vrijdag 24 januari 2014

Boekbespreking: Peulvruchten door Jenny Chandler

Boekbespreking: Jenny Chandler, Peulvruchten - Meer dan 160 eigentijdse en inspirerende recepten met onder andere bonen, peulen, linzen, kikkererwten.  Uitgeverij Karakter

Ik zou meer met linzen willen koken.  Niet alleen zijn ze goedkoop en lekker, die kleine bolletjes zijn ook nog eens hypergezond en ze bevatten veel eiwitten!  Niks dan voordelen, alleen kampen linzen met een saaiheids imago.
Daar probeert Jenny Chandler wat aan te doen met haar mooie boek Peulvruchten.  Want, zo zegt mevrouw Chandler, niks mysterieuze week - en kooktijden: koken met peulvruchten is een peulschil!

Met veel enthousiasme legt ze uit hoe gezond linzen en bonen zijn.  Weinig vet en cholesterol, veel eiwitten, vezels en vitaminen.  En mocht je je zorgen maken om de winderigheid die bonen nogal eens kunnen veroorzaken, Chandler weet raad!  Ze noemt alle trucjes die je kan gebruiken om die "windkracht" te voorkomen of te beperken.  Verder doet ze er alles aan om het koken met peulvruchten te vergemakkelijken.  Ze bespreekt een groot aantal peulvruchten, hun kooktijden, of je nu best voor vers of in blik of gedroogd kiest, en welke "partners" in smaak je zoal kan meekoken.

De foto's zijn om van te likkebaarden!  In de aparte hoofdstukken hapjes dips en purees, falafel burgers en snacks, soep, stijlvolle voorgerechten, bijgerechten, vegetarische hoofdgerechten, alles erop en eraan (vlees en vis), en zoete toetjes biedt Jenny heel wat ideeën en uitdagingen om uit te proberen in de keuken.  De mooi ogende bietenfalafel, bijvoorbeeld, en witte bonen met venkel en sinaasappel.  Of wat dacht je van bonenbrownies?  Veel inspiratie voor lekkere slaatjes, ook. Leuk is hoe ze telkens een suggestie geeft om in hetzelfde recept eens met andere ingrediënten te werken, onder de noemer Zo kan het ook

Een minpunt vond ik de ietwat hypocriete houding van de auteur ten opzichte van vlees.  In het begin van het boek staat een hele bladzijde met als titel "Red de aarde".  Dit hoofdstuk gaat over de vele nadelen van vlees eten.  Niet alleen is vlees eten vervuilend, zo wordt er verteld - omwille van vleesconsumptie wordt er ook volop aan ontbossing gedaan, worden dieren in megastallen immoreel behandeld, en komt onze gezondheid in gevaar door de vele antibiotica die het "vlees" te verwerken krijgt wanneer nog in leven. 
Chandler stelt voor om minder vlees en vis te eten, en in de plaats daarvan te focussen op peulvruchten als volwaardige eiwitleveranciers.  Een mooi initiatief!  Als top of the bill sluit ze af met het fijne weetje dat peulvruchten groenbemesters zijn: ze verbeteren de bodem!  Als je meer linzen en minder vlees eet, red je dus effectief de aarde.
Na het lezen van deze mooie woordenbegrijp ik niet waarom de auteur dan niet voor de volle honderd procent achter haar tekst gaat staan.  Er is een heel hoofdstuk met recepten met vis en vlees, en ook bij de hoofdstukken salades en bijgerechten passeren heel wat dieren de revue.  Ook tonijn (overbevist en met uitsterven bedreigd).  Zelfs al geeft Chandler toe dat ze geen vegetariër wil worden, haar boek was wat mij betreft waardevoller geweest als ze de voordelen van de peulvruchten extra in de verf gezet had met puur vegetarische recepten...

Een ander minpuntje vond ik het dessertenhoofdstuk.  De recepten in dit hoofdstuk zijn prima, maar het zijn er zo weinig!  In Amerika zijn linzenkoekjes en bonencakes heel normaal: ik had graag meer info gewild.  Benieuwd geworden naar het gebruik van peulvruchten in zoetigheden en desserts?  Onlangs testte ik een zelfgemaakte chocolade hummus uit!

