zondag 23 juni 2013

Zelf thee fermenteren

De periode rond de langste dag, eind juni, is de ideale tijd om kruiden te plukken en te drogen.  Nu bevatten ze het meest smaak!
Eind juni maak ik altijd een thee uit eigen tuin.  Voorlopig kan ik nog niet zonder groene thee - ik kijk uit naar het nieuwe boek van James Wong, waarin hij naar het schijnt zal uitleggen hoe je je eigen groene thee kweekt - maar onderstaand recept biedt toch ook een heerlijke smaak.  De inspiratie voor deze thee haalde ik uit een oud boekje, biologische drankbereiding, van Pieter Boxman.  Deze thee bevat geen theïne, je krijgt er dus geen "boost" van.  Om die wel te krijgen zou je eventueel achteraf wat takjes gedroogde rozemarijn kunnen toevoegen.

Gefermenteerde Thee uit eigen Tuin
Nodig:
-geplukte bladeren van bosaardbei, braambes, framboos, zwarte bes
-keukenhanddoeken
-deegrol
-vergiet
-bakplaat
-luchtdichte theedozen
Hoe maak je het?
1.Laat je geplukte bladeren een dag of een nachtje verwelken.
2.Kneus ze: bewerk ze met een deegrol of een glazen fles, zodat er vlekken verschijnen.  Je kan ze ook ruw kneden met je handen.
3.Doe ze in een vergiet, besprenkel er wat water over: alles moet vochtig zijn, maar zeker niet doornat.
4.Rol de bladeren in kleine pakketjes in keukenhanddoeken.  Gebruik meerdere handdoeken als je veel bladeren geplukt hebt, anders kan het gaan schimmelen.  Rol alles goed vast.
5.Laat de bladeren in hun handdoeken nu een dag en een nacht rusten op een warme plaats.
6.Als je thee gelukt is, geuren de bladeren nu met een roosachtig aroma.
7.Nu moeten de bladeren verspreid worden op een bakplaat, je droogt ze dan verder in de oven op een heel lage temperatuur.
8.Bewaar de thee in luchtdichte dozen.  Een kleine portie is al voldoende voor een lekker kopje thee!

Meer Thee inspiratie opdoen?Lees:

Zelf eenTheemenukaart maken
Zelf rozenbottel drogen,
Zelf vlierbessen drogen, 
Zelf Ice-tea maken uit eigen tuin

Zelf Kruidenthee Limonade maken

DIY-High, roes uit eigen tuin 

En voor een mislukt experiment maar misschien wel nieuwe thee ideeën zie Mislukt Experiment: Gefermenteerde Kriekenbladthee!

zondag 16 juni 2013

Rabarber Fruitleer Recept

Ik leerde voor het eerst fruitleer kennen toen ik op reis was in Turkije.  Ik had op de markten al eerder een langgerekt, feloranje goedje zien liggen, en vermoedde dat het een soort snoep was.  Toen ik het uiteindelijk kocht was ik er echt weg van: zooo lekker!  En toen men mij vertelde dat het hier om gedroogde abrikozenpasta ging, was ik nog enthousiaster: gezond snoep!
In Turkije verstaan ze de kunst van het fruitleer maken: naast abrikozenleer vind je er ook granaatappelleer (hhhhhhhhhhhhhmmmmmmmmmmm, en zo mooi rood!) en witte moerbeileer.
Omdat binnenkort de rabarberoogst gedaan is zocht ik nog naar een andersoortig receptje.  Rabarber kan je nog oogsten tot de langste dag.  Daarna gaat de plant steeds meer oxaalzuur bevatten. Daarom dus nu: rabarberfruitleer!!!
Tot nu toe heb ik weinig succes gehad met het maken van echt goed, droog fruitleer.  Mijn oven werkt niet optimaal voor fruitleer: het brandt gauw aan.  En zelfs als je oven wel goed functioneert, moet je vaak erg lang drogen voor het houdbaar wordt: nogal veel energieverspilling voor iets wat zo snel opgepeuzeld is.
Daarom deze fantastische, ecologische oplossing aan de hand van een niet-ecologisch middel: fruitleer drogen in de auto!!!
Ik las deze tip op het internet (in Engelstalige landen is fruitleer al eerder "doorgebroken").  Laatst was het - eindelijk - eens warm weer: twee dagen 25 graden.  Toen heb ik mijn fruitpulp uitgestreken op een bakplaat, heb ik ze met behulp van een doosje recht op de voorste autozetel gezet, het ene raam op een heel dun kiertje, en dan maar wachten.  Het is prima gelukt, zo leerachtig heb ik mijn fruitleer nog nooit gekregen!
De smaak deed denken aan zure matten, of zure tapijten - maar dan zonder suiker!
NB Natuurlijk is het nog ecologischer om een zonne-droogoven te maken in plaats van een auto te gebruiken - die droogoven staat nog op mijn verlanglijstje...
Hieronder het recept:

Rabarber Fruitleer in de auto gedroogd
Nodig:
-4 kopjes rabarber, in stukjes gesneden
-eventueel: 1 kopje aardbeien, in stukjes gesneden
-1/4e kopje water (80 ml)
-2-4 el agavesiroop, honing, ... Hoe meer zoetmiddel je gebruikt, hoe langer de droogtijd. 
-eventueel: kaneel naar smaak of een andere smaakmaker
-bakplaat
-bakfolie

Hoe maak je het?
1.Als je een oven gebruikt, verwarm dan op 150 graden, met een houten lepel tussen de deur geklemd om vocht te laten ontsnappen.
2.Kook de rabarber en aardbei in een pot tot helemaal zacht.
3.Mix met een mixer of passe-vite of blend. 
4.Voeg het zoetmiddel en de smaakmakers toe. 
5.Leg bakfolie op een bakplaat.
6.Strijk de pasta gelijkmatig uit.
7.Zet in de auto (zorg dat de plaat recht staat) of in de oven, droog in de oven tussen de 2 en de 4 uur.  In de auto had mijn leer twee dagen nodig bij 25 graden om te drogen.
8.In stukjes snijden en bewaren in een afgesloten doos.  
   

zondag 9 juni 2013

Boekbespreking: het Onkruidboek

Het onkruidboek - samengesteld door Suze Peters, Lotte Stekelenburg en Caroline Zeevat -  biedt alles wat ik van een boek over onkruid zou verwachten: er zijn duidelijke beschrijvingen van de ongewenste kruiden, tips over hoe je ze kan bestrijden, maar ook weetjes over de nuttige bruikbaarheden die deze planten zouden kunnen hebben!
De auteurs maken duidelijk dat je ook met pesticiden onkruid kan bestrijden, maar ze laten - op een heel fijne, niet belerende manier - tegelijk weten dat ook chemische bestrijding op de lange duur niet veel uithaalt, en bovendien niet erg goed is voor het milieu.
Aan de hand van honderden intervieuws met allerlei soorten mensen (van bio-ingenieurs, tuingerief ontwerpers, zaadhandelaars, moestuiniers over tuinarchitecten enzovoort) hebben ze een lijst opgesteld van de tien meest gehate onkruiden.  Die ten most hated ones worden vervolgens nauwgezet besproken...
Mijn eigen top drie is, met stip op 1: Zuring, op 2: Kruipende Boterbloem, en 3: gras
Over elk van die onkruiden heb ik iets geleerd: dat je zuring best gewoon afknipt of maait, waardoor de plant op den duur verzwakt, en dat de wortel dan vergruist in de grond en zo een mooie luchtgang maakt die je grond luchtig houdt.  Dat je van gras papier kan maken (er staat zelfs een receptje bij).  Dat je boterbloem best net voor de bloei uittrekt, zodat je de plant - die net al zijn energie in het maken van bloemen heeft gestoken - uitput.
Nog andere dingen die ik geleerd heb:
-dat je met brandnetelsap en zuringsap melk kan stremmen (interessant om tofu te maken, met sojamelk!)
-dat je de blaadjes van de paardebloem (die ik rauw te bitter vind) kan wokken als andijvie!
-dat je de wortels van paardebloem in de herfst kan schillen en koken, en dan opdienen met sojasaus...
