijvoorbeeld.  Misschien is een volkstuin iets voor jou?  Of misschien wil je samen met anderen een braakliggend stukje grond kraken en aan guerilla gardening doen?
Tuinieren lukt overigens niet altijd even goed, lees mijn tuinevaluatie 2015 bijvoorbeeld: er zijn altijd successen en mislukkingen, dat hoort erbij.  Gelukkig hebben wij op de drukste momenten hulp in de tuin van vrijwilligers
Lukt het tuinieren op geen enkele manier, dan nog kan je aan goedkoop en seizoensgericht lokaal voedsel geraken, bv via de voedselteams.  Of ga een praatje maken met de lokale boer.
Lukt ook dat niet, dan kan je voor modern aren lezen gaan: gratis voedsel redden van de verspilling. 

-We drinken meestal enkel water en thee.  Ik fermenteer soms eigen thee uit de tuin.
Wel kopen we nog sojamelk, voornamelijk om veganaise mee te maken.  Op termijn willen we onze eigen sojamelk maken - dat creëert minder afval en het is ook goedkoper.
Onze gasten willen we wel iets lekkers kunnen aanbieden.  Voor hen hebben we biologisch vruchtensap of wijn.  Voorlopig kopen we nog wijn, op termijn wil ik experimenteren met zelfgemaakte wijnen (vooral rabarberwijn is erg lekker!) uit de tuin.  Afgelopen zomer hebben we zelf appelsap en bramensap gesteriliseerd, gemaakt mbv een sapketel.
Voorlopig maken we wel al waterkefir in allerlei creatieve vormen : een lekker, gezond, goedkoop en origineel drankje!

-Wij hebben geen koelkast!  Meer uitleg over hoe we toch overleven zonder vind je hier.  

Lichaamsverzorging

-Ik gebruik geen schmink en geen huidproducten.  Enkel een zonnemelk olie koop ik.  Ik geloof dat wat je op je huid smeert eetbaar moet zijn, of tenminste niet schadelijk.  Af en toe smeer ik kokosolie op mijn huid - dat is gezond, kokosolie biedt een natuurlijke zonnebeschermingsfactor 4 en je kan er ook nog eens mee bakken!  ook heb ik een agaveplantje, het sap is een weldaad voor de huid. 

-We gebruiken geen shampoo, geen conditioner.  We wassen onze haren gewoon met zeep.

-Wij gaan eigenlijk nooit naar de kapper.  We houden er allebei van om ons haar lang te dragen - we knippen enkel af en toe de puntjes bij, zelf.  Zie je dit niet zitten, dan kan je als oplossing bij een Letsgroep gaan - misschien zit daar iemand bij die jouw haar in ruil voor een wederdienst komt knippen.  In Nederland bieden studenten die voor het beroep van kapper/ster leren hun kunsten gratis aan, om te oefenen!

-We maken ons eigen wasmiddel voor onze kleren aan de hand van soda en zeep.  Recepten zijn in overvloed terug te vinden op het internet.

-We gebruiken een zelfgemaakte deodorant op basis van bicarbonaatpoeder en maïsmeel.  Recepten genoeg op het net!

-Als tandpasta gebruik ik vaak gewoon een blaadjes salie, de natuurlijkste en goedkoopste zelfgemaakte tandpasta ooit.  Maar aangezien mijn vriend niet mee wil in dat verhaal, is hier nog wel wat verbetering mogelijk...

-Als milieuvriendelijk want bijzonder goedkoop en afvalarm maandstondenmiddel gebruik ik de mooncup.  Ook enorm handig op reis!

Huishouden

-We maken ons eigen afwasmiddel met soda.


-Poetsen doen we eveneens met natuurlijke middelen zoals azijn en soda.

-We maken ons eigen wasmiddel, (alweer op basis van soda en zeep) en we gebruiken azijn als natuurlijke wasverzachter.

-Wat elektrische apparaten betreft: daarvan steken er slechts twee constant in het stopcontact, namelijk de computer en de diepvries.  We zorgen er altijd voor dat we alle andere stekkers uittrekken.  We laten geen lampen branden als dat geen nut heeft.