Het boek zou er waarschijnlijk veel te uitgebreid door zijn geworden, maar toch had ik informatie over het telen van linzen graag erbij gezien.  Ik heb al een experiment telen van rode linzen achter de rug, maar dat leverde niet zoveel oogst op.  Het zou interessant geweest zijn te lezen hoe je al die wonderboontjes moet telen en zaaien.

Een laatste minpunt: de bonensoort lupine wordt slechts kort vernoemd.  Info over lupine is schaars, terwijl het een bijzonder interessante voedingsstof is.  Steeds meer vleesvervangers bestaan uit lupine.  Van de lupineboon kan je een soort tofu, namelijk lopino, maken.  Mocht iemand daar meer over weten: graag!

Al bij al een mooi, interessant en waardevol boek voor iedereen die eens wilt experimenteren met peulvruchten in de keuken! 

donderdag 16 januari 2014

Vegan Broodbeleg van de maand: Chocolade Hummus en Zoete Farinata!

Ik dacht dat ik een origineel idee had voor een broodbelegje... tot ik het eens opzocht in het Engels.  Blijkt dat chocolade hummus of dessert hummus in Amerika doodnormaal is! 
In ieder geval een interessant recept om eens te proberen.  Een zoet beleg dat toch boordevol eiwitten zit!  Je zou het misschien niet verwachten, maar de kikkererwten zorgen in dit beleg voor een nootjesachtige smaak en structuur.
Na wat opzoekingswerk ging ik aan de slag met het recept van bittersweet vegan, dat ik enigszins aanpaste.  Extra zout heb je volgens mij echt niet nodig, en koffie lust ik niet.  Olijfolie gaat in mijn ervaring niet goed samen met chocolade (zie mijn stukje over zelf chocolade maken)! 

Recept: Chocolade Hummus
Nodig
-1 bokaal biologische kikkererwten
-1 el zonnebloempitboter.  Je kan ook pindakaas nemen, of hazelnoot, cashew, ... boter
-3 el ontgeurde zonnebloemolie (je zou ook gesmolten kokosvet kunnen nemen)
-50 g cacaopoeder, liefst biologisch en fairtrade
-100 ml agave siroop (of neem rietsuiker)
-0.5 tl vanillepoeder of naar smaak
-2-4 el water of plantaardige melk.  Ik nam vier eetlepels kokosmelk.
-keukenmachientje of cilinderpot en mixer
-potjes met deksel
Hoe maak je het?
1.Kap alles gewoon bij mekaar en mix!
2.Giet over in potjes.
3.Dit blijft niet zo lang houdbaar.  Voordeel is wel dat je het snel kan klaarmaken, en dat het waarschijnlijk ook snel op is.

Mijn oorspronkelijke idee was om een zoet beleg met kikkererwtenmeel te maken.  Ik probeerde dit ook uit, maar ajakkes: het was echt niet lekker!  Nogal logisch, want eigenlijk is die kikkererwtenbloem rauw.  In ieder geval zat ik met een loperige substantie die ik niet graag wilde weggooien.  Plots ging er een lampje branden: bij een vriendin had ik farinata geproefd, een glutenvrij plat brood van kikkererwtenbloem.  Normaalgezien maak je het met rozemarijn en zout - maar... wat als je een zoete farinata zou maken???  Alweer dacht ik: ik heb een uniek idee!  Om even later, bij opzoekingen in het Engels op het internet, te moeten beseffen dat honderden anderen me al voorgeweest zijn!  Het net wemelt van de sweet farinata recepten.  Mijn versietje gaat als volgt:

 Zoete Chocolade Farinata
Nodig:
-50 g kikkererwtenmeel
-20 g cacaopoeder
-1/2 blikje kokosmelk
-3 el ontgeurde zonnebloemolie
-100 ml agavesiroop
-1 el tahin (of andere notenboter)
-cilinderpot en mixer of keukenmachine
-bakplaat
-olie om in te vetten
Hoe maak je het?
1.Meng alle ingrediënten en mix ze.
2.Vet een bakplaat in.
3.Giet het beslag er in uit.
4.Verwarm de oven op 180 graden.
5.Bak 25 minuten.
6.Haal uit de oven en snijd in stukken. 

