maandag 25 februari 2013

Verkoudheden Trotseren

Als ik mijn Zelfvoorzieningsbijbel ooit in boekvorm uitbreng, ben ik vast van plan er een heel hoofdstuk "Mijn Zelfgemaakte Medicijnkast" in te zetten.
Ik ben dol op kruidenboeken, en uiteraard op kruiden zelf. In mijn tuin staat een kruidenspiraal en geregeld experimenteer ik met kruidenmiddeltjes.
Eens een verkoudheid je te pakken heeft, kan je nog proberen terugvechten met kruidenmiddelen, maar het is beter om goed voorbereid te zijn: gezond leven en op tijd vitamine c.
Omdat ik gisteren zelf vreesde voor een attack van de "vallingbacillen," heb ik de oorlog verklaard aan het virus - en voel ik me ondertussen veel beter.
Hieronder zal ik enkele aanvalsstrategieën uiteenzetten.
Ik wil graag met aandrang duidelijk maken, dat je, als je je echt ziek voelt, best bij een dokter kan langsgaan in plaats van de keuken in te strompelen om onderstaande middeltjes te gaan bereiden. Gebruik je gezond verstand en zoek op tijd hulp! Ook erg belangrijk: ik weet niet of onderstaande middelen geschikt zijn als je zwanger bent - eerst heel goed opzoeken voor je eraan begint!

-Vermijd altijd koemelk en zuivelproducten als je de aanzet van een verkoudheid voelt opkomen. Er zit iets in koemelkproducten dat je lichaam slijm doet produceren. Ik spreek hierbij gewoon uit eigen ervaring - ik ben geen wetenschapper. Maar sinds ik geen koemelk meer drink of andere zuivelproducten gebruik die afkomstig zijn van koeien, merk ik dat ik veel minder verkouden word en ook veel minder last heb van slijmen. Plantaardige melken en yoghurts zijn wel ok.

-Het meest vervelende aan een "valling" is wel al dat snot en al dat slijm. Het kan dus in ons voordeel spelen om zoveel mogelijk slijmafbrekende stoffen in te nemen. De belangrijkste daarvan is voor mij gember. Ik zet een thermos gember thee en drink daar de hele dag door van. Ik mix gember in een appel-wortel-rode biet sap en voel mij stukken beter. Ik kruid mijn advondeten met verse gember. De heilzame gemberknol kan je zelf telen! Gewoon een stukje gember waar al een knop of spruit op staat in potgrond zetten in een brede pot, en vertroetelen tot je kan oogsten!

-Andere slijmoplossende middeltjes: kook een liter water, giet in een pot, voeg drie druppels etherische olie van tijm toe. Gebruik enkel kwaliteits etherische olie! En test ook altijd op voorhand of je allergisch bent. Ga over de pot hangen en sla een handdoek over je hoofd en de pot heen. Nu adem je diep in. Als het te warm wordt mag je altijd even lucht happen!
Ook tijmthee helpt, evenals hyssop.

-Vaak heb ik dankzij de tijm en de gember geen snot tijdens een valling, maar wel dat drukkende gevoel achter de ogen. Daar drink ik dan thee met moerasspirea voor. Moerasspirea werkt koortsverlagend en pijnstillend.

-Ik gooi naar de bacillen met vitamine c bommen: ik eet hopen zuurkool, ik maak gezondheidssoep met witte kool (zie eerdere blog), ik eet appelsienen. Appelsienen zijn echter niet van hier: onze plaatselijke vitaminebommetjes zijn veenbes en rozebottel: lekker in de thee!

-Appelazijn (biologische en van goede kwaliteit) is voor mij een wondermiddel. Ik drink 's morgens op nuchtere maag een glas lauw water met een lepel appelazijn, een beetje honing (hoeft niet, maar verzacht de keel) en een beetje kaneel. Als ik erg verkouden ben drink ik bij elke maaltijd zo'n glas.

-de doorgesneden ui op het nachtkastje helpt echt, maar stinkt wel! Ik eet ook altijd veel look, rauw en gebakken, in de maaltijden: antibacterieel en immuniteitsversterkend.