-Ik ben een echte geluksvogel op vlak van electronika: mijn papa heeft een voorliefde voor de nieuwste snufjes, en heel vaak geeft hij de "oude" aan mij!  Op die manier verkrijg ik die apparaten gratis, en ben ik ze bovendien aan het recycleren!  Als ik zelf een smartphone zou willen kopen (ondertussen zie ik er de vele voordelen van in) dan zou ik voor de fairphone kiezen.  Of ik zou een tweedehands exemplaar aanschaffen.

-We proberen op ons waterverbruik te letten.  We besparen enorm veel water door onze droge wc of composttoilet.  Bovendien levert onze wc ons een heel rijke compost op.  Hoe we tegen onze binnenshuis compostwc aankijken na zes maanden gebruik, lees je hier

 -We zetten de boiler voor warm water enkel op de nacht voor we een douche nemen (1 keer per week).  Verder wassen we ons met koud water. 

Reizen en pendelen

-We kunnen op dit moment de auto van mijn vriend zijn ouders lenen, waardoor we alweer echte geluksvogels zijn.
Hoewel ik vind dat de auto voor veel vervuiling, lawaai, stank en verlelijking zorgt, om maar te zwijgen van dodelijke ongelukken, moet ik bekennen: een auto is enorm handig.  Op dit moment kunnen wij dankzij de ouders van mijn vriend veel geld besparen.  Want naast benzine betaal je natuurlijk ook aan verzekeringen, garagebezoeken en taksen.  Op termijn willen we misschien niet helemaal zonder auto, maar zullen we kiezen voor autodelen.

-We leggen veel afstanden met de fiets, te voet en met de bus af.

-Ik investeerde in een elektrische fiets om mee naar mijn werk te pendelen.  Lees mijn bespreking van de elektrische fiets hier.

-Zonder rijbewijs op het platteland leven is niet altijd makkelijk: lees hier over mijn ervaringen en het zoeken naar alternatieve reisopties, hopelijk is Blablacar, of soortgelijke initiatieven, een oplossing.  

-Na onze studies investeerden wij in lange en verre reizen.  We trokken naar India.
Het ideale moment om lang en ver te reizen is wanneer je nog geen eigen huis, job, huisdieren of kinderen hebt: het is dan makkelijker om alles achter te laten voor een langere periode.

Vliegeizen naar bestemmingen die niet eens zo ver weg zijn, zijn allesbehalve ecologisch.  Jammer genoeg maken instituten als Ryan Air zulke reizen wel goedkoop - waardoor het wel heel verleidelijk wordt om toch te vliegen binnen Europa voor een korte reis.  Met de trein duurt zoiets langer, en kost het vaak het vierdubbele! 

Na onze lange reis beslisten wij echter dat onze ecologische voetafdruk al groot genoeg was en kozen we ervoor om nooit meer het vliegtuig te nemen.

Dat betekent niet dat we uitgereisd zijn!  We houden van lange, verre reizen.  Je moet voor zulke reizen echter de tijd nemen.  We bekijken mogelijkheden om ooit per schip of trein duurzaam op reis te gaan.  We hopen alvast dat reisbureaus de trend zullen zetten en dat ze lange, duurzame reizen opnieuw makkelijk en hip zullen maken.  Slow travel!  De romantiek van een dagenlange treinreis, waarbij het landschap elke dag anders is - daar kan geen ryanair tegenop.  Tegelijkertijd zouden de reisbureaus dan allerlei hulpmiddelen kunnen introduceren om het "lang weggaan" makkelijker te maken:  diensten in het leven roepen om mensen zolang je weg bent op je huis te laten passen, je tuin te onderhouden en je dieren te verzorgen.  Taxistop en huizenruil bieden zulke diensten nu al aan.

-We zijn altijd te vinden voor korte weekendjes weg.  Samen met een hoop vrienden reserveren we dan bijvoorbeeld een huis in de Ardennen.  Omdat we met velen zijn, is de prijs zacht.  We carpoolen en maken samen eten.  Gezellig!