PS misschien ben je ook wel geïnteresseerd in mijn boekbespreking van het boek "Peulvruchten" van Jenny Chandler!

zondag 12 januari 2014

Seitan "konijn" met pruimen: de vegetarische versie!

In de reeks: veganiseer uw grootmoeder's klassiekers: seitan met pruimen!  Een ouderwets recept met een heel bijzondere smaak: zoetzuur! 
Seitan ("Konijn") met Pruimen! (voor 2 personen)
Nodig:
-1 konijn - euh, ik bedoel 2 porties seitan.  Maak je eigen seitan snel en makkelijk met dit recept . Als je de seitan zelf maakt, kies dan een donker bier als kookvocht (wij namen zure kriek).  Dit recept is op zich vrij makkelijk, maar als je van eigengemaakte seitan vertrekt, ben je er wel even mee bezig.  Je zou ook kunnen kiezen voor eigengemaakte seitan die je hebt ingevroren, of natuurlijk voor gekochte seitan!
-1 dikke ui
-een scheut frambozenazijn of balsamicoazijn, of - waarom niet - zelfgemaakte aardpeerazijn!
-tijm, laurier, rozemarijn naar smaak
-1 fles donker bier of kriek
-125 g gedroogde pruimen (liefst bio en ongezwaveld)
-peper en zout naar smaak
-olijfolie
-bloem
-optioneel: 2 appeltjes (voor een zoete touch)
-een stoofpot die niet makkelijk aanbakt
-kommetje
-bord
Hoe maak je het?
1.Neem een bord en strooi er wat bloem over.  Rol de stukjes seitan door de bloem.  De bloem zal aan de saus een gravy-achtige bruine kleur geven, en voor een bindend effect zorgen.
2.Snipper de ui.
3.Schil de appels en snijd in stukjes.
4.Week de pruimen in een deel van het bier in een kommetje.
5.Verhit wat olijfolie in de stoofpot.
6. Voeg de in bloem gedoopte seitan toe en roer goed.  Dit stoofpotje bakt heel gemakkelijk aan, dus roer vaak of voeg vocht toe wanneer het nodig is.
7.Bak de seitan tot hij bruin ziet.  Blus dan alles met een scheut azijn. 
8.Giet nu het bier erbij, evenals de in bier geweekte pruimen (weekbier mag er ook bij), de appels en de kruiden.  Voeg peper en zout toe.  Roer goed om en breng aan de kook.
9.Zet nu op een heel laag vuurtje en laat het een uurtje zachtjes pruttelen.  Hou goed in het oog, dit stoofpotje brandt makkelijk aan!
10.Smakelijk!  Lekker met patatjes en een slaatje van ruccola, winterpostelein en veldsla!

Seitan "konijn" met pruimen: de vegetarische versie!