-dat je van zevenblad soep kan koken (een lasagnereceptje met zevenblad staat in een eerdere blogtekst van mij, aan soep had ik nog niet gedacht!  Trouwens, zou je de zaden van zevenblad - als de plant dan toch al in bloei staat - niet kunnen verzamelen om binnenshuis als kiemen te kweken?  Wordt vervolgd!)
-dat mensen tegenwoordig madeliefjeszaad bestellen bij Vreekens Zaden, omdat die witte bloempjes zo leuk in het gazon staan!  En dat ze ook vaker en vaker brandnetelzaad (!) bestellen, om een vlindertuin mee aan te leggen!
Als je, net zoals ik, af en toe wanhopig wordt van het woekerende onkruid in je tuin, dan steekt dit boek een hart onder je riem.  De interviews tussen de onkruidbeschrijvingen door, met allerhande professionals, lezen vlot weg en zijn interessant.  Je krijgt respect voor onkruid, na het lezen van het Onkruidboek - echt waar!
Het enige minpuntje: ergens in het boek staat dat berenklauw, heracleum sphondylium, niet eetbaar en zelfs giftig is.  Nu ben ik geen plantkundige, maar ik heb veel bronnen onderzocht, en gewone berenklauw is niet giftig, maar eetbaar.  De verwarring is ontstaan doordat je van bereklauw ernstige brandwonden kan krijgen als je de plant aanraakt in de zon.  Er zit iets in de plantharen dat reageert met zonlicht, maar daarom is de plant nog wel eetbaar.  Een verdere verwarring komt voort uit het feit dat er een uitheemse reuzenberenklauw bestaat, die wel giftig is...  Voorzichtigheid geboden, als je op berenklauwjacht zou gaan... 

zondag 2 juni 2013

Broodbeleg van de maand: zelfgemaakte chocolade!

Hmmm...  chocola.
Ik kan niet zonder.  Tenminste, ik WIL niet zonder!  Maar...

1.  Het suikergehalte in veel chocoladerepen is erg hoog.  Ik probeer wat van suiker af te kicken (helemaal gaat niet, want ik maak graag confituur met de vruchten uit eigen tuin).  Als ik dan na een relatief suikervrije periode geniet van suikerbevattende chocola, dan merk ik het effect van de suiker: veel dorst, agitatie, en soms een benauwd gevoel als ik honger heb.  Niet gezond, al die suiker.

2.  Ik koop chocolade graag in grote verpakking (minder afval) - maar nu ik alles biologisch koop, vind ik enkel biochocolade in kleine verpakkingen.  Het bestaat wel, biogrootverpakkingschocola, bv via Callebaut, maar voorlopig enkel nog via webshop.  Callebaut werkt dan weer niet fairtrade, voor zover ik weet.  En ook de biochocola bevat suiker.

3.Chocolade wordt nog al te vaak met kinderarbeid verbonden, helaas.  Als je er zeker van wilt zijn dat je chocolade eerlijk is, steun dan een fairtrade bedrijf.  

4.Chocolade is weer zo'n "verwerkt product": het bevat cacaoboter, suiker, cacaopoeder, en nog wat ingrediënten.  Ik koop liever de basisingrediënten apart, puur en onbewerkt, om er dan zelf iets mee te doen. 

Dus ben ik gaan experimenteren met het zelf maken van mijn eigen, suikerloze, gezondere en biologische chocolade, die minder afvalverpakkingen genereert.  Chocoladerepen om uit het vuistje te eten, of voor bij de boterham!