-Tot slot reizen wij tegenwoordig van huis uit: sinds we op de drukste momenten vrijwilligers uitnodigen om ons in de tuin te komen helpen, komt de wereld naar onze huiskamer toe!  Heerlijk om al die verhalen te horen, en om exotisch eten te proeven...

Ontspanning en uitgaan

-We zijn lid van de bibliotheek - daar kunnen we zowel voor boeken,cd's als films terecht.

-In de kringloopwinkel hebben we al vaak prachtige boeken en films gevonden voor een zachte prijs.

-In onze vriendenkring creëren we onze eigen cultuur.  We organiseren zelf volkskeukens, filmavonden (met vegan filmsnacks), concerten, info avonden, zangavonden, ruilmomenten en expo's.  Leuk, creatief, goedkoop en duurzaam. 

-We hoeven geen fitness of sport abonnement, want we werken in eigen tuin (fitness genoeg!) en fietsen naar het werk.  Wandelen (met of zonder hond) is een sport die niets kost en die alle spieren van je lichaam op een zachte manier traint.  Bovendien kan je het zowel alleen als in groep doen.

-We hebben een vaste telefoonlijn en een gsm.  We beperken het bellen en sms 'en tot ongeveer 15 euro per maand.  We werken met heroplaadbare kaart - niet met een abonnement.

-We hebben geen abonnement op tv-kanalen.  Wel hebben we een dvd-speler om films te kijken, en een gerecycleerde videospeler voor video's uit de kringwinkel.  Op die manier kiezen we zelf naar wat we kijken, en beperken we het blootgesteld worden aan reclame tot een minimum.  Lees ook alternatieven voor tv kijken!

Kledij en schoenen

-Wij hebben geen droogkast, wel een waslijn en een wasrek.

-We strijken niet.

-We kopen zelden nieuwe kleren.  Als we nieuwe kleren kopen, dan zijn ze biologisch, fairtrade en ecologisch.  We willen de juiste prijs betalen, maar die kunnen we ons niet vaak veroorloven.  We zijn dus voorzichtig met onze kledij. Als we dat kunnen, dan herstellen we onze kleren.  En kopen we iets nieuws, dan is het de bedoeling dat we dat kledingstuk jaren zullen dragen.  Lees hier meer over de veganist in de kledingwinkel!

-We kopen de meeste kledij echter tweedehands.  Vaak krijgen we ook kleren van familie of ruilen we met vrienden.  Soms vinden we op rommelmarkten prima tweedehandskledij.  Als ik echt iets bepaalds zoek, dan zoek ik het op een tweedehandssite op het internet en bewaar ik de zoekopdracht.  Met een beetje geduld (waardoor ik tegelijkertijd lekker kan verlangen) vind ik het gezochte kledingstuk wel!

-Met schoenen is het wat anders: die vind je ten eerste niet vaak naar je zin of maat in tweedehandszaken.  Ten tweede moet je bij tweedehandsschoenen oppassen dat de schoen zich niet reeds naar de voet van de vorige eigenaar gezet heeft.  Liever nieuw dus.  Wanneer we schoenen kopen willen we fairtrade, vegan (geen leer), biologische (indien mogelijk of toepasbaar) en ecologische schoenen die ook nog eens mooi zijn, tegen de regen kunnen, en lang mee gaan.  Meestal kopen we schoenen van het merk vegetarian shoes.  In de meeste winkels vind je die voorlopig nog niet, dus kopen wij online, bv bij vega-life.nl.
We proberen onze schoenenparen regelmatig af te wisselen, zodat ze minder snel verslijten.

Huisdieren

We hebben bijen, een hond, een kat, twee kippen en twee Indische loopeenden.   We houden van onze dieren en we denken - hopen - dat zij het omgekeerd ook fijn hebben bij ons. 
Kippen en eenden:
We kopen biologisch pluimveevoer voor de eend en kippen in een samenaankoop via Velt.
Verder geven we hen veel ruimte en liefde, waardoor ze tot nu toe nog nooit ziek geworden zijn.  Bij kleine kwaaltjes passen we kippenhuismiddeltjes toe! 
In ruil voor het voer en onze bescherming bieden onze dieren ons eieren, bemesting, het opruimen van schadelijke insecten en slakken.  We voelen veel bewondering voor hen; lees: kippentaal maar ns!  En ze geven ons ook vaak de slappe lach, met hun koddige uiterlijk!