In de reeks: veganiseer uw grootmoeder's klassiekers: seitan met pruimen!  Een ouderwets recept met een heel bijzondere smaak: zoetzuur! 
Seitan ("Konijn") met Pruimen! (voor 2 personen)
Nodig:
-1 konijn - euh, ik bedoel 2 porties seitan.  Maak je eigen seitan snel en makkelijk met dit recept . Als je de seitan zelf maakt, kies dan een donker bier als kookvocht (wij namen zure kriek).  Dit recept is op zich vrij makkelijk, maar als je van eigengemaakte seitan vertrekt, ben je er wel even mee bezig.  Je zou ook kunnen kiezen voor eigengemaakte seitan die je hebt ingevroren, of natuurlijk voor gekochte seitan!
-1 dikke ui
-een scheut frambozenazijn of balsamicoazijn, of - waarom niet - zelfgemaakte aardpeerazijn!
-tijm, laurier, rozemarijn naar smaak
-1 fles donker bier of kriek
-125 g gedroogde pruimen (liefst bio en ongezwaveld)
-peper en zout naar smaak
-olijfolie
-bloem
-optioneel: 2 appeltjes (voor een zoete touch)
-een stoofpot die niet makkelijk aanbakt
-kommetje
-bord
Hoe maak je het?
1.Neem een bord en strooi er wat bloem over.  Rol de stukjes seitan door de bloem.  De bloem zal aan de saus een gravy-achtige bruine kleur geven, en voor een bindend effect zorgen.
2.Snipper de ui.
3.Schil de appels en snijd in stukjes.
4.Week de pruimen in een deel van het bier in een kommetje.
5.Verhit wat olijfolie in de stoofpot.
6. Voeg de in bloem gedoopte seitan toe en roer goed.  Dit stoofpotje bakt heel gemakkelijk aan, dus roer vaak of voeg vocht toe wanneer het nodig is.
7.Bak de seitan tot hij bruin ziet.  Blus dan alles met een scheut azijn. 
8.Giet nu het bier erbij, evenals de in bier geweekte pruimen (weekbier mag er ook bij), de appels en de kruiden.  Voeg peper en zout toe.  Roer goed om en breng aan de kook.
9.Zet nu op een heel laag vuurtje en laat het een uurtje zachtjes pruttelen.  Hou goed in het oog, dit stoofpotje brandt makkelijk aan!
10.Smakelijk!  Lekker met patatjes en een slaatje van ruccola, winterpostelein en veldsla!

zondag 5 januari 2014

zelf water kefir maken

Vorige week, bij het recept om zelf yofu te maken, beloofde ik te laten weten hoe mijn experiment "tofu maken uit sojamelkkefir" afgelopen is.  Helaas!  Niet gelukt!  Ondanks een lange fermentatieperiode en het feit dat ik de kefir goed liet uitlekken verkreeg ik eerder iets cottage cheese achtigs...

Met kefir kan je echter allerlei kanten uit! Deze week wil ik het daarom hebben over water kefir.  Mijn vriend en ik zijn echte waterdrinkers.  Wij moeten ons al echt "forceren" om iets anders bij onze maaltijden te drinken dan water.  Niet dat we sapjes of limonades niet lekker vinden, we houden gewoon van water - het is de ideale dorstlesser. 
Maar toch kan het handig zijn om eigengemaakte drank in huis te hebben.  Met zelfgemaakte waterkefir kan je:
1.Je gasten iets origineels, lekkers en creatiefs te drinken bieden - wie wil er nu geen zelfgemaakte hypergezonde limonade proeven!
2.een drank aanbieden die geen afval of vervuiling heeft gekost, omdat je gerecycleerde materialen en natuurlijke ingrediënten gebruikt
3.een drank aanbieden die goedkoop is.
4.een drank aanbieden en drinken die lekker en gezond is! 

Je kan traditionele kefir maken, maar je kan ook allerlei smaakjes aan de kefir geven en er zo je eigen stempel op drukken.  De "speciallekes" vind je vanonder.  Om traditionele waterkefir te maken, ga je als volgt te werk. 