Nodig voor ongeveer 200 g zelfgemaakte chocolade:

-4 el biologische kokosolie (je kan ook cacaoboter nemen, die is iets moeilijker te vinden)
-3 el cacaopoeder, bio en fairtrade graag!
-2 el agavesiroop of een andere gezonde siroop, of bijenhoning afkomstig van lokale of bio en fairtrade honing of bv ahornsiroop
-een klein steelpannetje
-twee lage, platte dekseltjes van diepvriesdoosjes - dit is je chocoladereep-mal
-een diepvries of erg koud weer buiten

Hoe maak je het?
1.Doe de kokosolie in het pannetje en smelt op laag vuur.
2.Haal van het vuur af en meng de zoetstof erdoor, meng heel goed.  Als je honing gebruikt verkrijg je mogelijks een iets minder goed smeerbare massa.
3.Meng het cacaopoeder er lepel per lepel door, goed roeren zodat alles smooth wordt.
4.Eventueel kan je nu nog allerlei zaken toevoegen - voor een lijst van optionele ingrediënten, zie onder!
5.Giet de chocola in je dekseltjes en verdeel gelijkmatig - een pannenlikker is handig.
6.Zet de dekseltjes in de diepvrieslade, of zet ze buiten, als het  vriest.
7.Na ongeveer twee uur kan je de bevroren chocola in stukjes breken en in een afsluitbare doos doen om diepvriessmaak te voorkomen.  Klaar.

-Helaas moet je deze chocola dus altijd koel bewaren - ik doe dat  voorlopig in de diepvries.

-Ik dacht dat ik mogelijks een geniale inval had door ook eens olijfolie als vet te gebruiken (ook olijfolie stolt bij koude temperaturen), maar die chocola smaakte gruwelijk :)

Welke smaken kan je zoal toevoegen aan je zelfgemaakte chocolade?
1.Soja, rijst, haver of notenmelk: in bovenstaand recept waren 2 el "melk"plus een halve theelepel vanille goddelijk!
2.Groene thee, in stukjes gebroken: echt lekker!
3.Gedroogde munt naar smaak, voor die after 8 touch...
4.Chilipoeder, voor avonturiers...
5.Gemberpoeder of gekonfijte gemberstukjes of gewoon vers geraspte gember...
6.Vanille pur sec.
7.Hazelnootjes!
8.Rozijntjes!
9.Amandelpoeder.
10.Veenbesjes.
11.Kokosschilfers.
12.Kaneel.
13.N scheutje amaretto of rum...
14.Kardemompoeder of zaadjes.
15.Lavendelbloempjes.
16.Gepofte rijst.
17.Nootmuskaat.
18.Peper.
19.Steranijs.
20.Venkelzaadjes.
21.Een snufje kurkuma.
22.Stukjes gedroogde vijg.
23.Gedroogde rozemarijn.
24.Verkruimelde en verdroogde Earl Grey, dus Monarda...
25.Chai: een infusie van 2 el (of meer) plantaardige melk met een zoetstof en een mengeling van gember, kaneel, nootmuskaat, kruidnagel en kardemom...

Nog meer smaakideeën of zelfgemaakte chocolade avonturen?  Deel ze hier!

Broodbeleg van de maand: zelfgemaakte chocolade!

Hmmm...  chocola.
Ik kan niet zonder.  Tenminste, ik WIL niet zonder!  Maar...

1.  Het suikergehalte in veel chocoladerepen is erg hoog.  Ik probeer wat van suiker af te kicken (helemaal gaat niet, want ik maak graag confituur met de vruchten uit eigen tuin).  Als ik dan na een relatief suikervrije periode geniet van suikerbevattende chocola, dan merk ik het effect van de suiker: veel dorst, agitatie, en soms een benauwd gevoel als ik honger heb.  Niet gezond, al die suiker.

2.  Ik koop chocolade graag in grote verpakking (minder afval) - maar nu ik alles biologisch koop, vind ik enkel biochocolade in kleine verpakkingen.  Het bestaat wel, biogrootverpakkingschocola, bv via Callebaut, maar voorlopig enkel nog via webshop.  Callebaut werkt dan weer niet fairtrade, voor zover ik weet.  En ook de biochocola bevat suiker.