We hebben ook nog een hond en een kat, die we biologisch en vegetarisch eten voeden.  Lees de voordelen van vegan hondenvoer om te ontdekken waarom, en ook ervaringen met een vegetarische pup.  We hebben onze redenen om dieren te houden, maar tegelijkertijd vinden we het moeilijk om dieren in gevangenschap te houden.  Hierover wil ik in de toekomst zeker nog een stukje schrijven.

Cadeautjes

-Cadeautjes zijn een regelmatig terugkerende kostenpost.  We vinden het niet erg om geld uit te geven aan familie en vrienden in de vorm van een cadeautje.
Wat we wel erg vinden is de (vaak onnodige) vervuiling die we met het kopen van al die nieuwe luxeproducten genereren.
In onze westerse contreien heeft iedereen alles al, waardoor we vaak ietwat onnozele dingen gaan kopen in de hoop toch nog te kunnen verrassen.  Zie voor meer uitleg hierover en tips mijn stukje kerst in een meer zelfvoorzienende richting.
De traditie van het cadeautjes geven is zo gedwongen en nutteloos, ik hoop dat deze op termijn kan vervangen worden door de traditie van het "geven aan een goed doel" in plaats van een kado geven aan iemand die al alles heeft. 
Geven we toch kadootjes, dan proberen we die tweedehands (recyclage) te vinden op rommelmarkten, via internet of in de kringloopwinkel.  We proberen ook kadootjes te geven of maken die je kan planten of opeten, die duurzaam en ecologisch zijn.

-Ook wenskaartjes maken deel uit van zo'n ongemakkelijke traditie die nog maar 50 jaar bestaat, maar die ondertussen "moet".  Je MOET tegenwoordig een kaartje geven, bij allerlei gelegenheden - dat is de ongeschreven, dwingende wet.  En de kaartjes handel is big business, waardoor de managers van die bedrijven steeds meer en meer gelegenheden bedenken waarbij je een kaartje moet geven.  Denk maar aan secretaressedag!  Die hele lucratieve handel genereert een enorme berg aan papier en plastiek afval...want al die prachtige kaartjes komen in de winkel toe verpakt in plastic...

Wij lossen dit probleem op door een e-kaartje te sturen (gratis en geen papierafval, daarentegen wel elektronisch energieverbruik...), door zelf een kaartje te maken van gerecupereerde materialen, of door tweedehandskaartjes (ja, ze bestaan!) te kopen in de kringloopwinkel.

Medicijnen

-Wij zijn zelden ziek.  Onze algemene gezondheid (ik heb het nu even niet over kanker of andere serieuze ziektes die je niet kan beïnvloeden door je manier van leven) hebben we, volgens ons, mee te danken aan het feit dat we bewust leven (we hoeven ons niet schuldig te voelen over onze aankopen, bv, want die zijn allemaal eco, zonder dierenleed en fairtrade), aan het feit dat we veel fysieke oefeningen doen (in de tuin, door te fietsen en wandelen), door plantaardig te eten, en doordat we gelukkig zijn met wat we hebben en wie we zijn.

-Verkoudheden overvallen ons nog wel eens, maar die lossen we op met eigengemaakte vliersiroop uit de tuin, en met deze middeltjes, deze lekkere gezondheidssoep en zelfgemaakte gembersnoepjes.

-We eten veel gefermenteerde voedingsmiddelen, zoals zuurkool, en gefermenteerde wortels, en ik ben ervan overtuigd dat die heel gezond zijn.

Heb je zelf nog tips? Of vragen? Ik hoor er graag van!

Zelf tofu maken

Voor mensen die volledig zelfvoorzienend willen gaan leven, is tofu een luxeproduct.
Tenzij je met een heel dorp sojabonen kan verbouwen, kruipt er veel tijd en energie in om op je eentje tofu te maken.
Zelf heb ik met succes tofu uit eigen tuin gemaakt: eerst sojabonen gezaaid, dan geoogst, schoongemaakt, en later tofu.  Heerlijk!
Vergis je niet: zelf tofu maken vraagt
1.veel tijd
2.creëert veel afwas
3.levert een kleine hoeveelheid tofu op, tenzij je grote kookpotten (ik bedoel echt groot) ter beschikking hebt.