Traditionele water kefir
Nodig:
-kefirkorrels (probeer via vrienden, Lets, tweedehandssites, ...)
-een afsluitbare pot (weckpot is ideaal)
-water
-citroen of een scheutje goede kwaliteits azijn (vb appelazijn)
-iets zoets (suiker, agavesiroop, ahornsiroop, honing, ...) naar smaak
-gedroogd fruit (traditoneel worden vijgen gebruikt, maar ook bv abrikoos of rozijntjes zijn lekker
-een zeef
-een opvangpot
Enkele opmerkingen:
Op het internet vind je veel nuttige info, maar ook wel zaken die niet kloppen.  Volgens mij bestaat er helemaal geen verschil tussen "melkkefirkorrels" en "waterkefirkorrels".  Volgens mij bestaan er gewoon kefirkorrels, en afhankelijk van in welk medium je ze kweekt (water of melk) verkrijg je iets anders.
Ik heb geen problemen om met mijn waterkefirkorrels, als ik er een teveel van heb, melkkefir te maken met sojamelk.
Het omgekeerde proces (van sojamelkkefir naar waterkefir) heb ik nog niet uitgeprobeerd.
Verder gebruik ik altijd water uit de kraan, en los ik de suiker nooit op in lauw water.
Ik gebruik ook steeds een metalen zeefje, omdat ik geen ander heb, en mijn kefirkorrels groeien desondanks lustig verder.  Op het internet hoor je vaak dat kefir niet tegen metaal kan.
Tot slot vond ik ook verschillende sites die zeggen dat je kefir geen honing mag geven.  Ik heb hier nog nooit enige problemen mee gehad??
Hoe maak je traditionele water kefir?
1.Doe de korrels in de pot.
2.Voeg water, een zoetstof, (2 el ongeveer?), een tweetal vijgen of abrikozen of een kleine hand rozijnen toe, en de zure stof (citroen of biologische vruchtenazijn).
3.Sluit de pot en schud.
4.Laat 48 uur staan. 
5.Zeef de vloeistof.  Doe het fruit en de eventuele citroen op de composthoop.
6.Herhaal stap 1 tot en met 5. 
7.De opgevangen, gezeefde vloeistof is de traditionele kefirdrank.  Die giet je in de sluitbare opvangpot, en laat je nogmaals twee dagen staan.  Daarna is de drank klaar voor gebruik. 

Maar hier houdt het niet op!!!  Waterkefir is enorm veelzijdig en je kan er alle kanten mee uit.  Vroeger dacht ik altijd dat je een wat specialere kefirdrank kon verkrijgen door allerlei extraatjes mee te laten fermenteren met het hierboven beschreven recept.  Ook het uitstekende boekje "Waterkefir melkkefir" van Peter Bauwens, met prachtige foto's, gaat hiervan uit. 
Je kan allerlei kruiden toevoegen aan de kefir, of appelsap, of bloemen.  Die laat je mee fermenteren en zeef je er nadien uit. 
Maar zelf verkreeg ik op die manier maar zelden echt bevredigende resultaten.  Ik vond de kefir vaak te zuur, of te alcoholisch, of te sterk sprankelend, of niet lekker genoeg van smaak.  Ik heb mijn kefir van alles "gevoed" en beleefde er allerlei avonturen mee.  Ik herinner me nog levendig dat ik de korreltjes liet proeven van een volledige pot "mislukte" (wegens niet zo lekkere) brandnetelconfituur.  Nadat ik drie glazen van deze kefir (die wel lekker was) genuttigd had, moest ik op bed gaan liggen wegens plotseling ladderzat :)
Dat was even onvoorzien!  Het hoge alcoholgehalte lag natuurlijk aan de grote hoeveelheid suiker.  Met een normaal gemaakte kefir zal dit probleem zich niet stellen: het percentage alcohol ligt dan heel laag.  Zo laag dat veel mensen op het internet waterkefir ook aan hun kinderen geven.  Klinkt misschien een beetje raar, maar ik neem aan dat het geen kwaad kan. 

Nog niet zo lang geleden heb ik echter een nieuwe manier om kefir te maken ontdekt, die wat mij betreft veel beter werkt en veel betere resultaten oplevert!  Op de meeste Amerikaanse sites wordt immers aangeraden om je kefir pas smaak te geven NADAT je hem gezeefd hebt.
Lekkere kefir maken via een tweede fermentatie
Nodig:
-gezeefde traditionele kefirdrank
-een afsluitbare pot
-smaken die je lekker vindt - denk aan stukjes gember, appel, citroen, ...
-of kruiden of theemengsels die je lekker vindt (anijs, speculaaskruiden, munt, vanille, rozenblaadjes)
-of vruchtensappen of bv kokoswater
-een zeef
-flessen om de gezeefde drank in te doen
Hoe maak je het? 
1.Eerst maak je water kefir volgens de traditionele methode.  Zie hierboven.
2.Zeef de kefirkorrels en de citroen en gedroogd fruit eruit en giet de drank in een nieuwe, afsluitbare pot.
3.Voeg je smaakstoffen toe.
4.Laat twee dagen staan.
5.Zeef, en giet in flessen.
6.Label je flessen.
7.Geniet!