-Een pikante maaltijd is niet alleen lekker, chilipepers zijn ook uitstekend om je neus vrij te maken!

-Tot slot: als je je verkouden voelt kan het helpen om iets actiefs te doen: gaan fietsen of wandelen in de frisse lucht helpt mij altijd om me beter te voelen.

Alle bommen los!

donderdag 21 februari 2013

De Bijenkast van abt Warre

Eergisteren leefden mijn bijen nog heel duidelijk - het blijft echter erg lang koud en ik hoooooop dat ze de lente halen! Ik zou zo graag hun reinigingsvlucht zien...
De hele winter lang kunnen de bijen, als het onder de zes graden buiten is, niet uitvliegen - van de koude gaan ze namelijk in coma. Netjes als ze zijn, willen ze hun eigen nest niet bevuilen. Die arme bijen houden dus hun ontlasting op, net zolang tot het warmer wordt. Op een mooie dag in het vroege voorjaar kan je ze dan, als je geluk hebt, in een grote zwerm massaal naar buiten zien vliegen. Geen witte lakens te drogen hangen buiten, op een dergelijke dag, want naar het schijnt worden de bijen aangetrokken door de witte kleur van het wasgoed om net daar naar de wc te gaan!
In ieder geval hoop ik dat mijn bijen de lente zullen meemaken, en dus ben ik op zoek gegaan naar een nieuwe kast. Als het volk gezond is, groeit het immers, totdat het zo groot wordt dat het gaat zwermen: dit is de geboorte van een nieuw bijenvolk.
En daar heb ik dus een nieuwe kast voor nodig.
Een jongen die ik ken is zo vriendelijk geweest me zijn zelfgemaakte warre-kast te geven - een prachtig bijenpaleis, met een mooi leien dak.  Een sfeerbeeld van de kast in mijn bloemenwei:


Dit is daarom misschien het moment om de Warre-kast wat toe te lichten. De kast werd ontworpen door abt Warre, die zielsveel van bijen hield en honderduit experimenteerde met wat voor hen de beste kast zou kunnen zijn.
Hij noemde zijn kast de "kast van het volk" (the people's hive). In het Nederlands kan je die benaming mooi op twee manieren interpreteren: de kast voor het volk, de gewone mensen (dat bedoelde Warre ermee); en de kast van het volk, het bijenvolk...
Zijn kast bestaat uit vierkante "dozen" die op elkaar gestapeld worden. Een heel groot en bedrijvig volk kan tot zeven van zulke dozen nodig hebben, een gewoon volk begint met twee dozen en bouwt steeds verder. De bijen stapelen hun honing "op zolder" op, en huizen in hun broednest eerder beneden. Dat levert als fantastisch voordeel op dat je de kast niet hoeft te openen (zodat er geen warmte verloren gaat, wat heel belangrijk is voor de gezondheid van het volk) en zodat je in principe zelfs honing zou kunnen oogsten (als er een surplus is) zonder de bijen zwaar te storen.
Om de bijen meer ruimte te geven worden er nieuwe, lege dozen onder de kast bijgeplaatst in de lente. Op die manier kunnen de bijen ook een grote voorraad voedsel opbouwen waardoor ze zich geruster en veiliger kunnen voelen.
Een mogelijk nadeel van het onderaan plaatsen van nieuwe, lege "dozen" is dat het gedeelte van de kast dat je moet optillen erg zwaar kan worden - niet goed voor de rug. Maar er zijn mensen die een soort lift ontwerpen om de kast zonder tillen aan te vullen.
Net als de toplattenkast (de top bar hive) werkt ook de warre-kast met latjes waar de bijen aan zelfstandige ratenbouw kunnen doen. Ze kunnen op die manier zelf bepalen hoe groot of klein ze hun cellen bouwen, en je hebt niet het risico dat de was besmet is met antibioticaresten of andere gevaren, omdat de bijen de was helemaal zelf produceren.
Wie geïnteresseerd is kan het boek van Warre in het Engels, Beekeeping for all, terugvinden in volledige vorm op het internet (gewoon in google intikken).
Mocht iemand er fijne ervaringen (of andere) meehebben: ik hoor er graag van.
En ik hoop uit de grond van mijn hart dat ik komende zomer een zwerm van mijn volk in deze prachtige kast mag huisvesten - ik hoop dat ze het halen...