Maar...  geef de moed niet op!  Tofu is een fantastisch product, enorm veelzijdig, (een voorbeeldje?  "Tofetta" of plantaardige feta van tofu!) en eigenlijk best wel onmisbaar in de plantaardige keuken.
Als je echt weinig tijd hebt maar toch ns zelf tofu wil proberen maken, zou je van gekochte sojamelk kunnen vertrekken.  Volg in dat geval het recept vanaf het moment dat de sojamelk klaar is.
Ik som even alle voordelen van het zelf maken van tofu op:

1.Zelfgemaakte tofu is een heel ander product dan de tofu die je in de winkel koopt.  Het is lekkerder, je kent alle ingrediënten, en je kan er creatief mee omspringen.  Zo zou je bv kruiden aan jouw tofu kunnen toevoegen.
2.De sojamelk die je verkrijgt tijdens het proces van het tofu maken, is al helemaaaaal iets anders dan de sojadrinks die je in de supermarkt koopt.  Persoonlijk ben ik geen fan van de smaak van supermarktsojamelk - tenzij er chocola of vanille aan toegevoegd is, zou ik het niet vrijwillig opdrinken!  Ik begreep dan ook totaal niet waarom William Shurtleff en Akiko Aoyagi in hun "The book of Tofu" net niet lyrisch worden over de smaak van sojamelk.  Zij beschrijven sojamelk als was het een delicatesse.
Ondertussen begrijp ik het wel: zelfgemaakte sojamelk is inderdaad erg lekker - het smaakt nootachtig en zoet.
3.Zelf tofu maken levert je in verhouding relatief weinig tofu, maar wel erg veel okara op.  Okara is de bonenpulp die achterblijft als je vermalen sojabonen aan de kook brengt en daarna zeeft.
Okara lijkt qua structuur op tvp of sojabrokjes.  In de keuken gebruik ik mijn gedroogde okara op dezelfde manier als sojabrokken.  Okara kan je vers gebruiken, maar dan blijft het niet lang houdbaar.
Om te drogen spreid je okara uit op een bakplaat en droog je het in de oven op lage temperaturen.  Wanneer het echt door en door droog is (het verkrijgt dan een korrelige structuur) is het eeuwenlang houdbaar.  Bovendien is het supergezond en bevat het nog enorm veel waardevolle stoffen.  De japanners zijn zo in de wolken met okara dat ze het "o" (het edele) "kara" (overblijfsel) noemden!
Waarschijnlijk heb je onbewust al eens kennisgemaakt met okara: het wordt vaak verwerkt in burgers (en zelfs in vleesproducten in de frituur).
Gebruik okara in de keuken als sojabrokken, in burgers, in brood en cakes, in koekjes, in muesli, door de soep, etc etc als gezonde en eiwitrijke toevoeging.   
4.Door zelf tofu te maken leer je ook "wei" kennen: de doorzichtige vloeistof die overblijft na het stremmen van de tofu.  Deze wei is enorm voedzaam.  Je kan hem opdrinken, door smoothies doen, in soep gebruiken, er saus mee maken, ...  Wei is ook geschikt om aan planten te geven, en zelfs als een milde zeep.  In Japan wordt wei gebruikt om de spullen waarmee je tofu maakt mee af te wassen.
Ook huisdieren zijn dol op wei.  In Japan gaat de legende van een ruiter die halt hield aan een tofumakerij.  De tofumaker zette het paard een bak afgekoelde wei voor.  Het paard dronk gulzig.  Sindsdien weigert het, elke keer als het de tofumakerij passeert, telkens opnieuw een been te verzetten vooraleer het zijn bak wei gekregen heeft...
Ik heb mijn kippen al eens wei voorgeschoteld en ze dronken inderdaad met veel plezier het hele bakje leeg!