3.Chocolade wordt nog al te vaak met kinderarbeid verbonden, helaas.  Als je er zeker van wilt zijn dat je chocolade eerlijk is, steun dan een fairtrade bedrijf.  

4.Chocolade is weer zo'n "verwerkt product": het bevat cacaoboter, suiker, cacaopoeder, en nog wat ingrediënten.  Ik koop liever de basisingrediënten apart, puur en onbewerkt, om er dan zelf iets mee te doen. 

Dus ben ik gaan experimenteren met het zelf maken van mijn eigen, suikerloze, gezondere en biologische chocolade, die minder afvalverpakkingen genereert.  Chocoladerepen om uit het vuistje te eten, of voor bij de boterham!

Nodig voor ongeveer 200 g zelfgemaakte chocolade:

-4 el biologische kokosolie (je kan ook cacaoboter nemen, die is iets moeilijker te vinden)
-3 el cacaopoeder, bio en fairtrade graag!
-2 el agavesiroop of een andere gezonde siroop, of bijenhoning afkomstig van lokale of bio en fairtrade honing of bv ahornsiroop
-een klein steelpannetje
-twee lage, platte dekseltjes van diepvriesdoosjes - dit is je chocoladereep-mal
-een diepvries of erg koud weer buiten

Hoe maak je het?
1.Doe de kokosolie in het pannetje en smelt op laag vuur.
2.Haal van het vuur af en meng de zoetstof erdoor, meng heel goed.  Als je honing gebruikt verkrijg je mogelijks een iets minder goed smeerbare massa.
3.Meng het cacaopoeder er lepel per lepel door, goed roeren zodat alles smooth wordt.
4.Eventueel kan je nu nog allerlei zaken toevoegen - voor een lijst van optionele ingrediënten, zie onder!
5.Giet de chocola in je dekseltjes en verdeel gelijkmatig - een pannenlikker is handig.
6.Zet de dekseltjes in de diepvrieslade, of zet ze buiten, als het  vriest.
7.Na ongeveer twee uur kan je de bevroren chocola in stukjes breken en in een afsluitbare doos doen om diepvriessmaak te voorkomen.  Klaar.

-Helaas moet je deze chocola dus altijd koel bewaren - ik doe dat  voorlopig in de diepvries.

-Ik dacht dat ik mogelijks een geniale inval had door ook eens olijfolie als vet te gebruiken (ook olijfolie stolt bij koude temperaturen), maar die chocola smaakte gruwelijk :)

Welke smaken kan je zoal toevoegen aan je zelfgemaakte chocolade?
1.Soja, rijst, haver of notenmelk: in bovenstaand recept waren 2 el "melk"plus een halve theelepel vanille goddelijk!
2.Groene thee, in stukjes gebroken: echt lekker!
3.Gedroogde munt naar smaak, voor die after 8 touch...
4.Chilipoeder, voor avonturiers...
5.Gemberpoeder of gekonfijte gemberstukjes of gewoon vers geraspte gember...
6.Vanille pur sec.
7.Hazelnootjes!
8.Rozijntjes!
9.Amandelpoeder.
10.Veenbesjes.
11.Kokosschilfers.
12.Kaneel.
13.N scheutje amaretto of rum...
14.Kardemompoeder of zaadjes.
15.Lavendelbloempjes.
16.Gepofte rijst.
17.Nootmuskaat.
18.Peper.
19.Steranijs.
20.Venkelzaadjes.
21.Een snufje kurkuma.
22.Stukjes gedroogde vijg.
23.Gedroogde rozemarijn.
24.Verkruimelde en verdroogde Earl Grey, dus Monarda...
25.Chai: een infusie van 2 el (of meer) plantaardige melk met een zoetstof en een mengeling van gember, kaneel, nootmuskaat, kruidnagel en kardemom...

Nog meer smaakideeën of zelfgemaakte chocolade avonturen?  Deel ze hier!