zondag 10 februari 2013

fruitbomen lemen

Twee jaar geleden kocht ik in de kringloopwinkel een boekje over biologisch tuinieren: "Biologisch groenten kweken"van Marie Luise Kreuter. 
Daarin vond ik een verrassende tip, waar ik nog nooit tevoren van gehoord had: in februari, na de wintersnoei, strijk je best je fruitbomen in met leempap.  In Duitsland en Frankrijk bestaat voor zo'n leemkuur blijkbaar een product in de handel, nl Preicobakt, maar je kan dit ook zelf maken.  Het middel, een mengsel van leem, kruiden en mest, biedt je fruitbomen veel voordelen:

1.Als je de stammen jarenlang met leempap bestrijkt, wordt de bast mooi glad - schadelijke insecten vinden geen huisvesting meer in holtes en scheuren en zullen je bomen minder teisteren. 
2. In februari kan het 's nachts hard vriezen, terwijl overdag de zon soms schijnt.  Dit kan voor vorstscheuren zorgen in de stammen van fruitbomen.  Maar met leem behandelde stammen scheuren niet. 
3.Door de kruiden en de mest wordt de boom ook nog eens beschermd en gevoed. 
4. Schimmelvorming wordt tegengegaan door het leempapje.
5.Als je de knoppen van fruitstruiken (vb aalbes) met leempap bestrijkt zullen vogels minder geneigd zijn om al in de winter aan de knoppen te vreten. 

 Ik pap mijn fruitbomen nu twee jaar in met leem, en vooral bij die ene hoogstam die we hebben is het resultaat zichtbaar: de leem van vorig jaar zit zelfs nu nog op de stam, die mooi glad is.  Bij de laagstammetjes is de bast mooi egaal. 

Nodig:
-emmer
-verfborstel
-regenwater
-een roerstok
-leem (hetzij gekocht, hetzij gewoon uit de tuin)
-een kruidenaftreksel.  In het boek wordt heermoes aangeraden, vanwege het kiezelzuur dat in grote hoeveelheden in dit plantje voorkomt.  En hoewel er grote hoeveelheden heermoes in mijn tuin voorkomen, in het seizoen, heb ik ze allemaal als mulch gebruikt!  Ik gebruik in de plaats een aftreksel van kamillebloemen.  Kamille wordt wel eens een plantenheelmeester genoemd, dus ik vermoed dat dit de fruitbomen evengoed zal helpen.  Andere alternatieven die je zou kunnen nemen: salie, goudsbloem. 
-mest - idealiter koemest, volgens het boek.  Ik ga oude gedroogde kippenmest nemen, en zeker niet te veel, gezien kippenmest vrij scherp is. 
-droog weer, liefst ook de komende dagen na het inpappen

Hoe?
1.Schep wat leem in de emmer
2.Meng een deel mest (1 op 8, bv), een deel kruidenaftreksel (2 op 8, bv) en net zoveel water erbij tot je een smeerbare massa krijgt.  Ik gebruik water bij tot het vrij dun en vloeibaar is, maar de leem moet wel op de stam blijven zitten.  Goed roeren met de roerstok.  De hoeveelheden moet je zelf een beetje "aanvoelen". 
3.Doop je verfborstel in de "leemverf" en strijk de stammen in tot aan de eerste takken.  Bij struiken verf je de takken en de knoppen tot ze "beige" zien. 

fruitbomen lemen

Twee jaar geleden kocht ik in de kringloopwinkel een boekje over biologisch tuinieren: "Biologisch groenten kweken"van Marie Luise Kreuter. 
Daarin vond ik een verrassende tip, waar ik nog nooit tevoren van gehoord had: in februari, na de wintersnoei, strijk je best je fruitbomen in met leempap.  In Duitsland en Frankrijk bestaat voor zo'n leemkuur blijkbaar een product in de handel, nl Preicobakt, maar je kan dit ook zelf maken.  Het middel, een mengsel van leem, kruiden en mest, biedt je fruitbomen veel voordelen:

1.Als je de stammen jarenlang met leempap bestrijkt, wordt de bast mooi glad - schadelijke insecten vinden geen huisvesting meer in holtes en scheuren en zullen je bomen minder teisteren. 
2. In februari kan het 's nachts hard vriezen, terwijl overdag de zon soms schijnt.  Dit kan voor vorstscheuren zorgen in de stammen van fruitbomen.  Maar met leem behandelde stammen scheuren niet. 
3.Door de kruiden en de mest wordt de boom ook nog eens beschermd en gevoed. 
4. Schimmelvorming wordt tegengegaan door het leempapje.
5.Als je de knoppen van fruitstruiken (vb aalbes) met leempap bestrijkt zullen vogels minder geneigd zijn om al in de winter aan de knoppen te vreten. 

 Ik pap mijn fruitbomen nu twee jaar in met leem, en vooral bij die ene hoogstam die we hebben is het resultaat zichtbaar: de leem van vorig jaar zit zelfs nu nog op de stam, die mooi glad is.  Bij de laagstammetjes is de bast mooi egaal. 

Nodig:
-emmer
-verfborstel
-regenwater
-een roerstok
-leem (hetzij gekocht, hetzij gewoon uit de tuin)
-een kruidenaftreksel.  In het boek wordt heermoes aangeraden, vanwege het kiezelzuur dat in grote hoeveelheden in dit plantje voorkomt.  En hoewel er grote hoeveelheden heermoes in mijn tuin voorkomen, in het seizoen, heb ik ze allemaal als mulch gebruikt!  Ik gebruik in de plaats een aftreksel van kamillebloemen.  Kamille wordt wel eens een plantenheelmeester genoemd, dus ik vermoed dat dit de fruitbomen evengoed zal helpen.  Andere alternatieven die je zou kunnen nemen: salie, goudsbloem. 
-mest - idealiter koemest, volgens het boek.  Ik ga oude gedroogde kippenmest nemen, en zeker niet te veel, gezien kippenmest vrij scherp is. 
-droog weer, liefst ook de komende dagen na het inpappen

Hoe?
1.Schep wat leem in de emmer
2.Meng een deel mest (1 op 8, bv), een deel kruidenaftreksel (2 op 8, bv) en net zoveel water erbij tot je een smeerbare massa krijgt.  Ik gebruik water bij tot het vrij dun en vloeibaar is, maar de leem moet wel op de stam blijven zitten.  Goed roeren met de roerstok.  De hoeveelheden moet je zelf een beetje "aanvoelen". 
3.Doop je verfborstel in de "leemverf" en strijk de stammen in tot aan de eerste takken.  Bij struiken verf je de takken en de knoppen tot ze "beige" zien. 

zondag 3 februari 2013

Recept: eenvoudige pastasaus met prei en zuurkool

Een snelle, lekkere winterse saus voor pasta!  Voor ons de eerste keer dat we met onze ingemaakte zuurkool (zie eerdere blog) kookten - tevoren hebben we hem enkel rauw als slaatje gegeten.  Vooral het zuurkoolsap is goddelijk - een bom aan vitaminen die "leeft" en die je zo voelt "binnenkomen"!
Om zelf zuurkool te maken, kijk hier:
http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2012/11/zelf-zuurkool-maken.html

Nodig:

(voor 2 personen)
-2 dikke preistengels, het wit en een beetje van het groen, in niet al te dunne halve ringen gesneden (het donkergroen van de stengel kan je bewaren voor bouillon)
-1 teentje look, geperst
-2 el olijfolie
-snuf muskaatnoot, geraspt
-snuf kurkuma
-snuf currypoeder
-1 el tamari (of shoyu sojasaus)
-snuf paprikapoeder, bij voorkeur sterke paprika
-1 pakje amandelroom of haverroom of sojaroom of speltroom
-2 grote handen vol gepelde zonnebloempitjes
-pasta
-4 el zuurkoolsap
-zuurkool, naar smaak
-Mocht je deze laatste ingrediënten niet hebben of nog niet ingemaakt hebben, citroen of appelazijn is evengoed, naar smaak toevoegen!