Zelf tofu maken is niet moeilijk, maar het is een heel proces dat je best even op voorhand doorneemt.
Tofu is eigenlijk "bonenkaas": het is de gestremde wrongel die overblijft na het toevoegen van plantaardig stremsel aan sojamelk.

In het kort uitgelegd maak je tofu door:
1.Sojabonen te laten weken.
2.De sojabonen te vermalen met water (in de blender).
3.De vermalen bonen aan de kook te brengen.
4.Dit geheel te zeven: de vloeistof die je bekomt is sojamelk, wat in je zeef achterblijft, is okara.
5.Daarna de sojamelk aan de kook te brengen en een stremsel toe te voegen.
6.Tot slot de gestremde vloeistof (gescheiden in tofuvlokken en wei) te zeven.
7.De tofu in de gewenste vorm te persen.

Ik maak tofu in "grote" hoeveelheden (ongeveer een vergiet vol).  Hiertoe heb je al best veel bonen nodig, en vooral ook erg grote kookpotten.
Waarom net grote kookpotten?  Omdat als je de vermalen bonenpulp aan de kook brengt, ze een soort schuim creëren dat heel snel stijgt, en dus heel snel kan overkoken.  In een grote kookpot blijft het schuim tot onder de rand!
Als je het gewoon eens wil proberen, maar geen echt grote kookpotten hebt, dan kan je de hoeveelheden delen.  Ga dan uit van bv 2 koppen bonen, 5l water, en 1/4e kop appelazijn.
Wat stremsel betreft: in Japan gebruikt men nigari (een soort zeewierzout).  Je kan echter ook epsom salts gebruiken (gewoon in de apotheek te koop, een soort maagzout), citroensap (geeft een zuurdere tofu) of appelazijn.  Ik werk met appelazijn, omdat dat het makkelijkst voorhanden is hier thuis.  
Ik geef de Amerikaanse cupmaten hier weer, omdat ik bij het koken gewoon een cup (beker) gebruik: dat is veel handiger dan alles in gram en kilo af te wegen, in dit geval...

Hoe maak je zelf tofu?
Nodig:
-8 cups sojabonen (liefst bio)
-minstens 5 l water
-1 cup appelazijn
-een blender
-een GROTE kookpot met deksel
-minstens 1 opvangpot, eveneens groot
-houten lepel
-keukenhandschoenen
-een cup (beker) om stremsel mee af te meten
-2 stukken kaasdoek
-2 vergieten
-een ovenschaal voor de okara
-kleinere pot om je stremsel in te mengen
-onderzettertjes voor als je de potten even ergens moet neerzetten
-een grote pollepel of soeplepel
-1.5 l lauw water voor bij het stremsel
Hoe maak je het?
1.Was de sojabonen verschillende keren.
2.Doe ze in RUIM water en laat ze een nacht weken.
3.Giet de bonen af door je vergiet, was ze nog een keer, laat ze goed uitlekken.
4.Verwarm het water in de grote kookpot met het deksel er op.
5.Ondertussen ga je de bonen blenden: meng telkens 2.5 cup bonen met 2.5 cup water in je blender en pureer 2 tot 3 minuten of tot het mengsel zacht is.
6.Het gepureerde mengsel (go genaamd, in Japan), giet je voorlopig in een opvangpot.  
7.Blend zo alle bonen.
8.Wanneer het water kookt in je grote pot, giet je de go (bonenpulp) bij in de grote pot.
9.Reinig ondertussen al je opvangpot en je blender.
10.Breng het mengsel van go en kookwater opnieuw aan de kook op hoog vuur, en roer vaak met je houten lepel.  Dit is een saai deel van het recept: je moet lang wachten en toch voortdurend alert blijven, want de go kan makkelijk aanbranden, en het rijzende schuim kan makkelijk overkoken.
11.Wanneer het schuim plots te snel zou stijgen, moet je het vuur snel laag zetten en de pot er even af halen en er daarna terug opzetten.  Als het schuim begint te stijgen, roer dan goed zodat het laag blijft, en laat 5 minuten op laag vuur sudderen.   
12.Zet een opvangpot naast je grote kookpot.
13.Bevochtig de kaasdoek en hang hem over het vergiet, en hang het vergiet boven de opvangpot.
14.Giet de grote kookpot na de vijf minuten sudderen af door het vergiet in de opvangpot.  Vraag eventueel een tweede persoon om hulp hierbij.
15.Spoel je grote kookpot met wat schoon water uit, en giet ook dit water door de kaasdoek.
16.Als het goed is, is je okara (in de kaasdoek, boven het vergiet) nu aan het uitlekken boven een pot die sojamelk bevat.  Van die sojamelk ga je zodadelijk tofu maken.
17.Wring je kaasdoek goed uit en leg er eventueel een gewicht op.  Spreid de okara uit op een bakplaat en zorg dat hij goed droogt (je kan dit uitstellen tot nadat je tofu gemaakt is).
18.Neem de kleinere kookpot om je stremsel in te mengen.  Giet er de appelazijn al in.
19.Giet je sojamelk in de uitgewassen grote kookpot, en zet op een medium vuur.
20.Breng aan de kook, roer vaak en hou goed in de gaten.  Let goed op dat het niet aanbrandt!
21.Eens de melk kookt, zet je het vuur iets lager, en laat je het vijf minuten koken.  Daarna zet je het vuur uit.
22.Giet 1.5 liter lauw water bij de appelazijn in de stremselpot.
23.Roer met je lepel nu met de klok mee door de grote kookpot.  Stop met roeren, en giet vanaf een hoogte 2 cups van je stremselmengsel (appelazijn en water) door de sojamelk.  Roer dan meteen 1 draai tegen de klok in. 
Stop.  Wacht tot het oppervlakte stil is, haal je lepel eruit. Sprenkel dan nog 2 cups stremsel erover.  Doe een deksel op de pot.
24.Wacht 4 minuten.
25.Roer de overblijvende 2 of 3 cups stremsel even door, doe het deksel van de grote pot, en sprenkel deze cups er over.   
26.Roer nu heel langzaam zo'n 30 a 40 seconden door de bovenste laag.
27.Zet het deksel er opnieuw op en wacht 5 a 6 minuten.
28.Doe het deksel er af en roer opnieuw 30 a 40 seconden door de bovenste laag, tot je ziet dat de wrongel zich van de wei begint te scheiden, er komen vlokken, het ziet er "bewolkt" uit.
29.Is het nog niet gestremd, wacht dan 3 minuten, en roer tot het wel stremt.  Stremt het dan nog niet, dan moet je extra stremsel maken en toevoegen op de manier die hierboven beschreven wordt (vanaf stap 22).
30.Nu bevochtig je kaasdoek 2, en hang je hem over vergiet 2, dat je boven een opvangpot hangt.
31.Zet deze opvangpot naast je grote kookpot, en schep voorzichtig met je grote soeplepel de tofuvlokken in het vergiet.  Giet op het einde voorzichtig de hele inhoud van de pot door het vergiet.
32.Pers de kaasdoek samen om hem uit te wringen.  Hoe meer vocht je er uit wringt en hoe zwaarder het gewicht dat je nu op je tofu legt, des te hardere tofu zal je verkrijgen.  Wil je silken tofu (zijden tofu), dan laat je de tofu gewoon uitlekken zonder gewicht.
33.De wei kan je ook gebruiken, als voedzame drank of toegevoegd aan je maaltijd, als plantendrinken, voor huisdieren, of als een milde vloeibare zeep.
34.De tofu zelf is niet lang houdbaar.  Vries hem in (hierdoor verandert de structuur enigszins) of zet hem, als je hem niet onmiddellijk gebruikt, koud weg in een kom met water.  Als je het water elke dag ververst, blijft de tofu langer houdbaar.
35.Smakelijk!
Ps misschien ben je ook wel geïnteresseerd in zelf seitan maken? Of in het maken van Groene Tofu, ook wel gekend als Leafu?
Heb je zelf geëxperimenteerd met het maken van tofu?  Ik hoor er graag over!  Ik ben ook nog steeds op zoek naar mensen die anderssoortige tofu hebben proberen maken, zoals tofu van kikkererwten of lopino.