Hoe maak je het?

1.Verhit de olie in een wok of grote pot.
2.Voeg de prei toe en wok lang en op een niet al te hoog vuur.
3.Voeg de geperste teen look toe als de prei al wat glazig wordt
4.voeg muskaatnoot, paprikapoeder, kurkuma, curry toe, blus met tamari
5.Blijf wokken, keep on wokkin', de prei moet er uiteindelijk echt vochtig, zacht en glanzend uitzien
6.Voeg de amandelroom toe en meng, zet het vuur uit.   
7.Kook ondertussen de pasta gaar
8.En bak, in een droge pan op laag vuur, de zonnebloempitjes, tot ze beginnen poffen en bruin beginnen te worden - niet laten verbranden!!!
9.Schik de pasta op je bord, meng de pitjes door de saus, en schik de saus over de pasta.
10.Meet nu per persoon 2 el zuurkoolsap af en meng die door je saus: dit geeft een extra pittige, zurige en vooral hypergezonde vitamine C bom accent aan je saus.
11.Eet de rest van de zuurkool erbij als slaatje, of vermeng eveneens door de saus

Recept: eenvoudige pastasaus met prei en zuurkool

Een snelle, lekkere winterse saus voor pasta!  Voor ons de eerste keer dat we met onze ingemaakte zuurkool (zie eerdere blog) kookten - tevoren hebben we hem enkel rauw als slaatje gegeten.  Vooral het zuurkoolsap is goddelijk - een bom aan vitaminen die "leeft" en die je zo voelt "binnenkomen"!
Om zelf zuurkool te maken, kijk hier:
http://dezelfvoorzieningsbijbel.blogspot.be/2012/11/zelf-zuurkool-maken.html

Nodig:

(voor 2 personen)
-2 dikke preistengels, het wit en een beetje van het groen, in niet al te dunne halve ringen gesneden (het donkergroen van de stengel kan je bewaren voor bouillon)
-1 teentje look, geperst
-2 el olijfolie
-snuf muskaatnoot, geraspt
-snuf kurkuma
-snuf currypoeder
-1 el tamari (of shoyu sojasaus)
-snuf paprikapoeder, bij voorkeur sterke paprika
-1 pakje amandelroom of haverroom of sojaroom of speltroom
-2 grote handen vol gepelde zonnebloempitjes
-pasta
-4 el zuurkoolsap
-zuurkool, naar smaak
-Mocht je deze laatste ingrediënten niet hebben of nog niet ingemaakt hebben, citroen of appelazijn is evengoed, naar smaak toevoegen!

Hoe maak je het?

1.Verhit de olie in een wok of grote pot.
2.Voeg de prei toe en wok lang en op een niet al te hoog vuur.
3.Voeg de geperste teen look toe als de prei al wat glazig wordt
4.voeg muskaatnoot, paprikapoeder, kurkuma, curry toe, blus met tamari
5.Blijf wokken, keep on wokkin', de prei moet er uiteindelijk echt vochtig, zacht en glanzend uitzien
6.Voeg de amandelroom toe en meng, zet het vuur uit.   
7.Kook ondertussen de pasta gaar
8.En bak, in een droge pan op laag vuur, de zonnebloempitjes, tot ze beginnen poffen en bruin beginnen te worden - niet laten verbranden!!!
9.Schik de pasta op je bord, meng de pitjes door de saus, en schik de saus over de pasta.
10.Meet nu per persoon 2 el zuurkoolsap af en meng die door je saus: dit geeft een extra pittige, zurige en vooral hypergezonde vitamine C bom accent aan je saus.
11.Eet de rest van de zuurkool erbij als slaatje, of vermeng eveneens door de saus